Mua hàng trả tiền mặt, hóa đơn vẫn hợp lệ nhưng thuế có thể không được khấu trừ

Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2024, số 48/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã có thay đổi đáng chú ý liên quan đến điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Theo đó, tất cả hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ – không phân biệt giá trị – đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì mới được khấu trừ thuế. Đây là điểm khác biệt lớn so với quy định hiện hành.

Cụ thể, theo điểm b khoản 2 Điều 14 của Luật, một trong những điều kiện để được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào là có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ một số trường hợp đặc thù sẽ do Chính phủ quy định cụ thể. Điều này có nghĩa, kể cả các giao dịch dưới 20 triệu đồng, nếu thanh toán bằng tiền mặt, sẽ không còn đủ điều kiện để được khấu trừ thuế như trước đây.

Trong khi đó, theo quy định hiện hành tại khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng 2013 (sửa đổi điểm b khoản 2 Điều 12 Luật Thuế GTGT 2008), điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt chỉ áp dụng với các hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên. Các hóa đơn có giá trị nhỏ hơn không bắt buộc phải chuyển khoản vẫn được khấu trừ thuế.

Thay đổi này có thể ảnh hưởng lớn đến hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ vốn quen dùng tiền mặt để giao dịch hàng hóa, dịch vụ có giá trị thấp. Nếu không thay đổi thói quen thanh toán, họ có thể mất quyền khấu trừ thuế GTGT, làm tăng chi phí thực tế.

Bên cạnh đó, theo Điều 11 của Luật Thuế GTGT 2024, phương pháp khấu trừ thuế vẫn được duy trì với cách tính quen thuộc:

• Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ.
  Trong đó, thuế GTGT đầu ra được xác định bằng giá tính thuế nhân với thuế suất; thuế GTGT đầu vào là phần thuế ghi trên hóa đơn mua vào hoặc chứng từ nộp thuế nhập khẩu, với điều kiện đáp ứng quy định tại Điều 14 như đã nêu ở trên.

Phương pháp khấu trừ thuế áp dụng đối với các đối tượng sau:

• Cơ sở kinh doanh có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ đạt từ 1 tỷ đồng trở lên (trừ hộ, cá nhân kinh doanh);
• Cơ sở tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ (trừ hộ, cá nhân kinh doanh);
• Tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho hoạt động dầu khí tại Việt Nam, nộp thuế theo phương pháp khấu trừ do bên Việt Nam kê khai và nộp thay.

Như vậy, với quy định mới về điều kiện khấu trừ thuế, các hộ kinh doanh, doanh nghiệp cần lưu ý thay đổi phương thức thanh toán sang không dùng tiền mặt ngay từ bây giờ để tránh rủi ro thuế sau ngày 1/7/2025.