Tiêm kích thế hệ mới đạt vận tốc bay Mach 5, tấn công cả mục tiêu ngoài khí quyển

Tốc độ Mach 5, hình dáng tàng hình và công nghệ chống vệ tinh

Nga đang đặt nhiều kỳ vọng vào dự án MiG-41, mẫu tiêm kích đánh chặn thế hệ 6 còn được gọi là PAK DP (Prospective Aviation Complex for Long-Range Interception). Đây được xem là “người kế nhiệm” của MiG-31, dòng tiêm kích huyền thoại ra đời từ thập niên 1980.

Khác với các mẫu máy bay tiền nhiệm chỉ tập trung vào nhiệm vụ đánh chặn, MiG-41 được quảng bá là “vũ khí đa miền”, kết hợp công nghệ của thế hệ 5 và 6, hướng tới khả năng hoạt động ở độ cao cận vũ trụ và tấn công mục tiêu ngoài khí quyển.

Theo thông tin ban đầu, MiG-41 được thiết kế để đạt tốc độ Mach 4 – Mach 5 (tương đương 6.000 – 6.200 km/h), gấp hơn hai lần so với tiêm kích F-22 Raptor (Mach 2.25). Động cơ chủ lực dự kiến là Izdeliye 30 (AL-51F1), loại turbofan hiệu suất cao đang được phát triển cho Su-57. Tuy nhiên, để đạt tốc độ siêu vượt âm ổn định, MiG-41 cần được trang bị ramjet hoặc động cơ lai (combined-cycle), cho phép chuyển đổi linh hoạt giữa chế độ cận âm và siêu thanh.

Bài toán kỹ thuật lớn nhất nằm ở nhiệt động học: khi bay ở Mach 5, thân máy bay phải chịu nhiệt hàng nghìn °C, buộc nhà thiết kế phải dùng vật liệu composite chịu nhiệt, lớp phủ ceramic và hệ thống làm mát chủ động. Nhiều công nghệ trong số này vẫn đang ở mức thử nghiệm, phần lớn mượn từ dự án Su-57.

Về cấu trúc, MiG-41 có thiết kế blended wing-body (cánh – thân hòa quyện), dài khoảng 25 m, sải cánh 22 m, trọng lượng cất cánh tối đa 100 tấn. Hình dáng tổng thể lấy cảm hứng từ F-35 nhưng lớn hơn nhiều, kết hợp lớp vật liệu hấp thụ sóng radar (RAM) và các cạnh góc nghiêng để giảm diện tích phản xạ radar (RCS). Hệ thống bảo vệ chủ động được cho là sẽ bao gồm laser chống tên lửa và thiết bị gây nhiễu điện tử tầm gần.

Một phiên bản không người lái (UAV) cũng được dự kiến phát triển, có thể hoạt động ở độ cao lên tới 50.000 m, dù giới chuyên môn nhận định độ cao thực tế sẽ giới hạn quanh 12.000 – 15.000 m.

Thách thức kỹ thuật và tham vọng “săn hypersonic” của thế hệ tiêm kích tương lai

Vũ khí chính của MiG-41 được thiết kế ẩn hoàn toàn trong khoang thân nhằm đảm bảo khả năng tàng hình, bao gồm tên lửa không đối không tầm xa MPKR DP, có thể tách ra nhiều tên lửa con để tăng xác suất đánh trúng, cùng các loại tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và vũ khí chống vệ tinh (ASAT). Với cấu hình này, MiG-41 có thể tấn công mục tiêu ở quỹ đạo thấp, trở thành mẫu tiêm kích đầu tiên có khả năng “đánh chặn không gian”.

Trái tim điều khiển của máy bay là radar AESA (Active Electronically Scanned Array) – mảng pha quét điện tử chủ động tương tự MiG-31BM nhưng được nâng cấp để phát hiện và theo dõi đồng thời hàng chục mục tiêu siêu thanh. Kèm theo đó là hệ thống cảm biến đa hướng, AI xử lý dữ liệu thời gian thực cho phép máy bay phân tích chiến trường và lựa chọn mục tiêu tự động.

Tuy vậy, nhiều chuyên gia quốc tế cho rằng MiG-41 vẫn đang ở giai đoạn mô hình lý thuyết, gặp trở ngại về vật liệu cao cấp, chip điện tử và phần mềm điều khiển do hạn chế chuỗi cung ứng. Dù Nga tuyên bố MiG-41 có thể đạt “chuẩn thế hệ 6”, giới kỹ thuật nhận định nó mới chỉ dừng ở mức “thế hệ 5+”, chưa thể so sánh với F-47 NGAD của Mỹ vốn đã thử nghiệm động cơ thích ứng (adaptive-cycle) và lớp phủ tàng hình tự điều nhiệt.

So sánh về khía cạnh khí động học, MiG-41 vẫn duy trì cấu hình đuôi truyền thống thay vì tailless design như NGAD, điều này giúp ổn định bay ở tốc độ cao nhưng làm giảm hiệu quả tàng hình. Trong khi NGAD sử dụng mạng JADC2 để kết nối tác chiến thời gian thực, MiG-41 vẫn đang tìm cách hoàn thiện avionics và pod quang điện tử vốn bị đánh giá là thiếu ổn định trên Su-57.

Dù còn xa giai đoạn sản xuất hàng loạt, MiG-41 vẫn thể hiện một hướng tiếp cận mới trong thiết kế tiêm kích đánh chặn: chú trọng tốc độ, khả năng hoạt động ngoài khí quyển và tích hợp trí tuệ nhân tạo.