Người dân miền núi Nghệ An vươn lên làm giàu nhờ tận dụng “vốn tự có”
Nhờ tận dụng tốt "vốn sẵn có", nhiều hộ dân vùng núi tỉnh Nghệ An đã thoát cảnh nghèo khó và vươn lên làm giàu. Đây là hướng đi kinh tế xanh, tạo sinh kế ổn định, đồng thời gắn phát triển sản xuất với gìn giữ tài nguyên thiên nhiên.
Với hơn 1 triệu hecta rừng tự nhiên và rừng trồng, Nghệ An là vùng có điều kiện lý tưởng để phát triển nghề nuôi ong. Những năm gần đây, mô hình nuôi ong dưới tán rừng đã lan rộng từ các huyện miền núi đến vùng ven biển, mang lại nguồn thu đáng kể cho người dân. Toàn tỉnh hiện có 2.478 hộ nuôi ong với hơn 63.800 đàn, sản lượng mật đạt trên 700.000 lít mỗi năm – con số ấn tượng với một tỉnh có địa hình đa dạng như Nghệ An.
Tại xã Quỳnh Lập (thị xã Hoàng Mai), hộ ông Nguyễn Đình Hạnh đã áp dụng mô hình đặt tổ ong dưới tán rừng tự nhiên. Nhờ điều kiện sinh thái thuận lợi, mỗi năm gia đình thu 500 – 700 lít mật, sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh, tiêu thụ ổn định tại nhiều cửa hàng đặc sản. Mô hình này cho thấy sự kết hợp hài hòa giữa bảo vệ rừng – khai thác bền vững – nâng giá trị sản phẩm.
Song song với đó, tỉnh tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật nuôi ong, hướng dẫn chọn giống, xử lý bệnh và thu hoạch đúng chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Các hợp tác xã và tổ hợp tác như HTX Hoàng An đóng vai trò “cầu nối” giữa nông dân và thị trường – từ bao bì, nhãn mác đến quảng bá thương hiệu, giúp mật ong Nghệ An khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản đặc trưng khu vực Bắc Trung Bộ.
Mặc dù có nhiều tiềm năng, nghề nuôi ong vẫn đối diện không ít khó khăn. Giá mật biến động, chi phí đầu tư tăng và tác động của thời tiết thất thường khiến người nuôi chịu áp lực lớn. Thêm vào đó, việc áp dụng quy trình sản xuất sạch, truy xuất nguồn gốc và bảo quản đạt chuẩn vẫn chưa đồng đều giữa các hộ.
Trước thực tế này, Nghệ An đang định hướng rõ ràng: phát triển mô hình nuôi ong dưới tán rừng gắn với bảo tồn tài nguyên, coi đây là nền tảng của kinh tế xanh vùng miền núi. Chính quyền các cấp đang mở rộng chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi, chuyển giao kỹ thuật nuôi ong hiện đại, đồng thời kiểm soát dịch bệnh để giảm rủi ro cho người dân.
Song hành với đó là chiến lược xây dựng thương hiệu “Mật ong Nghệ An” gắn với chương trình OCOP, phát triển chuỗi liên kết chế biến sâu và tiêu thụ ổn định. Một số vùng đang thử nghiệm mô hình du lịch trải nghiệm nghề nuôi ong, nơi du khách có thể tham quan, thu hoạch và thưởng thức mật ong nguyên chất – tạo giá trị kép cho cộng đồng.
Nhờ kết hợp giữa sản xuất và du lịch, mô hình nuôi ong dưới tán rừng không chỉ tạo việc làm, mà còn khuyến khích người dân giữ rừng, giữ nghề, bảo vệ môi trường. Đây chính là hướng đi bền vững trong chiến lược kinh tế tuần hoàn nông nghiệp mà Nghệ An đang từng bước hiện thực hóa.
Nghề nuôi ong dưới tán rừng ở Nghệ An đang chuyển mình từ mô hình truyền thống sang sản xuất hàng hóa giá trị cao. Khi được đầu tư bài bản về kỹ thuật, vốn và thị trường, sản phẩm mật ong xứ Nghệ không chỉ là nguồn sinh kế, mà còn là biểu tượng cho sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên – hướng phát triển nông nghiệp xanh bền vững trong tương lai.