Xu hướng AI trên smartphone: Nhanh, riêng tư và hoạt động không cần mạng

Khi AI không còn cần “đám mây” để hoạt động

Trong một bước đi được xem là âm thầm nhưng có tiềm năng tạo nên làn sóng lớn, Google vừa phát hành AI Edge Gallery – một ứng dụng mới cho phép người dùng truy cập và sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) ngay trên thiết bị mà không cần kết nối Internet. Ứng dụng này hiện đã có mặt trên Android và được dự kiến sẽ sớm cập bến iOS trong thời gian tới.

Khác với các nền tảng AI phổ biến hiện nay vốn phụ thuộc vào kết nối mạng và máy chủ đám mây, AI Edge Gallery hoạt động hoàn toàn ngoại tuyến, sử dụng sức mạnh xử lý nội tại của smartphone để vận hành các mô hình AI. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm dữ liệu mà còn mang lại độ bảo mật cao hơn, vì dữ liệu cá nhân không bị gửi đi.

Thông qua kết nối với kho thư viện mã nguồn mở Hugging Face – một trong những nền tảng lưu trữ và chia sẻ mô hình AI hàng đầu – người dùng có thể dễ dàng tải về và sử dụng nhiều công cụ AI như: tạo ảnh, hỏi đáp, viết code, chỉnh sửa văn bản, tóm tắt nội dung… mà không phải lo ngại về độ trễ hay rò rỉ thông tin cá nhân.

Xu hướng xử lý AI trên thiết bị: Tối ưu hiệu năng, kiểm soát dữ liệu

Sự xuất hiện của AI Edge Gallery được xem là một phần trong xu hướng mới mà giới công nghệ đang quan tâm: chuyển từ AI đám mây sang AI biên (on-device AI). Đây không phải lần đầu tiên khái niệm “AI biên” được đề cập, nhưng việc Google chính thức phát hành một ứng dụng mã nguồn mở, vận hành tốt trên smartphone, cho thấy xu hướng này đang thực sự bước vào giai đoạn phát triển nghiêm túc.

Trong AI Edge Gallery, người dùng có thể lựa chọn các mô hình tương thích cho từng tác vụ. Đáng chú ý, có cả Gemma 3n – mô hình AI do chính Google phát triển. Ngoài các tính năng chính như trò chuyện AI (AI Chat) hoặc tạo ảnh từ văn bản (Ask Image), ứng dụng còn cung cấp Prompt Lab – nơi thử nghiệm các hành vi của mô hình AI thông qua các lệnh gợi ý dựng sẵn. Từ đó, người dùng có thể tuỳ biến khả năng phản hồi của AI theo nhu cầu cụ thể.

Dù đang ở giai đoạn phát hành thử nghiệm với nhãn “Alpha”, ứng dụng đã nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng công nghệ, nhờ khả năng vận hành mượt mà trên thiết bị đời mới. Google lưu ý rằng hiệu suất sẽ khác nhau tuỳ theo cấu hình phần cứng và kích thước của mô hình AI – các thiết bị cao cấp sẽ cho kết quả nhanh và mượt hơn đáng kể.

Mã nguồn mở và tiềm năng tích hợp trong tương lai

Không chỉ là một sản phẩm thử nghiệm, Google còn phát hành Edge Gallery theo giấy phép Apache 2.0, cho phép các nhà phát triển và doanh nghiệp tự do sử dụng, chỉnh sửa và tích hợp vào các sản phẩm thương mại. Đây là điểm sáng đáng chú ý, bởi nó mở ra khả năng xây dựng ứng dụng AI nội bộ cho doanh nghiệp, mà không lo ngại về chi phí đám mây hay bảo mật dữ liệu.

Việc khuyến khích cộng đồng đóng góp ý tưởng và phản hồi cũng cho thấy Google đang hướng đến việc biến AI Edge Gallery thành nền tảng mở – không chỉ là ứng dụng mẫu, mà có thể trở thành trung tâm AI cá nhân hóa ngay trên điện thoại của mỗi người.

Với sự bùng nổ của các công nghệ như AI tạo sinh (generative AI), nhu cầu xử lý nhanh, an toàn và không phụ thuộc vào mạng đang tăng lên. Trong bối cảnh đó, AI Edge Gallery không chỉ là một sản phẩm, mà là tín hiệu rõ ràng cho một xu hướng: đưa AI về gần hơn với người dùng, ngay trong túi áo, và ngoại tuyến.