Cơ hội nhận lương hưu sớm hơn với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Chính sách mới tạo cơ hội nhận lương hưu sớm hơn

Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng, trong đó nổi bật là việc cho phép người tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 1/1/2021 được chọn thời điểm nhận lương hưu linh hoạt hơn so với quy định cũ. Đây là bước tiến đáng kể nhằm khuyến khích người lao động tự do tham gia bảo hiểm lâu dài và bền vững.

Cụ thể, theo quy định hiện hành, người tham gia BHXH tự nguyện đủ điều kiện nhận lương hưu khi có ít nhất 20 năm đóng bảo hiểm và đạt độ tuổi nghỉ hưu theo lộ trình Bộ luật Lao động 2029. Tuy nhiên, Luật BHXH mới giảm yêu cầu về thời gian đóng từ 20 năm xuống còn 15 năm. Đối với người đã tham gia trước ngày 1/1/2021, họ được lựa chọn hưởng lương hưu khi đủ 60 tuổi (nam) hoặc 55 tuổi (nữ) nếu đã đóng đủ 20 năm. Đồng thời, họ cũng có thể chọn phương án nghỉ hưu khi chỉ cần đủ 15 năm tham gia BHXH và đạt độ tuổi nghỉ hưu mới theo quy định của Bộ luật Lao động 2019.

Ngoài ra, từ 1/7, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH có thể nộp một lần cho thời gian thiếu, tối đa 5 năm – thay vì 10 năm như trước. Mức đóng một lần được tính theo lãi suất bình quân của Quỹ BHXH năm trước đó và có thể lựa chọn đóng thêm cho các năm sau để tăng mức lương hưu, nhưng không quá 5 năm mỗi lần.

Bổ sung chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện

Một điểm mới đáng chú ý trong Luật BHXH 2024 là việc bổ sung chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện. Cụ thể, người lao động nam và nữ nếu đã đóng BHXH từ đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con sẽ được nhận trợ cấp thai sản 2 triệu đồng cho mỗi con sinh ra, hoặc trường hợp thai chết lưu từ 22 tuần tuổi trở lên.

Trường hợp cả cha và mẹ đều tham gia BHXH tự nguyện, cả hai đều được hưởng trợ cấp. Nếu chỉ có một người tham gia, người đó được hưởng. Trong trường hợp người mẹ mất sau sinh, người cha hoặc người nuôi dưỡng trực tiếp sẽ nhận khoản trợ cấp thai sản.

Kinh phí trợ cấp này do ngân sách nhà nước chi trả, và mức hỗ trợ có thể điều chỉnh theo tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.

Quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện ngày càng rõ nét

Mức hưởng lương hưu của người tham gia BHXH tự nguyện được tính tương tự như BHXH bắt buộc. Cụ thể, nữ giới có 15 năm đóng BHXH sẽ được nhận 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH; trong khi nam giới với thời gian đóng tương đương được hưởng 40%. Mức tối đa hưởng lương hưu là 75%.

Ngoài quyền nhận lương hưu hàng tháng, người tham gia BHXH tự nguyện còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế suốt đời. Điều này giúp bảo đảm chăm sóc sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính khi về già.

Theo ông Lê Hùng Sơn, Giám đốc BHXH Việt Nam, tính đến cuối năm 2024, cả nước có gần 2,3 triệu người tham gia BHXH tự nguyện – tăng gấp hơn 10 lần so với năm 2017. Đây là kết quả từ việc cải cách thủ tục hành chính, tăng cường tuyên truyền và chính sách hỗ trợ mức đóng cho một số nhóm đối tượng đặc thù.

Việc hoàn thiện và mở rộng chính sách BHXH tự nguyện, đặc biệt là quyền lựa chọn thời điểm nghỉ hưu và bổ sung chế độ thai sản, đang giúp tạo thêm động lực để người lao động tự do, nông dân và các nhóm yếu thế sớm tham gia bảo hiểm xã hội, từng bước bảo đảm an sinh khi hết tuổi lao động.