Máy tính AI lấy cảm hứng từ não đầu tiên trên thế giới

Bước tiến mới của điện toán thông minh

Cuối tuần qua, Viện Khoa học và Công nghệ Thông minh Quảng Đông (GDIIST) công bố hệ thống BI Explorer (BIE-1) – máy tính AI lấy cảm hứng từ não bộ đầu tiên trên thế giới, có kích thước chỉ ngang một chiếc tủ lạnh mini, nhưng tích hợp đầy đủ tính năng của siêu máy tính cỡ lớn.

Điểm đột phá của BIE-1 nằm ở hiệu năng cao nhưng tiêu thụ điện cực thấp. Hệ thống có thể kết nối trực tiếp với ổ điện gia đình, trong khi lượng điện tiêu thụ chỉ bằng 1/10 so với siêu máy tính thông thường, tức tiết kiệm hơn 90% năng lượng. Theo Nie Lei, đồng giám đốc Phòng thí nghiệm máy tính thông minh thuộc GDIIST, sản phẩm này “mở ra khả năng đưa sức mạnh siêu máy tính đến từng hộ gia đình hoặc văn phòng nhỏ”.

Trong khi các siêu máy tính truyền thống chiếm diện tích cả căn phòng, cần hàng trăm kilowatt để vận hành và làm mát, BIE-1 có thể đặt trong không gian nhỏ, hoạt động êm, ít tỏa nhiệt, nhưng vẫn đảm nhiệm được cả hai nhiệm vụ phức tạp: huấn luyện và suy luận AI.

Cấu trúc mô phỏng bộ não, hiệu năng cao, ứng dụng đa lĩnh vực

BIE-1 được trang bị 1.152 lõi CPU, bộ nhớ DDR5 4,8 terabyte và ổ lưu trữ lên tới 204 terabyte — cấu hình tương đương một cụm máy chủ nhỏ trong trung tâm dữ liệu.

Điểm đặc biệt nằm ở mạng nơ-ron mô phỏng não người do GDIIST tự phát triển, cho phép máy học và suy luận từ tập dữ liệu nhỏ mà không cần huấn luyện quy mô lớn. Cấu trúc này giúp BIE-1 vừa tăng tốc độ xử lý, vừa giảm đáng kể chi phí năng lượng.

Theo công bố của viện, BIE-1 có thể huấn luyện 100.000 token/giây và suy luận 500.000 token/giây, tương đương tốc độ xử lý của nhiều cụm GPU mạnh hiện nay. Dù hoạt động ở hiệu năng cao, nhiệt độ CPU luôn duy trì dưới 70°C, đảm bảo tính ổn định và độ bền của hệ thống.

Máy cũng có khả năng xử lý đa phương thức (multimodal) – tức hiểu và tổng hợp dữ liệu từ văn bản, hình ảnh, âm thanh, video cùng lúc. Điều này cho phép BIE-1 thực hiện nhiều tác vụ phức tạp như: Phân tích nội dung đa dạng để hỗ trợ nghiên cứu khoa học, giáo dục hoặc sáng tạo nghệ thuật; Huấn luyện mô hình AI chuyên biệt mà không cần kết nối siêu máy tính đắt đỏ; Tối ưu hóa quy trình AI tại doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp giảm đáng kể chi phí vận hành.

Đại diện GDIIST cho biết, BIE-1 có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực thực tiễn, từ giám sát nhà thông minh, trợ giảng cho học sinh, đến AI văn phòng cá nhân hóa hay hệ thống điều hành năng lượng đô thị.

Không chỉ phục vụ mục tiêu dân dụng, BIE-1 còn có tiềm năng triển khai trong y tế, robot học và công nghiệp sản xuất thông minh, nơi cần mô hình AI xử lý nhanh và tiêu thụ điện thấp.

Giới chuyên môn đánh giá, BIE-1 là một trong những ví dụ đầu tiên về “siêu máy tính cục bộ” (local supercomputing) – hướng phát triển mới giúp giảm phụ thuộc vào trung tâm dữ liệu đắt đỏ và hạn chế lượng khí thải carbon từ ngành công nghệ.

Theo kế hoạch, GDIIST sẽ thử nghiệm triển khai BIE-1 tại các cơ sở giáo dục, viện nghiên cứu và khu công nghiệp ở Quảng Đông trước khi mở rộng thương mại vào năm 2026.

“Đây là bước đi chiến lược trong xu hướng AI xanh – tiết kiệm năng lượng – phân tán thông minh,” đại diện GDIIST nhận định.