Nhờ hệ thống thu phí không dừng, một công ty Việt giúp nền kinh tế tiết kiệm 1 tỷ USD, giảm 2,3 triệu tấn CO₂

Theo Báo cáo thường niên 2024 của Công ty CP Tasco (HNX: HUT), doanh nghiệp xác định phát triển bền vững là định hướng trung – dài hạn, tập trung vào ba trụ cột: môi trường, xã hội và quản trị. Trong đó, lĩnh vực môi trường được triển khai với các mục tiêu cụ thể: cắt giảm 20% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030 và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Tính chung cả giai đoạn 2019-2023, giá trị lợi ích mà Việt Nam thu được từ việc triển khai ETC tương đương giá trị gần 1 tỷ USD

Để hiện thực hóa lộ trình này, Tasco đưa ra một loạt giải pháp gồm: sử dụng thiết bị tiết kiệm điện, tái sử dụng nước, thay thế vật liệu thân thiện môi trường, loại bỏ nhựa dùng một lần và áp dụng mô hình vận hành theo nguyên tắc 3R (giảm – tái sử dụng – tái chế).

Một trong những đóng góp lớn nhất là từ hệ thống thu phí không dừng (ETC) do Tasco đầu tư và vận hành tại 126 trạm trên toàn quốc

Theo nghiên cứu của Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Minh Khương - Giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore (NUS), năm 2023 là năm đầu tiên triển khai đầy đủ ETC trên đường cao tốc tại Việt Nam, tổng lượng khí thải CO2 giảm được lên tới 191.860 tấn, nhờ giảm 60.816 tấn xăng và nhiên liệu diesel tiêu thụ tại các trạm thu phí.

Cùng năm đó, xã hội tiết kiệm được 93,3 triệu giờ cho nhân lực và 37,3 triệu giờ cho tuổi thọ của phương tiện. Xét về giá trị tương đương bằng tiền, Báo cáo chỉ ra tổng chi phí tiết kiệm được cho xã hội trong năm 2023 qua bốn thước đo - năng lượng, nhân lực, tuổi thọ phương tiện và chi phí vận hành - lên tới 442,7 triệu USD (tương đương hơn 11.000 tỷ VNĐ).

So với thời điểm bắt đầu thúc đẩy ETC năm 2019, lợi ích của việc giảm lượng khí thải tương đương CO2 và tổng tiết kiệm tương đương tiền đã tăng 14 lần. Tính chung cả giai đoạn 2019-2023, giá trị lợi ích mà Việt Nam thu được từ việc triển khai ETC tương đương giá trị gần 1 tỷ USD.

Ước tính cả giai đoạn 2019-2030, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc áp dụng thu phí tự động ETC tại Việt Nam có thể giúp giảm 2,3 triệu tấn khí thải CO2 , tiết kiệm 727 nghìn tấn xăng và dầu diesel, hơn 1 tỷ giờ nhân lực, 445 triệu giờ tuổi thọ phương tiện và 465 triệu USD chi phí vận hành cho việc thu phí. Tính theo giá trị tương đương tiền, tổng lợi ích kinh tế mang lại cho xã hội trong giai đoạn nêu trên khoảng 5,3 tỷ USD.

Ngoài ra, thời gian dừng xe tại các trạm ETC được rút ngắn từ 5–7 giây xuống còn 3–5 giây/lượt, góp phần giảm tiêu hao nhiên liệu và khí thải tại điểm chờ. Trong năm 2023, lượng CO₂ giảm phát sinh từ hệ thống này tăng 1,77 lần so với năm trước đó.

Trong lĩnh vực nghỉ dưỡng, khu Six Senses Ninh Vân Bay (thuộc hệ sinh thái Tasco) vận hành theo mô hình không nhựa, tái chế nước và sử dụng năng lượng tái tạo. Cụ thể, mỗi tháng hệ thống lọc RO tại đây cung cấp hơn 11.000 lít nước uống đóng trong 130.000 chai thủy tinh, giúp giảm gần 4 tấn rác nhựa mỗi năm. Ngoài ra, khu nghỉ cũng sử dụng hơn 800 tấm pin mặt trời, tạo ra khoảng 60.000 kWh/tháng – tương đương 20% tổng điện tiêu thụ tại chỗ.

Trong năm 2024, Tasco công bố đã thu gom 11.945 kg rác thải, chủ yếu là rác nhựa, rác sinh hoạt tại các khu thương mại và nghỉ dưỡng. Công ty cũng trồng 10 ha rừng trong giai đoạn 2023–2026 và phục hồi thành công 111 loài san hô tại vịnh Ninh Vân – nơi có hệ sinh thái ven biển đặc thù.

Công ty triển khai chương trình lọc nước học đường tại các địa phương khó khăn, tiếp cận hơn 10.000 học sinh với nguồn nước uống sạch từ hệ thống RO. Chương trình giúp giảm chi phí, nâng cao sức khỏe học sinh và hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần.

Bên cạnh đó, công ty tích cực chuyển đổi vận hành theo nguyên tắc xanh hóa, bao gồm: sử dụng thiết bị tiết kiệm năng lượng, tái sử dụng nước, phân loại rác tại nguồn, loại bỏ hóa đơn giấy nhờ tích hợp công nghệ mã QR và RFID trong hệ thống văn phòng và vận hành thu phí.