Một thay đổi nhỏ trong xác minh, người hưởng lương hưu có thể bị tạm dừng chi trả

Theo quy định mới tại Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, việc tạm dừng hoặc chấm dứt chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng sẽ áp dụng theo các điều khoản mới tại Điều 75 của luật này. Trong đó, một điểm đáng chú ý là những thay đổi liên quan đến công tác xác minh thông tin người thụ hưởng.

Ba trường hợp tạm dừng hưởng lương hưu

Khoản 1 Điều 75 Luật BHXH 2024 quy định 3 trường hợp người đang nhận lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng sẽ bị tạm dừng hưởng chế độ:

1. Xuất cảnh trái phép khỏi lãnh thổ Việt Nam.
2. Bị Tòa án tuyên bố mất tích.
3. Không xác minh được thông tin người thụ hưởng theo quy định.

So với quy định hiện hành tại Luật BHXH năm 2014, điểm mới nằm ở nội dung của trường hợp thứ ba. Trước đây, chỉ khi có căn cứ cho thấy việc nhận BHXH không đúng quy định thì việc chi trả mới bị tạm dừng. Tuy nhiên, theo luật mới, việc không xác minh được thông tin cá nhân – dù không phát hiện sai phạm – cũng có thể là cơ sở để tạm ngưng chi trả.

Cụ thể, theo Điểm c Khoản 2 Điều 11 Luật BHXH năm 2024, người thụ hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản ngân hàng sẽ cần phối hợp định kỳ hằng năm với cơ quan BHXH hoặc tổ chức được ủy quyền để thực hiện xác minh thông tin. Nếu không thể xác minh, cơ quan BHXH có quyền tạm dừng chi trả.

Ba trường hợp chấm dứt hưởng lương hưu

Ngoài các tình huống tạm dừng, Luật BHXH 2024 cũng quy định 3 trường hợp chấm dứt vĩnh viễn việc hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng:

• Người thụ hưởng đã chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết.
• Người hưởng chế độ có văn bản từ chối nhận lương hưu, trợ cấp.
• Có kết luận của cơ quan có thẩm quyền xác định người đó hưởng sai quy định pháp luật.

Ba trường hợp được tiếp tục chi trả lương hưu

Theo Điều 75, các trường hợp bị tạm dừng hoặc chấm dứt chi trả vẫn có thể được khôi phục quyền hưởng lương hưu nếu điều kiện được điều chỉnh lại. Cụ thể:

• Người từng xuất cảnh trái phép nhưng đã trở về nước.
• Người bị tuyên bố chết hoặc mất tích, sau đó có quyết định hủy bỏ phán quyết của Tòa án.
• Người từng không xác minh được thông tin nhưng sau đó đã thực hiện đầy đủ thủ tục xác minh.

Lưu ý quan trọng dành cho người đang hưởng lương hưu

Việc xác minh thông tin định kỳ giờ đây là yêu cầu bắt buộc theo quy định mới. Người hưởng lương hưu qua tài khoản ngân hàng cần chủ động phối hợp với cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ ủy quyền để cập nhật, xác thực thông tin cá nhân hằng năm. Việc chậm trễ hoặc không thực hiện có thể dẫn đến việc tạm dừng quyền lợi, dù không có sai phạm trong hồ sơ hưởng chế độ.