NHNN đã hút hơn 170.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu trong tháng 3

Ngân hàng nhà nước (NHNN) hút 171.200 tỷ đồng qua kênh tín phiếu sau phiên 29/3, vậy lí giải về động thái này là gì?

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục hút thêm 2.300 tỷ đồng ra khỏi hệ thống qua kênh tín phiếu trong phiên 29/3, kỳ hạn 28 ngày với lãi suất trúng thầu là 2,49%/năm, có 3/5 thành viên tham gia trúng thầu. Đây là mức cao nhất kể từ khi NHNN mở lại kênh tín phiếu. Trong tháng 3, NHNN đã hút tổng cộng gần 171.200 tỷ đồng thanh khoản kể từ khi khởi động lại kênh tín phiếu với tốc độ trung bình 11.413 tỷ đồng/phiên và lãi suất bình quân là 1,66%/năm.

NHNN đã hút hơn 170.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu trong tháng 3

Ảnh: Internet

Tốc độ phát hành tín phiếu có tín hiệu chậm lại đáng kể, luôn ở mức dưới 10.000 tỷ đồng. Đồng thời, lãi suất trúng thầu có xu hướng tăng lên. Giá trị phát hành trong phiên 29/3 cũng là mức thấp nhất kể từ khi nhà điều hành bắt đầu hút tiền qua kênh tín phiếu.

Theo báo cáo thị trường tiền tệ mới đây, Chứng khoán Phú Hưng (PHS) cho biết diễn biến này có thể là tín hiệu cho thấy phần thặng dư thanh khoản có vẻ đã giảm đi đáng kể sau hơn chục phiên hút tiền liên tiếp. Tuy nhiên, xu hướng trên cũng có một phần đến từ yếu tố mùa vụ, khi các ngân hàng cân đối thanh khoản vào cuối quý I.

Công ty chứng khoán này cũng đưa ra dự báo, mức lãi suất tín phiếu sẽ là tấm gương phản chiếu cho lãi suất liên ngân hàng. Qua đó, lãi suất liên ngân hàng có thể tăng 0,5-0,7 điểm %, tương ứng lãi suất qua đêm và một tuần ở mức từ 2-2,5%, duy trì cho đến hết quý II/2024.

Theo dữ liệu từ NHNN, tính đến phiên 27/3, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm ở mức 0,28%/năm, cao hơn so với cuối tuần trước (0,13%/năm). Lãi suất kỳ hạn 1 tuần và 1 tháng đã ghi ghi nhận đà tăng lớn hơn, lần lượt ở mức 1,56%/năm và 2,36%/năm, cao hơn đáng kể so với cuối tuần trước.

Nhà điều hành bắt đầu hút tiền trong bối cảnh thanh khoản dư thừa khi tín dụng quay đầu giảm trong những tháng đầu năm, tạo áp lực lên tỷ giá. Trước ngày công bố chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCEPI), dữ liệu lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), USD Index (DXY) đã lên mức 104,6%, cao nhất trong vòng hơn 1 tháng.

Mặc dù Fed vẫn khẳng định sẽ có ba lần hạ lãi suất trong năm 2024 nhưng biểu đồ chấm (dot plot) cho thấy các quan chức ngày càng có nhiều khác biệt trong kỳ vọng lãi suất. Chứng khoán PHS cho rằng có khả năng Fed sẽ hạ lãi suất thấp hơn, hoặc muộn hơn so với kỳ vọng của thị trường, tiếp tục gây áp lực lên tỷ giá.

Đánh giá về công cụ tín phiếu, PHS cho rằng NHNN vẫn đang khá thận trọng trong việc đưa ra các biện pháp ổn định tỷ giá. Ngoài ra, tín phiếu có vẻ chưa thực sự hiệu quả khi lãi suất trúng thầu vẫn khác thấp. PHS cho rằng động thái trên chỉ cho thấy NHNN đang cố gắng điều tiết lượng thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng, qua đó gián tiếp tác động đến các mức lãi suất swap (hoán đổi) và ổn định tỷ giá.

Các chuyên gia cũng cho rằng, việc NHNN hút tiền thông qua kênh tín phiếu chủ yếu do áp lực tỷ giá. Động thái này sẽ giúp ổn định tỷ giá và không có nhiều tác động tới thị trường chứng khoán. Đồng thời, tỷ giá ổn định còn có tác dụng tích cực đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty vay tiền bằng đồng USD.

Đánh giá về vấn đề này, Chứng khoán BIDV (BSC) cho rằng, hoạt động hút ròng tín phiếu chủ yếu là hoạt động nghiệp vụ, công cụ điều tiết và không hàm ý đảo chiều chính sách.

Theo thống kê từ BSC, trong giai đoạn 2018 - 2023, NHNN cũng đã thực hiện động thái này nhiều lần trong năm. BSC cho biết nhà điều hành hút ròng trung bình 9,4 lần/năm và số ngày trung bình/đợt hút ròng là 13,4 ngày.

Giá trị hút ròng trung bình mỗi chu kỳ đạt 47.647 tỷ đồng, cho thấy các đợt hút ròng chủ yếu có quy mô nhỏ. Đợt hút ròng lớn nhất là vào năm ngoái, với quy mô gần 240.000 tỷ đồng (số liệu của BSC).

Theo BSC, đợt hút ròng lần này có những nét tương đồng và khác biệt với giai đoạn cuối năm 2023. Trong cả hai giai đoạn, tỷ giá đều tăng mạnh, tuy nhiên vào đầu năm 2024, những yếu tố tác động lên tỷ giá như USD Index hay quan điểm chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã dịu bớt.