 | Thanh Hóa rà soát lại hàng loạt dự án bằng hợp đồng BT |
| Thanh Hóa đổi gần 20 ha 'đất vàng' lấy 455 m đường |
| Thu hồi hàng loạt dự án đắp chiếu nhiều năm |
 |
| Hồ thủy điện Cửa Đạt xã lũ tháng 9/2018 |
Quy hoạch thủy điện tràn lan
Theo tìm hiểu của phóng viên TBCKVN hiện nay trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa dọc các sông suối đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch tới 22 dự án thủy điện có công suất thiết kế từ vài MW cho đến 260 MW. Trong tổng số 22 dự án được công bố quy hoạch thì có 13 dự án thủy điện đã được triển khai đầu tư. Trong đó có 06 dự án đã hoàn thành đi vào hoạt động; 07 dự án cơ bản hoàn thành việc xây dựng còn lại 09 dự án đang lập hồ sơ trình xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng.
 |
| Mạng lưới thủy điện dày đặc (ảnh chụp Google map ) |
Theo báo cáo mới nhất tại kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVII, hiện trên sông Mã được quy hoạch 7 dự án thủy điện gồm: Thủy điện Trung Sơn (260MW), Thành Sơn (30MW), Hồi Xuân (102MW), Bá Thước I (60MW), Bá Thước II (80MW), Cẩm Thủy I (28,6MW), Cẩm Thủy II (32MW). Trên sông Chu có 4 dự án thủy điện gồm: Cửa Đạt (97MW), Xuân Minh (15MW), Bái Thượng (6MW) và Dốc Cáy (15MW). Ngoài ra ở các sông suối khác như sông Luồng có đến 05 dự án thủy điện gồm: Thủy điện Bản Khà, Mường Mìn, Sơn Điện, Nam Động 1 và Nam Động 2. Tuyến sông Lò có 03 dự án gồm: Thủy điện Trung Xuân, Sơn Lư, Tam Thanh. Chưa kể các tuyến sông Âm có 01 dự án thủy điện; sông Khao có 01 dự án và suối Hối có 01 dự án thủy điện Trí Nang.
Nếu nhìn vào con số thống kê, hẳn nhiều người không khỏi giật mình bởi có những huyện được quy hoạch tới 04 thủy điện. Thậm chí trên dòng sông Mã có đến 7 thủy điện được quy hoạch theo lối bậc thang chẳng khác gì “những quả bom nước” treo lơ lửng trên đầu người dân mỗi khi mùa mưa lũ tơi.
Gần 10 năm vẫn chưa bố trí xong tái định cư
 |
| Cơn lũ lịch sử đầu tháng 9/2018 nhấn chìm nhiều xã của huyện Cẩm Thủy |
Việc quy hoạch quá nhiều thủy điện trên thượng nguồn sông suối đang tạo ra nhiều hệ lụy đối với người dân vùng núi nơi đây. Mùa khô thủy điện tích nước dẫn đến hạn hán vùng hạ lưu, mùa mưa các thủy điện thi nhau xả lũ dẫn đến nhiều địa phương thường xuyên bị ngập úng. Điển hình, trận lũ lịch sử hồi đầu tháng 9/2018 khiến nhiều làng xã, hoa màu, nhà cửa ngập sâu trong biển nước. Toàn tỉnh Thanh Hóa thiệt hại ước tính lên đến hàng ngàn tỷ đồng.
Không những thế, để có quỹ đất cho các nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng công trình, các cấp, ngành liên quan đã phải quy hoạch quỹ đất lên đến hàng ngàn ha. Cho đến nay tổng diện tích đất mà tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện thu hồi phục vụ cho phát triển thủy điện là: 1849,3 ha. Trong đó đất ở là 21,0 ha, đất nông nghiệp là 495,6 ha, đất lâm nghiệp là 1259,6 ha, đất khác 74 ha. Tổng diện tích các khu tái định cư 75,5 ha, tổng số hộ phải di chuyển TĐC là 930 hộ (trong đó TĐC tập trung là 432 hộ) chủ yếu là các đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu vùng xa.
 |
| Hậu quả để lại mỗi khi cơn lũ đi qua |
Việc đầu tư xây dựng các khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các công trình thủy điện để sớm ổn định sản xuất, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân vùng ảnh hưởng là việc làm cấp thiết. Tuy nhiên việc đầu tư xây dựng khu TĐC này vẫn lộ rõ nhiều bất cập. Cụ thể, tại nhà máy thủy điện Hồi Xuân, triển khai xây dựng đến nay đã gần 10 năm nhưng vẫn chưa thể bàn giao được mặt bằng khu TĐC của bản Sa Lắng. Việc chi trả tiền bồi thường GPMB và kinh phí thực hiện các chính sách, chế độ cho dân tại thủy điện Hồi Xuân (vẫn còn 167 hộ chưa nhận được tiền bồi thường).
Theo Báo cáo số 735/BC-HĐND ngày 04/12/ 2018 của Ban Dân tộc HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVII cho thấy: Tiến độ xây dựng TĐC còn quá chậm như thủy điện Hồi Xuân, một số công trình đầu tư không được khảo sát, thiết kế phù hợp với địa hình, địa chất, giám sát thiếu chặt chẽ nên chất lượng hiệu quả thấp, gây bức xúc cho nhân dân như: công trình nước sinh hoạt ở bản Nàng 1, xã Mường Lý, bản Keo Đắm xã Trung Sơn, bản Co Pùng xã Trung Sơn do ống kẽm nhỏ, hoen rỉ, thiết kế kỹ thuật không phù hợp, cuối nguồn các hộ không có nước dùng…
 |
| Báo cáo số 735/BC-HĐND tỉnh Thanh Hóa |
Ngoài ra việc đền bù GPMB và hỗ trợ TĐC trên địa bàn tỉnh không đồng bộ và công bằng. Thậm chí trong cùng một huyện, mỗi dự án di dân TĐC thực hiện một chế độ, chính sách đề bù, GPMB và hỗ trợ TĐC khác nhau dẫn đến đời sống bà con nơi đây bị ảnh hưởng, kéo theo tình trạng khiếu kiện, khiếu nại kéo dài.
Kiều Vượng
Phiên bản di động