Hộ kinh doanh nghỉ bán chỉ có một nhóm nhỏ thực sự liên quan đến hóa đơn điện tử

Gần đây, thông tin hàng loạt hộ kinh doanh tại Hà Nội đồng loạt tạm dừng hoạt động đã làm dấy lên lo ngại rằng nguyên nhân xuất phát từ quy định bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP. Tuy nhiên, cơ quan thuế khẳng định, thực tế chỉ một nhóm rất nhỏ thực sự chịu ảnh hưởng từ chính sách này.

Theo Chi cục Thuế khu vực I (quản lý địa bàn Hà Nội và Hòa Bình), trong tháng 5 và 6/2025, có 2.961 hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động, song chỉ 263 hộ trong số đó thuộc diện bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử. Tỷ lệ này chỉ chiếm 8,8% trong tổng số hộ nghỉ bán và 5% số hộ thuộc diện phải triển khai hóa đơn điện tử theo quy định.

Trên toàn Hà Nội, cơ quan thuế đang quản lý hơn 311.000 hộ, cá nhân kinh doanh. Trong đó, chỉ 4.979 hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm – thuộc nhóm bắt buộc dùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Đến ngày 11/6, đã có 4.379 hộ trong nhóm này đăng ký sử dụng. Đáng chú ý, còn có 4.551 hộ kinh doanh khác, dù chưa thuộc đối tượng bắt buộc, cũng đã tự nguyện triển khai hệ thống hóa đơn điện tử – cho thấy sự chủ động trong chuyển đổi số của cộng đồng kinh doanh nhỏ lẻ.

Đại diện Chi cục Thuế khu vực I cho biết thêm, các chợ truyền thống như Đồng Xuân, Ninh Hiệp, Long Biên, La Phù… vẫn hoạt động bình thường, không có hiện tượng ngừng kinh doanh hàng loạt như đồn đoán. Chính sách thuế không thay đổi, không có việc tăng thuế khi triển khai hóa đơn điện tử. Nguyên nhân chính khiến một số hộ kinh doanh ngừng hoạt động được cho là tâm lý e ngại bị kiểm tra hàng hóa giả, không rõ nguồn gốc – không phải vì áp lực từ quy định thuế.

Trong thư ngỏ gửi người nộp thuế ngày 17/6, Chi cục Thuế khu vực I nhấn mạnh việc phát hiện một số dấu hiệu bất thường ở một số hộ kinh doanh. Cụ thể, có tình trạng đóng tài khoản ngân hàng đã đăng ký với cơ quan thuế, chuyển sang sử dụng tài khoản cá nhân khác để nhận tiền, chỉ nhận tiền mặt, hoặc yêu cầu khách chuyển khoản với nội dung không rõ ràng.

Cơ quan thuế cảnh báo các hành vi này tiềm ẩn rủi ro pháp lý nghiêm trọng và có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu xác định có dấu hiệu trốn thuế.

Ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế thành phố Hà Nội khẳng định ngành thuế không tăng thuế suất hay thay đổi chính sách thuế, mà chỉ nâng cao tính minh bạch và công bằng. Việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền giúp đảm bảo người kinh doanh cùng ngành hàng, quy mô tương đương, phải thực hiện nghĩa vụ thuế như nhau.

Thay vì tìm cách đối phó hay né tránh, cơ quan thuế khuyến cáo các hộ, cá nhân kinh doanh nên chủ động kê khai trung thực, minh bạch toàn bộ doanh thu – dù là thanh toán tiền mặt hay chuyển khoản. Việc nộp hồ sơ thuế đúng hạn, sử dụng hóa đơn điện tử đầy đủ sẽ giúp người kinh doanh bảo vệ uy tín và tránh rủi ro pháp lý không đáng có.