Máy bay chiến đấu Yak-130M được nội địa hóa 100%, mang tên lửa laser, có thể tấn công nhiều mục tiêu cùng lúc

Radar AESA, tên lửa laser và khả năng chiến đấu toàn thời gian

Ngành hàng không quân sự Nga vừa ghi nhận bước tiến mới khi United Aircraft Corporation (UAC) – đơn vị thuộc Tập đoàn Rostec chính thức hoàn tất nguyên mẫu đầu tiên của Yak-130M, phiên bản nâng cấp toàn diện từ dòng máy bay huấn luyện-chiến đấu Yak-130. Được phát triển bởi Cục thiết kế Yakovlev tại Nhà máy hàng không Irkutsk, Yak-130M không chỉ giữ vai trò đào tạo phi công cho các chiến đấu cơ thế hệ 4 và 5 như Su-35 hay Su-57, mà còn được “nâng tầm” thành chiến đấu cơ hạng nhẹ đa nhiệm.

Theo thông báo từ Rostec, Yak-130M được trang bị radar BRLS-130R dạng AESA (Active Electronically Scanned Array) cùng tên lửa dẫn đường laser, giúp nó có thể bắn hạ UAV ở tầm 100km và thực hiện tấn công chính xác 24/7. Radar mới có khả năng phát hiện mục tiêu không khí RCS 0,1 m² ở 35–40km, theo dõi đồng thời 10 mục tiêu và tấn công 4 mục tiêu, trong khi vẫn duy trì độ ổn định cao khi bay ở độ cao thấp.

Hệ thống ngắm bắn SOLT-130K kết hợp cảm biến quang học, laser và camera nhiệt cho phép Yak-130M tấn công hiệu quả cả ngày lẫn đêm, nâng độ chính xác lên mức cao, hạn chế tối đa tổn thất ngoài ý muốn. Ngoài ra, hệ thống President-S130 đóng vai trò “lá chắn điện tử”, tích hợp cảnh báo tên lửa, mồi bẫy hồng ngoại và radar gây nhiễu, giúp máy bay tránh được các đòn đánh từ hệ thống phòng không đối phương.

Yak-130M có thể mang tên lửa không đối không R-77-1 với tầm bắn 100km, cùng các loại vũ khí không đối đất như bom dẫn đường laser và tên lửa hành trình có định vị vệ tinh, đủ sức tấn công mục tiêu mặt đất từ xa mà không cần tiếp cận trực diện. Với tốc độ cận âm khoảng 1.100 km/h và tải trọng vũ khí linh hoạt, Yak-130M được đánh giá là “vũ khí hai trong một”, vừa làm nhiệm vụ huấn luyện, vừa chiến đấu hiệu quả trong các xung đột cường độ thấp.

Tự chủ công nghệ và hướng đến thị trường xuất khẩu

Một trong những điểm nhấn lớn nhất của Yak-130M là khả năng tự chủ công nghệ hoàn toàn trong sản xuất. Tất cả các linh kiện điện tử, động cơ và hệ thống radar đều được sản xuất nội địa 100% nhằm vượt qua các lệnh trừng phạt quốc tế và giảm phụ thuộc linh kiện nhập khẩu.

Động cơ SM-100, phiên bản cải tiến từ AI-222-25, giúp tăng lực đẩy thêm 20% (2.500 kgf mỗi động cơ), đồng thời gấp đôi tuổi thọ so với thế hệ trước. Nhờ đó, máy bay có thể hoạt động bền bỉ, tiết kiệm nhiên liệu và chi phí bảo trì. Hệ thống liên lạc KSS-130 đảm bảo kết nối ổn định trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp, hỗ trợ phối hợp cùng các nền tảng không quân khác của Nga.

Với khả năng bay ổn định, vận hành trong điều kiện khắc nghiệt và chi phí vận hành thấp, Yak-130M được giới chuyên môn nhận định là giải pháp tối ưu cho các quốc gia có ngân sách quốc phòng hạn chế nhưng vẫn muốn sở hữu năng lực không chiến đáng kể. Mẫu máy bay này có thể thay thế tạm thời Su-25 trong các chiến dịch tấn công mặt đất hoặc hỗ trợ hỏa lực gần, đồng thời thực hiện các sứ mệnh trinh sát, đánh chặn UAV và hỗ trợ không quân chiến thuật.

Giới phân tích cho rằng Yak-130M không chỉ thể hiện năng lực công nghệ của ngành hàng không Nga mà còn là “át chủ bài xuất khẩu” trong tương lai. Với giá thành hợp lý hơn so với các dòng chiến đấu cơ hạng nặng, máy bay này có thể trở thành lựa chọn cạnh tranh trực tiếp với các dòng FA-50 (Hàn Quốc) hay L-15 (Trung Quốc) trên thị trường quốc tế.