Vũ khí siêu bí mật, siêu tàng hình, bay xa gần 2.000 km, "âm thầm" tấn công quân địch không để lại dấu vết

Vượt qua tốc độ: Khi độ chính xác và tàng hình trở thành ưu tiên

Trong thời đại chiến tranh hiện đại, khái niệm vũ khí không còn chỉ gắn liền với sức công phá hay tốc độ siêu thanh. Thay vào đó, những hệ thống có khả năng tàng hình, chính xác cao và hoạt động từ xa ngày càng trở thành lựa chọn chủ đạo. Một trong những ví dụ tiêu biểu là AGM-158 JASSM – dòng tên lửa hành trình không đối đất do Lockheed Martin phát triển cho Không quân Hoa Kỳ.

Ra đời đầu những năm 2000, JASSM được thiết kế nhằm tấn công các mục tiêu cố định như trung tâm chỉ huy, kho vũ khí, hạ tầng quân sự... từ cự ly ngoài tầm phòng không. Nhờ khả năng tấn công ngoài tầm bắn phòng không (standoff attack), JASSM giúp các chiến đấu cơ giữ được vị trí an toàn khi thực hiện nhiệm vụ.

Phiên bản JASSM-ER (Extended Range) có thể bay tới hơn 925 km, trong khi JASSM-XR – bản đang phát triển được kỳ vọng vươn tới 1.900 km. Dù không phải tên lửa có tốc độ cao, nhưng JASSM lại mang trong mình thiết kế tàng hình góc cạnh, bay theo địa hình thấp và sử dụng lớp phủ radar hấp thụ sóng, khiến nó khó bị phát hiện bởi radar đối phương.

Cơ chế dẫn đường đa tầng, tích hợp sâu với lực lượng không quân

AGM-158 sử dụng hệ thống dẫn đường hỗn hợp: GPS, quán tính (INS) và đầu dò hồng ngoại (IR) ở giai đoạn cuối. Khi tiếp cận mục tiêu, đầu dò sẽ phân tích hình ảnh nhiệt để xác định chính xác điểm tấn công – có thể là cửa thông gió hầm chỉ huy, mái nhà kho vũ khí hoặc điểm yếu cấu trúc. Đầu đạn WDU-42/B nặng 450 kg cho phép tiêu diệt mục tiêu kiên cố với độ chính xác cao.

Điểm đặc biệt khác là khả năng triển khai đa dạng. JASSM có thể được trang bị cho nhiều loại máy bay, từ oanh tạc cơ B-1B, B-52H, B-2, đến tiêm kích như F-15E, F-16, F/A-18, và đặc biệt là F-35 Lightning II. Một chiếc B-1B Lancer có thể mang tới 24 tên lửa JASSM, cho phép thực hiện cuộc tấn công quy mô lớn mà không cần tiếp cận không phận địch.

Không chỉ được trang bị trong Không quân Mỹ, JASSM còn được nhiều quốc gia đồng minh như Úc, Ba Lan, Phần Lan, Hàn Quốc lựa chọn nhằm nâng cao khả năng răn đe từ xa, nhất là trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực ngày càng phức tạp.

Đối trọng chiến lược với tên lửa hành trình Nga – Trung

JASSM thường được so sánh với các loại tên lửa hành trình tầm xa như Kh-101 (Nga), CJ-10 (Trung Quốc), Storm Shadow/SCALP-EG (Anh – Pháp) hay thậm chí cả Tomahawk (Mỹ). Tuy không vượt trội về tầm bắn so với Kh-101 hay CJ-10, nhưng JASSM vượt trội ở khả năng tàng hình và dẫn đường chính xác, khiến nó khó bị đánh chặn hơn trong thực chiến.

Trong các đợt thử nghiệm và mô phỏng chiến đấu, JASSM được đánh giá là khó bị phát hiện bởi hệ thống phòng không như S-300, S-400. Khi phóng loạt, tên lửa có thể bay theo các đường bay khác nhau, kết hợp tấn công điện tử nhằm gây nhiễu radar, tạo ra hiệu ứng “tấn công bão hòa”, làm quá tải hệ thống phòng thủ.

Việc Mỹ phát triển thêm phiên bản JASSM-XR với tầm bắn gần 2.000 km là bước đi chiến lược nhằm duy trì ưu thế trong môi trường chống tiếp cận – chống xâm nhập (A2/AD), đặc biệt trước các đối thủ có năng lực phòng không tầng sâu như Nga và Trung Quốc.

Trong khi nhiều quốc gia đổ nguồn lực vào các hệ thống tên lửa siêu thanh, JASSM chứng minh rằng tốc độ không phải là tất cả. Khả năng bay xa, tàng hình, chính xác và triển khai đa nền tảng là những yếu tố giúp dòng tên lửa này trở thành vũ khí chủ lực trong học thuyết tấn công chính xác của Hoa Kỳ và các đồng minh.