Nhà ở xã hội: Khi dự án dành cho “người nghèo” nhưng giá không “nghèo”

	Dân trong vùng giải tỏa phải tự lo chỗ ở…
	Bàn tiếp về câu chuyện nhà ở tái định cư: Đã đến lúc phải làm một điều gì đó
	Hết vốn rẻ, lãi suất thấp, nhà ở xã hội khó khăn tứ bề

Chỗ “đắt lòi tổng tĩ”

Nhiều dự án NƠXH tại Hà Nội hiện có giá ngang ngửa với nhà ở thương mại thậm chí có dự án giá còn cao hơn dự án thương mại ở cùng khu vực.

Mới đây, Công ty cổ phần phát triển nhà Phúc Đồng có thông báo nhận hồ sơ bán và cho thuê nhà tại dự án NƠXH Hope Residence ở quận Long Biên, Hà Nội. Theo thông báo, giá bán NƠXH tại dự án trung bình đã bao gồm VAT và chưa có chi phí bảo trì là hơn 16 triệu đồng/m2. Trong khi đó, ở một dự án thương mại cách đó khoảng 2km vừa xây dựng xong và khách hàng có thể nhận nhà ở ngay, môi giới cho biết có giá bán từ 16-19 triệu đồng mỗi m2.

Dự án NƠXH Eurowindow River Park của Công ty TNHH Thăng Long tại Đông Hội, huyện Đông Anh, Hà Nội) cũng đang thông báo nhận hồ sơ bán và cho thuê đợt 4 với giá bán xấp xỉ 15,14 triệu đồng/m2. Đây là giá dự kiến đã bao gồm thuế GTGT 5% và chưa có chi phí bảo trì 2%.

Thậm chí có dự án NƠXH bán với giá cao hơn hẳn nhà thương mại như: Dự án NƠXH Kiến Hưng bán giá chưa bao gồm thuế VAT và 2% phí bảo trì là: 13 triệu đồng/m2. Trong khi đó, chỉ cách dự án này chưa đến 2km, giá nhà thương mại bán với giá từ 10,5 triệu đồng/m2.

So với các dự án căn hộ giá rẻ, nhà ở xã hội vừa được “đại gia điếu cày” chào thị trường cách đây không lâu, các dự án trên có tỉ lệ vênh thậm trí quá 50% giá bán trên một m2.

Trao đổi về vấn đề này, một lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, không có quy định nào khống chế giá NƠXH dưới 15 triệu/m2. Giá được duyệt dựa trên cơ sở dự toán, không dựa trên khối lượng.

Theo vị này, chủ đầu tư làm NƠXH thì hạ tầng cũng phải tính vào giá bán. Ở một số dự án nằm ở khu vực hạ tầng tốt, giá dự toán sẽ cao hơn. Bên cạnh đó, nhiều dự án nhà ở xã hội cũng có quy mô lớn, đầu tư xây dựng, không phải xây thấp tầng như trước đây nên giá bán có thể đắt hơn.

Lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội khẳng định có quy định lợi nhuận chủ đầu tư không được vượt quá 10% tổng mức đầu tư dự án.

Chỗ “ngày ngủ mối tối nằm co”

Mới đây, theo thông báo của Sở Xây dựng Hà Nội, dự án NƠXH Bamboo Garden (Quốc Oai, Hà Nội) do Công ty cổ phần tập đoàn CEO làm chủ đầu tư phải mở bán lần thứ 15.

Sở Xây dựng cho biết, tổng số căn hộ để bán là 346 căn nhưng bán từ đợt 1 đến 14 mới chỉ được 188 căn. Lần thứ 15 này, chủ đầu tư thông báo bán 158 căn. Riêng số căn hộ cho thuê trong dự án là 86 căn vẫn còn nguyên đến đợt mở bán lần này.

Dự án NƠXH Bamboo Garden (Quốc Oai, Hà Nội) của Công ty cổ phần tập đoàn CEO phải mở bán lần thứ 15.

Đợt mở bán lần thứ 14 vào đầu tháng 7/2018 chỉ có 15 đối tượng mua.

Còn tại dự án NƠXH ở Kiến Hưng (Hà Đông, Hà Nội) do liên danh Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng Xuân Mai - Công ty cổ phần Vinaconex 21 làm chủ đầu tư cũng thông báo mở bán đến lần thứ 5. Theo đó, tổng số căn hộ bán 432 trong đó có 261 căn đã ký hợp đồng mua nhà ở xã hội từ đợt 1 đến đợt 4. Số căn hộ mở bán đợt 5 là 171 căn.

