Ngành thép kỳ vọng bứt phá nhờ áp thuế chống bán phá giá lên tôn mạ nhập khẩu

Cập nhật: 09:16 | 03/03/2025 Theo dõi KTCK trên

Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) kiến nghị Bộ Công Thương đẩy nhanh áp thuế chống bán phá giá tạm thời với tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc (vụ AD19). SSI Research cho rằng, nếu được thông qua, HSG, NKG, GDA sẽ hưởng lợi trực tiếp, trong khi HPG hưởng lợi gián tiếp từ giá HRC nội địa tăng.

Ngày 14/6/2024, Bộ Công Thương chính thức khởi xướng điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc (vụ AD19), sau khi nhận được hồ sơ yêu cầu từ một số doanh nghiệp sản xuất thép trong nước, khiếu nại rằng các sản phẩm nhập khẩu này đang bị bán phá giá, gây thiệt hại đáng kể cho ngành thép nội địa. Cuộc điều tra bao gồm các sản phẩm tôn mạ phân loại theo mã HS, và thời kỳ điều tra để xác định thiệt hại từ ngày 1/4/2018 đến ngày 31/3/2024.

Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cùng các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước vừa có văn bản kiến nghị Bộ Công Thương đẩy nhanh quá trình điều tra và công bố mức thuế chống bán phá giá tạm thời đối với tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc (vụ AD19) nhằm bảo vệ thị trường nội địa.

Ngành thép kỳ vọng bứt phá nhờ áp thuế chống bán phá giá lên tôn mạ nhập khẩu

Doanh nghiệp thép kiến nghị đẩy nhanh áp thuế chống bán phá giá tôn mạ nhập khẩu

Theo SSI Research, kể từ khi Bộ Công Thương chấm dứt biện pháp chống bán phá giá đối với tôn mạ (vụ AD02) vào năm 2022, lượng tôn mạ nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng mạnh, chiếm hơn 60% tổng lượng nhập khẩu trong năm 2023. Hiện tại, tôn mạ nhập khẩu chiếm 25-30% tổng sản lượng tiêu thụ nội địa và khoảng 15% tổng sản lượng sản xuất trong nước.

Đáng chú ý, từ tháng 3/2025, mức thuế chống bán phá giá đối với thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc (vụ AD20) sẽ có hiệu lực, làm tăng giá HRC nội địa – nguyên liệu đầu vào quan trọng để sản xuất tôn mạ, gây ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước. Trước tình hình đó, việc áp thuế chống bán phá giá lên tôn mạ nhập khẩu đang là giải pháp cấp thiết.

Theo SSI Research, thông thường, một cuộc điều tra chống bán phá giá mất 12 - 18 tháng để có kết luận chính thức. Tuy nhiên, vụ AD19 bắt đầu điều tra từ tháng 6/2024, do đó, sớm nhất phải đến tháng 6/2025 mới có kết quả chính thức. Dẫu vậy, với tiền lệ từ vụ AD20, khi Bộ Công Thương quyết định áp thuế tạm thời đối với thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ sau 8 tháng điều tra (khởi xướng vào tháng 7/2024), SSI kỳ vọng biện pháp sơ bộ đối với tôn mạ cũng sẽ được công bố sớm hơn, đặc biệt trong bối cảnh HRC là nguyên liệu chính để sản xuất tôn mạ.

Mức thuế chống bán phá giá tạm thời thường được áp dụng tại biên độ bán phá giá (trong trường hợp này là 69,23% đối với Trung Quốc và 3,41% đối với Hàn Quốc). Điều này có thể lý giải cho giá cổ phiếu thép tăng gần đây.

Trong trường hợp mức thuế tạm thời được công bố, SSI cho rằng điều này sẽ giảm áp lực lên các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ như HSG, NKG và GDA về vấn đề cạnh tranh nội địa và hỗ trợ giá bán. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này cũng có phần lớn doanh thu từ thị trường xuất khẩu, do đó tác động ròng đến lợi nhuận của họ cũng sẽ phụ thuộc vào tình hình thị trường nước ngoài, đặc biệt là bất kỳ thay đổi nào về thuế áp dụng tại thị trường đó. Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất HRC trong nước như HPG cũng sẽ được hưởng lợi gián tiếp nếu việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời được áp dụng.

Theo đó, SSI duy trì khuyến nghị MUA đối với cổ phiếu HPG (Giá mục tiêu là 33.500 đồng/cp) và TRUNG LẬP đối với cổ phiếu HSG (Giá mục tiêu là 18.500 đồng/cp). SSI nhận định, HPG vẫn là cổ phiếu đáng chú ý nhất trong ngành thép năm 2025.

Theo FIDT, Bộ Công Thương đã áp thuế chống bán phá giá đối với tôn mạ màu từ Trung Quốc và Hàn Quốc từ năm 2019, với mức thuế 5% - 34,27% và gia hạn vào tháng 10/2024. Tuy nhiên, trước tình trạng cung vượt cầu, giá bán tôn mạ màu từ hai quốc gia này tiếp tục giảm sâu, gây ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất nội địa.

FIDT đánh giá quá trình điều tra vụ AD19 đang ở giai đoạn cuối và dự báo Bộ Công Thương có thể công bố quyết định áp thuế chống bán phá giá trong quý I/2025. Mức thuế dự kiến từ 30 - 70% tùy vào từng mã sản phẩm và doanh nghiệp.

Theo tính toán của FIDT, Việt Nam nhập khẩu khoảng 750.000 tấn tôn mạ mỗi năm từ Trung Quốc và Hàn Quốc, tương đương 12 - 15% tổng nhu cầu tiêu thụ nội địa. Nếu thuế chống bán phá giá được áp dụng, các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ trong nước sẽ có cơ hội tăng sản lượng tiêu thụ và cải thiện giá bán, từ đó bù đắp chi phí đầu vào khi giá HRC tăng do bị áp thuế AD20.

Những diễn biến tích cực từ vụ AD19 đã tạo hiệu ứng lan tỏa trên thị trường chứng khoán, giúp cổ phiếu ngành thép bứt phá mạnh trong thời gian qua. Hầu hết các mã thép như NKG, HSG, HPG đều tăng 12 - 15% chỉ trong chưa đầy nửa tháng.

Giới phân tích đánh giá, nếu thuế chống bán phá giá tôn mạ được áp dụng, đà tăng của nhóm cổ phiếu này sẽ còn tiếp diễn khi các doanh nghiệp nội địa được bảo vệ, thị phần tăng lên và giá bán cải thiện. Trong bối cảnh ngành thép đang đối diện nhiều thách thức về giá nguyên liệu, sự hỗ trợ từ chính sách thuế chống bán phá giá có thể là yếu tố quyết định giúp ngành thép Việt Nam lấy lại đà tăng trưởng trong năm 2025.