Mỹ tăng mạnh tích trữ một mặt hàng từ Trung Quốc kể từ đầu năm: Hơn 80 nghìn tấn đã được ‘chốt đơn’, là mặt hàng Việt Nam đứng thứ 3 thế giới

Theo ông Cui He, Chủ tịch Liên minh chế biến và tiếp thị sản phẩm thủy sản Trung Quốc (CAPPMA), kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Trung Quốc trong quý 1 đạt 4,62 tỷ USD, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm 2024. Khối lượng xuất khẩu tăng tới 16%, lần đầu tiên vượt mốc 1 triệu tấn trong một quý.

“Quý đầu tiên cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng quý thứ hai chắc chắn sẽ giảm,” ông Cui chia sẻ với Undercurrent News bên lề triển lãm Seafood Expo Global tại Barcelona, Tây Ban Nha. “Người mua Mỹ đã tích trữ trước khi có những thay đổi về thuế quan dự kiến, tạo ra nhu cầu tạm thời mà các nhà xuất khẩu Trung Quốc đã đáp ứng.”

Xuất khẩu thủy sản từ Trung Quốc sang Mỹ trong quý I tăng 9,2% về khối lượng, đạt 81.600 tấn. Giá trị xuất khẩu sang thị trường này tăng 12,5%, đạt 470 triệu USD.

Tuy vậy, ông Cui nhận định triển vọng cho phần còn lại của năm 2025 không mấy lạc quan. Ông dự báo xuất khẩu sẽ sụt giảm do các rào cản thương mại leo thang, nhất là từ phía Mỹ – thị trường xuất khẩu đơn lẻ lớn nhất của Trung Quốc. Đây cũng là xu hướng đã diễn ra liên tiếp trong các năm 2022, 2023 và 2024, dù xuất khẩu năm ngoái đã phục hồi nhẹ lên 4,08 triệu tấn sau thời gian dài dao động quanh mức 3,7 triệu tấn kể từ năm 2021.

Đối với nhập khẩu, ông Cui dự đoán Trung Quốc sẽ ghi nhận mức giảm nhẹ trong năm nay, chủ yếu do giá nguyên liệu thô tăng cao – đặc biệt là cá tuyết.

Ngoài các yếu tố mang tính ngắn hạn, Trung Quốc cũng đang đối mặt với xu hướng dài hạn là sự chững lại trong tăng trưởng xuất khẩu, đặc biệt là trong các phân khúc phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Trong số này, cá rô phi là ví dụ điển hình. Do sức mua giảm và rào cản thương mại gia tăng, nhiều người nuôi cá hiện đang kéo dài thời gian nuôi, chờ đợi tín hiệu từ thị trường.

Theo ông, điểm mạnh của ngành thủy sản Trung Quốc là tính linh hoạt cao. Với hơn 100 loài cá, tôm và cua được nuôi thương mại, người dân có thể nhanh chóng điều chỉnh cơ cấu nuôi trồng để phục vụ cho thị trường trong nước hoặc xuất khẩu sang thị trường thay thế.

Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ lo ngại về những bất ổn trong chính sách thương mại của Mỹ, vốn là rào cản lớn nhất trong việc duy trì ổn định chuỗi cung ứng hiện tại. “Điều quan trọng nhất là liệu chính sách của Mỹ có chắc chắn hay không”.

Xuất khẩu tăng mạnh của Trung Quốc trong quý đầu năm 2025 phần nào phản ánh mối lo ngại lan rộng từ phía các doanh nghiệp nhập khẩu Mỹ trước chính sách thuế mới. Đây là tín hiệu cho thấy các biến động chính trị và thương mại không chỉ ảnh hưởng song phương, mà còn tác động đến các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trên bản đồ xuất khẩu thuỷ sản thế giới, Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu lớn thứ 3, chỉ đứng sau Trung Quốc và Na Uy. Xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2024 về đích ấn tượng với con số 10 tỷ USD, giữ vững vị trí xuất khẩu thủy sản thứ 3 thế giới với thị trường bao phủ cả 5 châu lục với hơn 170 quốc gia.

Về tình hình xuất khẩu từ đầu năm đến nay, thủy sản của Việt Nam đã hồi phục với kim ngạch đạt 2,45 tỷ USD trong quý 1, tăng 26% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 3/2025, giá trị xuất khẩu đạt gần 889 triệu USD, tăng gần 20%, cho thấy đà tăng trưởng vẫn được duy trì dù có dấu hiệu chững lại so với hai tháng đầu năm.