Miễn học phí từ 1/9/2025: Đối tượng nào được miễn? Số lượng người hưởng lợi khiến nhiều người bất ngờ

Cập nhật: 11:59 | 03/03/2025 Theo dõi KTCK trên

Học phí mầm non và phổ thông tại Việt Nam dao động từ 50.000 đến 650.000 đồng/tháng tùy khu vực. Đến nay, 10 tỉnh, thành phố đã thực hiện chính sách miễn học phí cho năm học 2024-2025, trong khi nhiều địa phương khác vẫn áp dụng thu phí theo quy định.

Mức học phí hiện hành và chính sách miễn giảm

Theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), hiện cả nước có 23,2 triệu học sinh, bao gồm 3,1 triệu trẻ mầm non dưới 5 tuổi, 1,7 triệu trẻ 5 tuổi, 8,9 triệu học sinh tiểu học, 6,5 triệu học sinh trung học cơ sở, và 3 triệu học sinh trung học phổ thông.

Miễn học phí từ 1/9/2025: Đối tượng nào được miễn? Số lượng người hưởng lợi khiến nhiều người bất ngờ

Chính sách miễn học phí áp dụng từ ngày 1/9/2025 được áp dụng cho toàn bộ các tỉnh thành

Theo quy định hiện nay, mức học phí đối với học sinh mầm non dao động từ 50.000 - 540.000 đồng/tháng, trong khi học sinh phổ thông phải đóng từ 50.000 - 650.000 đồng/tháng, tùy vào cấp học, khu vực thành thị, nông thôn hay miền núi. Mức thu cụ thể của từng địa phương do Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh quyết định, nhưng vẫn phải nằm trong khung quy định của Chính phủ.

Đến thời điểm hiện tại, 10 tỉnh và thành phố đã chính thức áp dụng chính sách miễn học phí mầm non và phổ thông cho năm học 2024-2025, gồm: Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Long An. Tuy nhiên, nhiều địa phương khác vẫn chưa thực hiện miễn học phí, khiến hàng triệu học sinh và gia đình tiếp tục phải chi trả khoản phí này hàng tháng.

Thách thức ngân sách và tác động của chính sách miễn học phí

Việc miễn học phí không chỉ là chính sách hỗ trợ giáo dục, mà còn đặt ra bài toán lớn về cân đối tài chính. Bộ GD&ĐT ước tính, nếu mở rộng miễn học phí trên toàn quốc, ngân sách nhà nước cần chi khoảng 30 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào mức học phí thực tế của từng địa phương.

Hiện nay, ngân sách giáo dục đã phải phân bổ cho nhiều lĩnh vực khác nhau như đầu tư cơ sở hạ tầng, cải thiện chất lượng giảng dạy, nâng cao đời sống giáo viên, do đó việc mở rộng chính sách miễn học phí cần có sự tính toán kỹ lưỡng.

Bên cạnh yếu tố ngân sách, một vấn đề khác cũng được đặt ra là tác động đến phân luồng giáo dục. Nếu miễn học phí cấp trung học phổ thông, học sinh có thể có xu hướng lựa chọn tiếp tục học lên thay vì theo học nghề sớm. Điều này có thể ảnh hưởng đến chiến lược phát triển nguồn nhân lực và hệ thống đào tạo nghề trong tương lai.

Lợi ích lâu dài của chính sách miễn học phí

Dù vẫn còn nhiều tranh luận, Bộ GD&ĐT đánh giá rằng chính sách miễn học phí mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho giáo dục và xã hội. Một số điểm tích cực có thể kể đến như:

Tăng khả năng tiếp cận giáo dục: Giúp học sinh từ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn được đến trường đầy đủ hơn.

Giảm áp lực tài chính cho phụ huynh: Đặc biệt là tại các khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn.

Thúc đẩy chất lượng giáo dục: Khi ngân sách nhà nước đầu tư trực tiếp vào hệ thống trường học, thay vì thu từ học phí.

Phù hợp với xu hướng giáo dục của các nước phát triển: Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng chính sách giáo dục miễn phí ở bậc phổ thông nhằm đảm bảo quyền tiếp cận bình đẳng cho học sinh.

Ngoài ra, việc miễn học phí cũng giúp đảm bảo tính công bằng trong giáo dục, giảm thiểu khoảng cách giữa các vùng miền, đặc biệt là ở khu vực nông thôn và miền núi, nơi thu nhập của người dân còn hạn chế.

Với việc 10 tỉnh, thành phố đã thực hiện miễn học phí, câu hỏi đặt ra là liệu chính sách này có tiếp tục được mở rộng trên toàn quốc trong những năm tới hay không. Một số địa phương đang cân nhắc áp dụng miễn giảm học phí có thể kể đến như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An và Thừa Thiên Huế.