Vùng đất "Trạng Trình" tại Hải Phòng sẽ trở thành trung tâm văn hóa - du lịch mới, người dân có thu nhập 160 triệu/năm sau sáp nhập

Động lực kinh tế mới ở cửa ngõ phía Nam thành phố

Xã Nguyễn Bỉnh Khiêm (TP. Hải Phòng) được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã Lý Học, Hòa Bình và Trấn Dương (thuộc huyện Vĩnh Bảo cũ), có diện tích 26,37 km² với dân số 24.575 người. Nằm trong Khu kinh tế ven biển phía Nam, xã giữ vị trí chiến lược trong kết nối phát triển giữa Hải Phòng với Hưng Yên, Ninh Bình và các khu vực phụ cận.

Trong giai đoạn 2020–2025, ba xã trước khi sáp nhập đã đạt nhiều thành tựu nổi bật. Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số, cơ cấu chuyển dịch theo hướng tích cực khi giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng mạnh công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội hoàn thành sớm hơn 1–2 năm so với kế hoạch. Đời sống người dân được nâng cao rõ rệt, an ninh trật tự giữ vững, trong khi du lịch văn hóa – tâm linh tại Khu di tích Đền thờ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm ngày càng thu hút khách tham quan.

Hướng tới giai đoạn 2025–2030, xã Nguyễn Bỉnh Khiêm đặt mục tiêu trở thành địa phương hiện đại, văn minh và giàu bản sắc, phấn đấu đạt chuẩn xã nông thôn mới kiểu mẫu. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế dự kiến tăng trưởng tổng giá trị sản phẩm bình quân 22–24%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt 130–160 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0%.

Đặc biệt, quý IV/2025, địa phương tập trung hoàn thành giải phóng mặt bằng Dự án Khu công nghiệp Trấn Dương – Hòa Bình (khu A) do Công ty CP Titan Hải Phòng làm chủ đầu tư. Dự án có diện tích 207,95 ha, tổng vốn đầu tư hơn 3.259 tỷ đồng, triển khai từ năm 2025–2029, hướng tới hình thành khu công nghiệp công nghệ cao và logistics hiện đại. Đây là dự án động lực không chỉ giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mà còn tạo ra hàng nghìn việc làm, góp phần biến vùng đất này thành trung tâm công nghiệp – dịch vụ mới của Hải Phòng.

Theo quy hoạch, khu công nghiệp sẽ tập trung thu hút các ngành nghề công nghệ cao, cơ khí chính xác, điện – điện tử, sản xuất thiết bị y tế, công nghiệp hỗ trợ và logistics, phù hợp định hướng phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Chính quyền địa phương đang đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đầu tư, bảo đảm dự án được triển khai nhanh, đúng tiến độ, đồng thời hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Giữ hồn di sản trong lòng đô thị công nghiệp

Vùng đất Nguyễn Bỉnh Khiêm mang tên vị Trạng nguyên triều Mạc – nhà thơ, nhà giáo lỗi lạc của Việt Nam thế kỷ XVI. Ông tên thật là Nguyễn Văn Đạt, sinh năm 1491 tại làng Trung Am, huyện Vĩnh Lại (nay thuộc địa phận xã Nguyễn Bỉnh Khiêm, TP. Hải Phòng). Trạng Trình được tôn vinh là bậc Quốc sư, người đào tạo nhiều nhân tài cho đất nước như Phùng Khắc Khoan, Lương Hữu Khánh, Nguyễn Dữ…, đồng thời để lại hàng nghìn bài thơ chữ Nôm và chữ Hán mang giá trị văn hóa – triết học sâu sắc.

Đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm được xây dựng ngay sau khi ông mất (1585–1586), hiện tọa lạc trên diện tích hơn 91.000 m² tại thôn Trung Am, gồm nhiều hạng mục như: Đền thờ Trạng Trình, đền thờ thân phụ thân mẫu, am Bạch Vân, quán Trung Tân, tháp bút và mộ phần của cụ Nguyễn Văn Định. Ngày 23/12/2015, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận nơi đây là Di tích quốc gia đặc biệt, đánh dấu giá trị to lớn của khu di tích đối với lịch sử và văn hóa Việt Nam.

Nhiều cổ vật quý hiếm có niên đại từ thế kỷ XVII như bát bửu, bia đá, đại tự, bài vị, long ngai, bát hương vẫn được lưu giữ nguyên vẹn. Đền thờ không chỉ là điểm đến văn hóa – du lịch tâm linh, mà còn là nơi giáo dục truyền thống tôn sư trọng đạo, tinh thần hiếu học và lòng yêu nước cho các thế hệ trẻ.

Bên cạnh đó, địa phương còn nổi tiếng với Lễ hội đền, chùa Thái, tưởng niệm hai cha con Anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng. Ngôi đền được dựng hơn 700 năm trước, gắn với sự kiện đào sông Hóa để vận chuyển quân lương đánh giặc Nguyên năm 1288. Từ thời Mạc, Trạng Trình đã được giao cắm đất, dựng chùa, đặt tên là Thái Bình, thể hiện tinh thần “địa linh nhân kiệt, thủy tụ phong sinh” của vùng đất.

Đền, chùa Thái được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia năm 1994. Hằng năm, lễ hội nơi đây thu hút hàng vạn du khách với các nghi thức truyền thống như lễ mộc dục, lễ cáo yết, dâng hương, tế lễ, cùng nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc như hát quan họ, thi cờ tướng, bóng chuyền hơi và liên hoan văn nghệ.

Giữa làn sóng công nghiệp hóa mạnh mẽ, xã Nguyễn Bỉnh Khiêm vẫn kiên định hướng phát triển “kinh tế gắn với văn hóa”, coi việc gìn giữ di sản là nền tảng để phát triển du lịch và xây dựng bản sắc cộng đồng. Chính quyền và người dân địa phương kỳ vọng với định hướng đúng đắn, vùng đất mang tên Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm sẽ trở thành biểu tượng giao thoa giữa công nghiệp hiện đại và di sản văn hóa của Hải Phòng.