3 dấu hiệu nhỏ nhưng là tiếng kêu cứu âm thầm từ cơ thể bạn

Trong nhịp sống hiện đại, chúng ta thường bỏ qua những triệu chứng nhỏ nhặt của cơ thể với suy nghĩ "rồi sẽ hết". Một chút hồi hộp, vài đêm mất ngủ hay vài lần đau bụng thất thường, tất cả đều dễ bị quy chụp là do mệt mỏi, áp lực hay ăn uống chưa điều độ. Thế nhưng, ít ai biết rằng, đằng sau những biểu hiện tưởng chừng bình thường ấy lại là tiếng kêu cứu từ hệ thần kinh thực vật – một hệ điều hành ngầm của cơ thể.

Rối loạn thần kinh thực vật (hay còn gọi là rối loạn hệ thần kinh tự động) là tình trạng mất cân bằng giữa hệ giao cảm và phó giao cảm, hai nhánh thần kinh điều phối nhịp tim, giấc ngủ, tiêu hóa, hô hấp… Khi bị rối loạn, cơ thể không còn kiểm soát tốt các chức năng tự nhiên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Dưới đây là ba biểu hiện phổ biến nhưng dễ bị đánh giá thấp mà bạn nên lưu tâm.

Tim đập nhanh, tức ngực không rõ nguyên nhân: Đừng vội đổ lỗi cho stress

Cảm giác tim đập mạnh, ngực tức nặng khi đang làm việc hay nghỉ ngơi có thể khiến nhiều người liên tưởng đến stress, thiếu ngủ hoặc áp lực công việc. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, kéo dài, thậm chí ngay cả khi không có tác nhân kích thích, thì đây có thể là dấu hiệu sớm của rối loạn thần kinh thực vật.

Hệ thần kinh thực vật có nhiệm vụ điều chỉnh nhịp tim và huyết áp. Khi hệ giao cảm hoạt động quá mức, tim sẽ co bóp nhanh hơn, gây ra cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực. Không ít trường hợp người trẻ, đặc biệt là dân văn phòng, do làm việc quá sức trong thời gian dài đã gặp tình trạng này. Ban đầu tưởng là mệt mỏi thông thường, nhưng khi đi khám lại phát hiện mình đang bước vào giai đoạn đầu của rối loạn thần kinh thực vật.

Mất ngủ kéo dài, mộng mị triền miên: Cảnh báo đồng hồ sinh học đang rối loạn

Bạn đã từng nằm trằn trọc đến khuya, ngủ chập chờn, mộng mị liên tục và thức dậy vẫn mệt mỏi? Rất nhiều người gặp tình trạng này và cho rằng nguyên nhân đến từ thói quen dùng điện thoại trước khi ngủ hay phòng ngủ không đủ yên tĩnh. Nhưng có một yếu tố ít ai ngờ tới: sự mất cân bằng của hệ thần kinh thực vật.

Hệ thần kinh này điều chỉnh đồng hồ sinh học, thứ chi phối nhịp thức và ngủ tự nhiên của con người. Khi bị rối loạn, người bệnh sẽ khó vào giấc, dễ tỉnh giấc giữa đêm và mộng mị nhiều hơn. Tình trạng này kéo dài không chỉ khiến cơ thể uể oải mà còn khiến rối loạn thần kinh ngày càng trầm trọng hơn, tạo thành vòng xoáy tiêu cực khó dứt.

Thậm chí, ở giai đoạn muộn, người bệnh còn có thể gặp hiện tượng tỉnh dậy giữa đêm với nhịp tim nhanh, đổ mồ hôi tay chân những triệu chứng tưởng chừng của cơn lo âu nhưng thực chất là hậu quả của hệ thần kinh đang vận hành sai nhịp.

Rối loạn tiêu hóa dai dẳng: Đừng chủ quan nếu dạ dày "kêu ca" liên tục

Rối loạn tiêu hóa với các biểu hiện như đầy bụng, tiêu chảy, táo bón xen kẽ, đau dạ dày lâm râm thường bị xem nhẹ. Nhiều người cho rằng chỉ cần thay đổi chế độ ăn hoặc dùng thuốc dạ dày là khỏi. Tuy nhiên, nếu những triệu chứng này lặp lại nhiều lần, đặc biệt khi không tìm thấy tổn thương thực thể qua nội soi hay siêu âm, thì rất có thể nguyên nhân nằm ở hệ thần kinh điều khiển nhu động ruột – tức thần kinh thực vật.

Hệ thần kinh này điều khiển nhịp điệu tiêu hóa, từ tiết dịch vị đến vận chuyển thức ăn trong ruột. Khi hệ thần kinh này rối loạn, bạn sẽ thấy cơ thể “nhạy cảm” hơn với cảm xúc. Chỉ cần một chút căng thẳng, lo lắng, bạn có thể bị đau bụng dữ dội, đi ngoài hoặc chán ăn. Đây là lý do tại sao có những người khi chuẩn bị thuyết trình, thi cử hoặc đối mặt tình huống áp lực… lại gặp triệu chứng tiêu hóa bất thường mà không liên quan đến thức ăn.

Điều đáng tiếc là rối loạn thần kinh thực vật thường bị bỏ qua vì triệu chứng dễ bị nhầm lẫn. Người bệnh thường tự điều trị theo cảm tính hoặc nghĩ rằng “nghỉ ngơi là khỏi”. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và can thiệp đúng cách, tình trạng này có thể kéo dài hàng năm, gây suy nhược, giảm năng suất lao động, thậm chí kéo theo các rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm.

Giải pháp hiệu quả nằm ở việc lắng nghe cơ thể sớm, kiểm tra sức khỏe định kỳ và điều chỉnh lối sống: ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya, tập luyện đều đặn, tránh căng thẳng kéo dài. Hệ thần kinh thực vật tuy vô hình nhưng lại quyết định nhịp sống khỏe mạnh của mỗi người.