Việt Nam đang giữ vững vị thế quốc gia xuất khẩu cá tra số 1 thế giới, chiếm đến 52% tổng sản lượng và đóng góp 90% thương mại cá tra toàn cầu. Trong năm 2024, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt 2 tỷ USD, tăng 9% so với năm trước.
Dù sản lượng dự kiến có điều chỉnh nhẹ trong năm 2025, với mức khoảng 1,65 triệu tấn (giảm 20.000 tấn so với năm 2024), ngành thủy sản vẫn đặt mục tiêu duy trì kim ngạch xuất khẩu 2 tỷ USD.
Trong số các thị trường nhập khẩu cá tra của Việt Nam, Pakistan là một trong những điểm đến quan trọng. Mặc dù là quốc gia có mức tiêu thụ thủy sản thuộc hàng thấp nhất thế giới, cá tra Việt Nam vẫn trở thành sản phẩm chủ lực tại đây, chiếm 98% tổng lượng thủy sản xuất khẩu sang Pakistan.
Pakistan – Thị trường “đặc biệt” của cá tra Việt Nam
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Pakistan từng là một trong những thị trường tiềm năng cho ngành thủy sản Việt Nam, với giá trị xuất khẩu đạt 28 triệu USD/năm vào thời kỳ đỉnh cao.
Tuy nhiên, từ năm 2018 - 2023, xuất khẩu thủy sản sang Pakistan có sự sụt giảm do: Cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ, Trung Quốc. Thay đổi chính sách nhập khẩu của Pakistan và ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, khiến nhu cầu tiêu thụ giảm mạnh. Năm 2024, thị trường này bắt đầu có dấu hiệu hồi phục, tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu vẫn chỉ đạt khoảng 19 triệu USD/năm, chiếm gần 1% tổng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.
Điều đặc biệt là Pakistan có tỷ lệ tiêu thụ thủy sản thấp nhất thế giới, chỉ khoảng 2kg/người/năm (so với mức trung bình 17kg/người/năm của thế giới). Người dân nước này có thói quen tiêu thụ thịt gà và thịt cừu nhiều hơn cá. Tuy nhiên, cá tra Việt Nam đang dần thay đổi khẩu vị của người tiêu dùng tại đây.
Vì sao cá tra Việt Nam được ưa chuộng tại Pakistan?
Dù có mức tiêu thụ thủy sản thấp, cá tra lại được sử dụng rộng rãi trong các nhà hàng, khách sạn cao cấp, tiệc chiêu đãi ở Pakistan. Có nhiều lý do giúp cá tra Việt Nam thành công tại thị trường này, bao gồm:
Hương vị dễ chấp nhận, dễ chế biến: Cá tra có kết cấu thịt mềm, ít xương, không có mùi tanh nồng, phù hợp với phong cách ẩm thực của Pakistan. Dễ dàng chế biến theo nhiều phương pháp như nướng, rán, làm món hầm…
Giá cả cạnh tranh Cá tra Việt Nam có giá thành rẻ hơn nhiều so với các loại cá biển và cá nước ngọt nhập khẩu khác, phù hợp với phân khúc trung cấp đến cao cấp tại Pakistan.
Nguồn cung ổn định, chất lượng đảm bảo: Cá tra Việt Nam đạt tiêu chuẩn xuất khẩu quốc tế, đáp ứng đầy đủ yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngành nuôi trồng thủy sản của Pakistan chưa phát triển mạnh, phần lớn sản lượng thủy sản nội địa đến từ khai thác tự nhiên, dẫn đến nguồn cung bất ổn định.
Nhu cầu gia tăng trong ngành dịch vụ Cá tra được sử dụng phổ biến trong các khách sạn, nhà hàng tại Pakistan. Các món ăn chế biến từ cá tra dần trở thành một phần của thực đơn ẩm thực địa phương.
Cơ hội rộng mở cho doanh nghiệp Việt Nam
Hiện tại, Pakistan chưa có các biện pháp bảo hộ thương mại đối với cá tra nhập khẩu. Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội xuất khẩu thuận lợi, không gặp trở ngại về thuế chống phá giá hay các rào cản kỹ thuật. Điều kiện nhập khẩu cá tra vào Pakistan chỉ yêu cầu giấy chứng nhận y tế, không có các quy định hạn chế khác. Đây là một điểm cộng lớn, giúp cá tra Việt Nam tiếp tục mở rộng thị phần.
Các chuyên gia nhận định, nếu duy trì chất lượng sản phẩm, đáp ứng tốt nhu cầu thị trường và có chiến lược tiếp cận hợp lý, xuất khẩu cá tra sang Pakistan có thể tăng trưởng ổn định trong những năm tới.
Dù Pakistan không phải là thị trường có sản lượng nhập khẩu lớn nhất, nhưng với những đặc thù tiêu dùng đang thay đổi, cá tra Việt Nam vẫn có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ. Các doanh nghiệp cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tận dụng lợi thế chưa có rào cản thuế quan để mở rộng quy mô xuất khẩu. Nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa dòng sản phẩm cá tra chế biến để đáp ứng nhu cầu đa dạng tại Pakistan.
Đẩy mạnh truyền thông, quảng bá cá tra tại Pakistan, khai thác sự phổ biến của loại cá này trong các nhà hàng, khách sạn để tiếp cận rộng hơn đến người tiêu dùng.
Với những lợi thế về chất lượng, giá cả, nguồn cung ổn định và nhu cầu ngày càng gia tăng, cá tra Việt Nam hoàn toàn có thể duy trì vị thế số một tại thị trường Pakistan và tiếp tục đóng góp lớn vào tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Na
Thu Uyên