Dự án NƠXH tại Đông Hội (Đông Anh, Hà Nội) Công ty TNHH Thăng Long làm chủ đầu tư cũng trong cảnh mở bán nhiều lần. Mới đây, chủ đầu tư thông báo mở bán đợt 4 (nhận hồ sơ từ 15/10- 15/11/2018). Theo đó, số căn NƠXH để bán là 405 căn. Số căn hộ đã bán (từ đợt 1 đến đợt 3) được 126 căn; số căn hộ còn lại là 279 căn. Số căn hộ cho thuê còn nguyên 99 căn. Trong danh sách bán đợt 3 lần trước của Cty TNHH Thăng Long gửi lên Sở Xây dựng Hà Nội, chỉ có 35 đối tượng mua.

Bán đi bán lại nhiều năm nay còn có dự án NƠXH Phú Lãm (Hà Đông, Hà Nội) do Cty Hải Phát làm chủ đầu tư. Tổng số căn NƠXH 1.150 căn nhưng đến nay vẫn còn 421 căn đang bán.

Người dân né “đường thượng đạo”

Mới đây, trả lời chất vấn tại nghị trường quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà dẫn ra các con số theo chiến lược nhà ở quốc gia, so với yêu cầu về nhà ở cho công nhân và NƠXH mới đạt 3,8 triệu m2 trên 10 triệu m2 và khẳng định: Như vậy, cung cầu mất cân đối, nguồn cung NƠXH trong đó nhà cho công nhân các khu công nghiệp đang thiếu gay gắt.

Tuy nhiên, thực tế trên thị trường Hà Nội hiện đang diễn ra tình trạng “ế” NƠXH phải mở bán nhiều lần. Thiếu là vậy, ế là vậy nhưng giá NƠXH lại đang ngày một cao đắt ngang nhà thương mại.

Bàn về thực trạng này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) cho rằng điều này không hợp lý. Theo ông Châu hiện nay tại TP HCM giá NƠXH vẫn khống chế từ 15 triệu đồng/m2 trở xuống. “Giá NƠXH cũng là do chính quyền địa phương. Ở TP HCM hiện còn có thêm một loại hình nữa là do tư nhân đầu tư cho thuê lấy tiền hàng tháng. Đây là vốn tư nhân hoàn toàn không được trợ cấp gì. Điều này rất đáng hoan nghênh” – ông Châu nói.

Trong khi giá NƠXH ngày một cao, nhưng việc tiếp cận nguồn vốn vay mua lại gặp nhiểu khó khăn.

Trao đổi về vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội HoREA chỉ ra rằng, do nguồn vốn cấp cho 4 ngân hàng thương mại chưa có nên người dân ở địa phương nào phải cố tìm chi nhánh ngân hàng chính sách xã hội ở đó để vay.

Tuy nhiên, ông Châu cũng nêu thực tế, tại hầu hết các dự án NƠXH chủ đầu tư không vay tín dụng ở các ngân hàng chính sách xã hội nên doanh nghiệp phải thế chấp dự án ở một ngân hàng khác. Trong khi đó, điều kiện vay ở Ngân hàng chính sách xã hội là căn hộ phải là căn hộ không có thế chấp. Đây là trở ngại.

Cùng với đó, vị này cho biết, còn một trở ngại nữa về tín dụng là lãi suất. Như ở TP HCM, vay ưu đãi cho người mua NOXH tại một ngân hàng thương mại lãi suất cũng là 9%/năm cao gần gấp đôi so với quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Có một số chủ đầu tư hỗ trợ người mua thêm mức 2%/năm nhưng cũng chỉ hỗ trợ trong 2 năm đầu.

Sau khi kết thúc gói tín dụng cho vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng, Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục giải ngân gói 1.000 tỷ đồng cho người vay mua NƠXH. Như tại Hà Nội được phân bổ 50 tỷ đồng thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội TP để cho vay. Với 50 tỷ đồng được phân bổ, tính trung bình mức vay mua NƠXH thì chỉ khoảng 150 người có thể tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi này. Đây là con số nhỏ so với hàng ngàn hộ gia đình thuộc đối tượng được vay đang có nhu cầu vay vốn ưu đãi trên địa bàn Thủ đô.