Vùng đất hơn 30km2 này là điểm sáng tiên phong của Ninh Bình về mô hình “kinh tế số – môi trường xanh” kiểu mẫu sau sáp nhập

Hành trình chuyển mình từ nông thôn mới đến nông thôn thông minh

Sau khi được hợp nhất từ bốn xã Hiển Khánh, Hợp Hưng, Quang Trung và Trung Thành của huyện Vụ Bản (tỉnh Nam Định cũ), xã Hiển Khánh mới (nay thuộc tỉnh Ninh Bình) có diện tích hơn 30 km², dân số gần 30 nghìn người, gồm 32 thôn. Bước sang giai đoạn phát triển mới, địa phương đang nỗ lực vượt qua thách thức để xây dựng mô hình nông thôn mới kiểu mẫu, thông minh và hiện đại.

Trong giai đoạn 2020–2025, bốn xã trước khi sáp nhập đã hoàn thành nhiều chỉ tiêu phát triển quan trọng: 4/4 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 3/4 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu và có ba sản phẩm OCOP đạt 3 sao. Quý III/2025, xã đã hoàn thiện vận hành mô hình chính quyền hai cấp, đồng thời duy trì ổn định các chỉ tiêu kinh tế – xã hội. Diện tích gieo cấy vụ mùa đạt hơn 1.000 ha, đàn gia súc – gia cầm hơn 76 nghìn con, có 10 sản phẩm được xếp hạng OCOP.

Đặc biệt, công tác xây dựng nông thôn mới thông minh được đẩy mạnh: 3/32 thôn đạt chuẩn thông minh, 18/32 thôn đạt chuẩn kiểu mẫu; tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đạt 98,5%; 100% hộ dân sử dụng nước sạch. Các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới”, “Ngày Chủ nhật xanh”, “Phân loại, xử lý rác thải tại nguồn” và “Đường hoa, cây xanh” lan tỏa rộng khắp, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn.

Cùng với phát triển hạ tầng và bảo đảm an sinh xã hội, xã Hiển Khánh chú trọng đầu tư công nghệ thông tin, xây dựng nền tảng chuyển đổi số trong quản lý, điều hành. Đây được xem là bước đi tiên phong giúp chính quyền cơ sở hoạt động hiệu quả, minh bạch và gần dân hơn.

Tái cơ cấu kinh tế – nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững

Trong nhiệm kỳ 2025–2030, xã Hiển Khánh đặt mục tiêu tổng thu ngân sách đạt gần 350 tỷ đồng, thu nhập bình quân đầu người 100 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 1%, 100% trường học đạt chuẩn quốc gia. Bên cạnh đó, xã tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp – dịch vụ, hình thành các cụm công nghiệp, khu dân cư tập trung và khu thương mại gắn với thu hút đầu tư.

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh – Chủ tịch UBND xã Hiển Khánh, thách thức lớn nhất sau sáp nhập là quản lý địa bàn rộng, dân số đông, trong khi cần bảo đảm ổn định xã hội và phát triển kinh tế. Để giảm nghèo bền vững, xã xác định hai vấn đề trọng tâm là vốn sản xuất và an sinh xã hội. Hơn 1.600 hộ dân hiện đang vay vốn từ các tổ chức tín dụng, tổng dư nợ gần 293 tỷ đồng, trong đó vốn vay từ Agribank chiếm 227,5 tỷ đồng và Ngân hàng Chính sách xã hội 65,3 tỷ đồng.

Nguồn vốn này đã trở thành “đòn bẩy” giúp nhiều hộ mở rộng sản xuất, cải thiện thu nhập. Tiêu biểu là chị Nguyễn Thị Oanh ở thôn Lập Vũ được vay 100 triệu đồng để mở xưởng may gia công quần áo xuất khẩu, tạo việc làm cho 30 lao động với thu nhập 7–8 triệu đồng/tháng. Hay ông Mai Công Chính – chủ trang trại gà VietGAHP cũng đầu tư chuồng lạnh và thiết bị ấp trứng, cung ứng 80.000 gà giống mỗi tháng, nâng cao năng suất và khả năng cạnh tranh.

Từ năm 2020 đến nay, Quỹ “Vì người nghèo” và các nguồn hỗ trợ nhân đạo đạt hơn 1,5 tỷ đồng, giúp xây mới 34 căn nhà Đại đoàn kết. Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn được đẩy mạnh với hơn 2.000 người được học nghề; quỹ khuyến học toàn xã đạt gần 1,6 tỷ đồng, khen thưởng 1.753 học sinh, sinh viên có thành tích.

Đến nay, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt 98%, thu nhập bình quân đạt gần 90 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 0,98%. Ngoài ra, 100% hộ dân sử dụng nước sạch, điện an toàn, 98,7% có công trình vệ sinh khép kín, 86,4% nhà kiên cố, cao tầng. Những con số này cho thấy Hiển Khánh đang tiến nhanh tới mục tiêu trở thành xã nông thôn mới kiểu mẫu – thông minh của Ninh Bình, nơi kinh tế phát triển gắn liền với đời sống văn minh, hiện đại và bền vững.