Ăn đều đặn 3 loại rau thơm này giúp tăng đề kháng, hỗ trợ tim mạch và bảo vệ sức khỏe

Trong ẩm thực Việt Nam, rau thơm không chỉ là "linh hồn" của món ăn mà còn là nguồn dưỡng chất âm thầm bảo vệ sức khỏe. Theo bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ – Khoa Y học Cổ truyền, Đại học Y Dược TP.HCM, rau thơm chứa nhiều tinh dầu, chất chống oxy hóa và hợp chất kháng khuẩn, giúp ngăn ngừa viêm nhiễm, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng và làm chậm quá trình lão hóa.

Điều đáng nói, rau thơm xuất hiện hằng ngày trong các bữa cơm gia đình, giá rẻ, dễ kiếm, nhưng nhiều người lại ít khi để ý đến lợi ích sức khỏe mà chúng mang lại. Trong số hàng chục loại rau gia vị quen thuộc, kinh giới, tía tô và húng bạc hà là ba "gương mặt vàng" được các chuyên gia khuyến nghị nên dùng thường xuyên.

Kinh giới: Kháng viêm, trị cảm và hỗ trợ tiêu hóa

Kinh giới (hay còn gọi là kinh giới tuệ, khương giới) là loại rau gia vị có mùi thơm dễ chịu, vị cay nồng, chứa nhiều tinh dầu và các hoạt chất chống viêm.

Theo Đông y: kinh giới có vị cay, tính ấm, có tác dụng phát tán phong hàn, giải cảm, giảm sốt, trị nhức đầu, hỗ trợ tiêu hóa. Dân gian thường dùng lá kinh giới tươi nấu với gừng và hành trắng để chữa cảm cúm mùa hè, say nắng hoặc sốt không ra mồ hôi.

Theo y học hiện đại: tinh dầu kinh giới chứa nhiều phenol và chất chống oxy hóa có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, ức chế virus, đồng thời giảm tình trạng viêm và hỗ trợ an thần nhẹ.

Ngoài công dụng chữa bệnh, kinh giới còn giúp kích thích tiêu hóa, giảm co thắt dạ dày và ruột, nhờ đó người ăn ít bị đầy bụng hay khó tiêu. Trong bữa cơm gia đình, chỉ cần vài nhánh kinh giới ăn kèm bún, phở hay gỏi cuốn, bạn đã vô tình tiếp nhận thêm một "liều thuốc" tăng cường sức khỏe.

Lưu ý: Người có cơ địa ra mồ hôi nhiều, hoặc bị chứng "âm hư hỏa vượng" (nóng trong, bốc hỏa) thì không nên lạm dụng kinh giới.

Tía tô: Gia vị quen, vị thuốc quý

Tía tô (Perilla frutescens) là loại rau thơm quen thuộc, thường ăn kèm các món cháo, lẩu, phở, gỏi cá… Không chỉ là gia vị, tía tô còn được xem là thảo dược quý trong y học cổ truyền.

Thành phần dinh dưỡng: chứa tinh dầu perilla aldehyde, limonene, α-pinen cùng flavonoid (apigenin, luteolin), acid rosmarinic, acid caffeic – tất cả đều là những hợp chất chống viêm, chống oxy hóa mạnh.

Theo Đông y: tía tô có vị cay, tính ấm, giúp giải cảm, trị ho, hóa đờm, điều khí, an thai. Nhiều gia đình Việt vẫn giữ thói quen nấu cháo tía tô cho người bị cảm lạnh để giải hàn, ra mồ hôi và hạ sốt.

Theo y học hiện đại: các nghiên cứu chỉ ra tía tô có khả năng giảm viêm, hỗ trợ điều trị gout nhờ ức chế enzyme xanthine oxidase là nguyên nhân chính gây tăng acid uric trong máu. Ngoài ra, lá tía tô còn giúp làm sáng da giảm mụn nhờ đặc tính kháng khuẩn và chống oxy hóa.

Tía tô có thể ăn sống, nấu canh, làm gỏi, hoặc sắc uống. Đặc biệt, tinh dầu tía tô còn được ứng dụng trong mỹ phẩm và chăm sóc da.

Lưu ý: Người có cơ địa hàn lạnh (tay chân lạnh, sắc mặt nhợt nhạt, dễ mệt mỏi) không nên dùng quá nhiều tía tô vì có thể làm cơ thể thêm suy yếu.

Húng bạc hà: Mát lành, kháng khuẩn và tốt cho hô hấp

Húng bạc hà (thuộc họ húng quế) là loại rau sống thường ăn kèm bún, phở, gỏi cuốn mang vị cay mát và mùi thơm đặc trưng.

Thành phần dinh dưỡng: giàu vitamin A, C, nhóm B, sắt, phốt pho, chất xơ và đặc biệt là tinh dầu menthol, hợp chất có khả năng kháng khuẩn mạnh, giúp làm thông thoáng đường hô hấp.

Tác dụng: húng bạc hà có thể hỗ trợ điều trị cảm cúm, giảm ho, cải thiện tiêu hóa giảm đầy hơi, thông mũi họng, giảm viêm xoang nhẹ. Ngoài ra, flavonoid và acid rosmarinic trong húng bạc hà giúp chống oxy hóa, bảo vệ tế bào và tăng cường hệ miễn dịch.

Trong bữa ăn, húng bạc hà thường được ăn sống để giữ nguyên dưỡng chất. Ngoài ra, tinh dầu bạc hà còn được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc răng miệng, xông hít trị nghẹt mũi.

Lưu ý: Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh trào ngược dạ dày, bệnh gan mật hoặc dị ứng bạc hà nên hạn chế sử dụng để tránh tác dụng phụ.

Rau thơm không chỉ góp phần làm ngon miệng món ăn mà còn là nguồn "thực phẩm chức năng tự nhiên" bảo vệ sức khỏe mỗi ngày. Ba loại rau phổ biến nhất kinh giới, tía tô và húng bạc hà đều chứa nhiều tinh dầu, vitamin, khoáng chất và hợp chất chống oxy hóa giúp tăng sức đề kháng, phòng ngừa bệnh mạn tính, bảo vệ tim mạch, tiêu hóa và hô hấp.

Điều quan trọng là sử dụng đúng cách, phù hợp với cơ địa và bệnh lý để tận dụng lợi ích tối đa mà rau thơm mang lại. Có thể nói, chỉ với những nhánh rau nhỏ bé, rẻ tiền, người Việt đã sở hữu bí quyết sống khỏe, sống thọ ngay trong gian bếp gia đình.