Vướng mắc về đất đai, Hà Nội lùi thời gian thực hiện dự án thành phần Vành đai 4

Điều chỉnh tiến độ dự án thành phần 1.1

Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội đang bước vào giai đoạn then chốt, với nhiều mũi công việc được đồng loạt triển khai từ thu hồi đất, xây dựng khu tái định cư đến chuẩn bị khởi công tuyến cao tốc xương sống. Trong đó, Dự án thành phần 1.1 (bồi thường, hỗ trợ, tái định cư) đang đạt tiến độ khả quan nhưng vẫn còn một số vướng mắc, buộc TP Hà Nội phải điều chỉnh mốc thời gian hoàn thành.

Dự án thành phần 1.1 được đầu tư từ ngân sách trung ương và địa phương, tổng mức đầu tư lên tới 13.362 tỷ đồng. Trong đó, chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chiếm phần lớn (hơn 11.252 tỷ đồng), xây dựng khu tái định cư khoảng 960 tỷ đồng, còn lại là chi phí di dời điện cao thế (hơn 530 tỷ đồng) và các hạng mục phụ trợ.

Tính đến cuối tháng 7/2025, công tác thu hồi đất đã đạt 98,74%, di chuyển mộ 99,93%, 13/13 khu tái định cư đã hoàn thành. Tuy nhiên, việc phê duyệt phương án tái định cư mới đạt 62% (590/953 hộ). Nguyên nhân chính đến từ vướng mắc về đất ở, như tại xã Mê Linh còn 142/419 thửa chưa được duyệt, hay xã Ô Diên có 26/111 hộ không nhất trí với phương án bồi thường.

Ngoài ra, một số hộ dân dù đã nhận tiền hoặc chưa nhận tiền vẫn chưa bàn giao mặt bằng, tập trung tại các xã Quang Minh, Tiến Thắng, Mê Linh, Bình Minh và Hoài Đức. Trong khi đó, tại phường Yên Nghĩa, công tác xác định phương án bồi thường vẫn đang triển khai, chưa chốt.

Trong hội nghị tiếp xúc cử tri mới đây tại các xã Đan Phượng, Ô Diên, Liên Minh (đơn vị bầu cử số 25), nhiều cử tri đã kiến nghị về việc hàng chục hộ có đất ở bị thu hồi nhưng chưa được xét tái định cư. Nhiều trường hợp dù bị thu hồi đến 600–1.000m² đất ở, nhưng không được bố trí tái định cư do phần đất còn lại nằm trong định mức. Điều này gây lo lắng khi nhiều gia đình có đông người sinh sống, nhà ở ổn định nhưng chưa kịp tách thửa trước thời điểm GPMB.

Để tháo gỡ khó khăn, UBND TP Hà Nội đã quyết định điều chỉnh tiến độ Dự án thành phần 1.1, kéo dài thời gian thực hiện đến hết quý IV/2025. Theo đó, công tác GPMB sẽ phải hoàn thành trong quý III/2025, các thủ tục bàn giao, nghiệm thu và quyết toán thực hiện trong quý IV.

Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội là đơn vị chủ đầu tư tổng thể, chịu trách nhiệm trước pháp luật về hiệu quả sử dụng vốn, quản lý tiến độ và tính chính xác của các thông tin, dữ liệu trong dự án.

Tuyến cao tốc xương sống dài hơn 112km chuẩn bị khởi công

Cùng với Dự án thành phần 1.1, Dự án thành phần 3 (đầu tư xây dựng tuyến cao tốc) cũng đang được đẩy nhanh chuẩn bị khởi công, được coi là “xương sống” của toàn bộ tuyến Vành đai 4 vùng Thủ đô. Dự án này có quy mô theo quy hoạch 6 làn xe, giai đoạn 1 phân kỳ đầu tư 4 làn xe, tốc độ thiết kế 100km/h. Tổng chiều dài tuyến cao tốc là 112km, cụ thể: Hà Nội 57km; Hưng Yên 19km; Bắc Ninh 27km; Tuyến nối cao tốc Nội Bài – Hạ Long 9,7km.

Trong cấu phần xây dựng, đoạn đi thấp chiếm khoảng 32km, đoạn đi trên cao dài hơn 80km, kèm theo hệ thống đường song hành hai bên, hành lang cây xanh, công trình hạ tầng kỹ thuật và hành lang dành cho tuyến đường sắt vành đai trong tương lai.

Tổng mức đầu tư dự án thành phần 3 là hơn 56.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành cơ bản trong năm 2026 và đưa vào khai thác từ năm 2027. Thời gian hoàn vốn theo phương thức hợp đồng BOT là khoảng 21,36 năm. Để đảm bảo tiến độ, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 2952/QĐ-UBND, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư cho Dự án thành phần 3 theo hình thức đối tác công – tư (PPP).

Liên danh trúng thầu gồm City Land – Sunflower – VEC – Horizon, thực hiện theo hình thức BOT (Xây dựng – Kinh doanh – Chuyển giao). Dự án sẽ xây dựng 8 nút giao liên thông hoàn chỉnh gồm 5 nút tại Hà Nội, 2 tại Hưng Yên và 1 tại Bắc Ninh; cùng với 7 nhánh lên xuống kết nối đường cao tốc với đường song hành hai bên.

Hiện các thủ tục pháp lý cuối cùng đang được hoàn tất để khởi công Dự án thành phần 3 vào dịp 19/8/2025, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám.