Chỉ vài tháng nữa, siêu dự án đường sắt hơn 8,3 tỷ USD, đi qua 9 tỉnh, thành miền Bắc sẽ đạt dấu mốc quan trọng
Về nguồn vốn dự án đường sắt, cần có nhiều phương án, huy động đa dạng nguồn vốn như vốn vay, vốn ngân hàng, vốn trái phiếu, đầu tư công, vốn hợp tác công tư.
Chiều tối 20/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính – Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt – đã chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành và đơn vị liên quan nhằm rà soát tiến độ triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc.
Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà – Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo; cùng lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và đại diện các đơn vị chức năng có liên quan.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có chiều dài gần 419km, với tổng mức đầu tư ước tính hơn 8,3 tỷ USD. Đến nay, chủ đầu tư đã hoàn tất thiết kế ranh giới giải phóng mặt bằng, xác định tọa độ tim tuyến, vị trí các ga, đồng thời hoàn thành công tác rà soát, đo đạc và điều chỉnh hướng tuyến.
Tại các địa phương liên quan, Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng đã được thành lập và đang triển khai nhiều phần việc cụ thể.
Về phía chủ đầu tư, hiện đang trong quá trình lựa chọn đơn vị tư vấn lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đồng thời tiến hành lập dự toán các gói thầu tư vấn thiết kế, xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi và tính toán, đăng ký nhu cầu vốn để trao đổi với các đối tác tài chính.
Sau khi nghe báo cáo, nhằm bảo đảm mục tiêu khởi công tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng vào ngày 19/12 tới tại 5 điểm, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng căn cứ mục tiêu này để xây dựng đường găng tiến độ chi tiết, làm cơ sở để báo cáo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà – Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo – phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành.
Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tổ chức triển khai dự án một cách khoa học, bài bản và đồng bộ, qua đó không chỉ thúc đẩy tiến độ công trình mà còn góp phần hình thành và phát triển ngành công nghiệp đường sắt quốc gia.
Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành tập trung xây dựng bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn; chốt hướng tuyến gửi các địa phương để triển khai giải phóng mặt bằng.
Về các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan khẩn trương xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Đồng thời chốt hướng tuyến, gửi đến các địa phương làm cơ sở để triển khai công tác giải phóng mặt bằng.
Về nguồn vốn, Thủ tướng yêu cầu cần có nhiều phương án, huy động đa dạng nguồn vốn như vốn vay, vốn ngân hàng, vốn trái phiếu, đầu tư công, vốn hợp tác công tư.
Về chuyển giao công nghệ, Thủ tướng nhấn mạnh, đây là vấn đề rất cốt lõi, phải tiếp tục đàm phán với phía đối tác để tập trung chuyển giao vào 2 lĩnh vực quan trọng là sản xuất đầu máy kéo và hệ thống thông tin tín hiệu.
Về công tác chuyển giao công nghệ, Thủ tướng nhấn mạnh đây là vấn đề rất cốt lõi, yêu cầu các cơ quan chức năng tiếp tục đàm phán sâu với đối tác để tập trung chuyển giao vào hai lĩnh vực trọng yếu, gồm: sản xuất đầu máy kéo và hệ thống thông tin tín hiệu.
Về đào tạo nguồn nhân lực, phải xây dựng phương án đào tạo cả ngắn hạn, trung hạn, dài hạn theo 3 mức công nhân kỹ thuật, kỹ sư, tiến sĩ.
Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương phối hợp xử lý các vấn đề, vướng mắc liên quan đến kỹ thuật, địa chất, đất đai, mặt bằng. Bộ Ngoại giao tiếp tục thúc đẩy việc hợp tác triển khai các tuyến đường sắt kết nối theo tinh thần Tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc.
Ngày 13/5/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 127/NQ-CP triển khai Nghị quyết số 187/2025/QH15 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Đây là tuyến đường sắt đặc biệt quan trọng, kết nối trực tiếp với Trung Quốc, được đầu tư quy mô lớn, đi qua 9 tỉnh, thành phố.
Dự án có điểm đầu tại ga Lào Cai mới (kết nối ray qua biên giới với ga Hà Khẩu Bắc, Trung Quốc) và điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, thành phố Hải Phòng. Tuyến đường đi qua các địa phương: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.