Lương hưu tăng lần 3: Ai đủ điều kiện, ai vẫn phải chờ?

Tăng lương hưu lần 3: Ưu tiên nhóm nghỉ hưu sớm, hưởng lương thấp

Theo Điều 67 và khoản 2 Điều 99 của Luật BHXH 2024, từ 1/7/2025, mức lương hưu hằng tháng sẽ tiếp tục được điều chỉnh dựa trên chỉ số giá tiêu dùng (CPI), khả năng cân đối của Quỹ BHXH và ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, khác với những lần điều chỉnh trước, đợt tăng lương hưu lần này chỉ áp dụng cho người nghỉ hưu trước năm 1995, nhằm rút ngắn khoảng cách mức hưởng giữa các thế hệ cán bộ hưu trí.

Đây là lần điều chỉnh thứ ba chỉ trong vòng 12 tháng, nối tiếp hai đợt điều chỉnh trước đó diễn ra từ ngày 1/7/2024 theo Nghị định 75/2024/NĐ-CP, trong đó người hưởng lương hưu, trợ cấp dưới 3,5 triệu đồng đã được tăng thêm từ 300.000 đồng đến 3,5 triệu đồng/tháng.

Theo quy định, người nghỉ hưu từ năm 1995 trở đi sẽ không nằm trong diện được điều chỉnh lần này. Việc tập trung hỗ trợ nhóm nghỉ hưu trước 1995 giúp đảm bảo công bằng xã hội, giảm bất bình đẳng trong mức hưởng giữa các thế hệ người nghỉ hưu – một tồn tại lâu năm trong hệ thống lương hưu tại Việt Nam.

Cách tính lương hưu sau ngày 1/7/2025

Một điểm mới nổi bật trong Luật BHXH 2024 là việc giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm. Điều này áp dụng cho cả BHXH bắt buộc và tự nguyện, mang lại cơ hội cho nhiều người lao động có quá trình tham gia không liên tục, tham gia muộn hoặc đã nghỉ việc nhưng chưa đủ năm đóng.

Cụ thể:

Lao động nữ: Với 15 năm đóng BHXH được hưởng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Mỗi năm đóng thêm được cộng 2%, tối đa 75% khi đóng đủ 30 năm.

Lao động nam:

• Từ 15 đến dưới 20 năm: Được hưởng 40% tại mốc 15 năm, mỗi năm thêm 1%.
• Từ 20 năm trở lên: 45% tại mốc 20 năm, mỗi năm tiếp theo cộng 2%, tối đa 75% khi đóng đủ 35 năm.

Việc điều chỉnh công thức tính tỷ lệ hưởng này giúp nam giới có thời gian đóng BHXH dưới 20 năm vẫn có thể nhận lương hưu, thay vì phải rút BHXH một lần như trước đây. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc bảo đảm quyền lợi an sinh cho người lao động.

Hình thức nhận lương hưu linh hoạt

Bên cạnh điều chỉnh về mức hưởng và điều kiện thụ hưởng, Luật BHXH 2024 cũng mở rộng các hình thức chi trả lương hưu, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và nhu cầu đa dạng của người thụ hưởng:

• Người tham gia BHXH bắt buộc có thể nhận lương hưu qua tài khoản ngân hàng, trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua người sử dụng lao động.
• Người tham gia BHXH tự nguyện có thể lựa chọn giữa nhận trực tiếp hoặc qua tài khoản tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Sự linh hoạt này giúp giảm thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và nâng cao trải nghiệm cho người thụ hưởng, đặc biệt tại các địa bàn vùng sâu vùng xa, nơi khó tiếp cận dịch vụ ngân hàng.

Đề xuất tăng lương, trợ cấp năm 2026

Mới đây, Chính phủ cũng đề xuất Quốc hội xem xét việc điều chỉnh tăng tiền lương khu vực công, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp ưu đãi người có công trong năm 2026. Đề xuất này nằm trong khuôn khổ báo cáo về cải cách chính sách tiền lương và điều chỉnh trợ cấp an sinh, phù hợp với tiến độ sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ công chức, viên chức. Việc tăng lương hưu trong năm 2026 sẽ được cân nhắc dựa trên tình hình kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách nhà nước.

Những thay đổi toàn diện trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thể hiện nỗ lực cải cách hệ thống hưu trí, hướng đến sự công bằng, bền vững và bao trùm hơn. Trong bối cảnh già hóa dân số ngày càng rõ rệt, chính sách tăng lương hưu định kỳ, rút ngắn thời gian đóng BHXH và mở rộng các đối tượng thụ hưởng là bước đi đúng hướng nhằm bảo đảm an sinh cho người cao tuổi, đồng thời tăng cường niềm tin của người lao động vào hệ thống bảo hiểm xã hội.