Vũ khí mang tới 12 quả tên lửa, tầm bắn hàng trăm km, hỏa lực mạnh xuyên phá đến tận hậu phương đối thủ

Khi công nghệ châu Âu – Mỹ gặp nhau trên cùng một bệ phóng

Trong bối cảnh tác chiến hiện đại đòi hỏi tốc độ, cơ động và hỏa lực chính xác, sự ra đời của GMARS (Global Mobile Artillery Rocket System) đang khiến giới quân sự toàn cầu chú ý. Được phát triển từ năm 2023 bởi liên minh giữa Rheinmetall (Đức) và Lockheed Martin (Mỹ), hệ thống này được xem là sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ nghệ cơ giới châu Âu và công nghệ tên lửa tiên tiến của Mỹ.

GMARS được công bố chính thức tại triển lãm Eurosatory 2024 ở Paris, đánh dấu cột mốc quan trọng trong tham vọng tự chủ quốc phòng của châu Âu. Hơn 80% linh kiện được sản xuất ngay tại Đức và các nước EU, giúp giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng Mỹ, đồng thời nâng tầm Rheinmetall như một trụ cột mới trong ngành công nghiệp quốc phòng NATO.

Dự án này cũng mang ý nghĩa chiến lược khi Đức lên kế hoạch thay thế toàn bộ 36 khẩu M270 MLRS cũ kỹ bằng GMARS, với khả năng mở rộng lên 70 hệ thống trong thập niên tới. Về bản chất, GMARS không chỉ là “bản sao nâng cấp” của HIMARS mà là phiên bản tái thiết kế toàn diện cho môi trường tác chiến châu Âu, nơi yêu cầu tính cơ động cao, hạ tầng phức tạp và khoảng cách giữa các chiến trường lớn.

Điểm khác biệt cốt lõi nằm ở cấu hình launcher kép (dual-pod). Nếu HIMARS chỉ mang 6 rocket hoặc 1 tên lửa ATACMS, thì GMARS có thể triển khai 12 rocket dẫn đường hoặc 2 tên lửa chiến thuật, tăng gấp đôi hỏa lực trên cùng một nền tảng. Tầm bắn dao động từ 22 km (rocket 122mm) đến hơn 400 km (tên lửa PrSM), và các phiên bản tương lai có thể đạt tới 700 km – đủ để tấn công sâu vào hậu tuyến đối phương mà không cần tiến sát chiến trường.

GMARS được thiết kế để phù hợp với mọi địa hình châu Âu. Khung gầm xe Rheinmetall HX 8x8 dài 9,8m, trọng lượng dưới 40 tấn, tốc độ tối đa 100 km/h, phạm vi hoạt động 700 km. Cấu trúc này mang lại tính cơ động vượt trội, đặc biệt trong các chiến dịch “bắn rồi rút” (shoot-and-scoot) nhằm tránh phản pháo.

Vũ khí chiến lược thế hệ mới của NATO

Về hệ thống điều khiển và dẫn đường, GMARS sử dụng định vị quán tính kết hợp GPS, hỗ trợ mục tiêu tĩnh và động, có khả năng nhận lệnh trong thời gian thực từ mạng chỉ huy. Khác với nhiều hệ thống pháo phản lực cũ, GMARS không cần chân chống (outriggers) để ổn định khi khai hỏa – điều này giúp giảm thời gian triển khai xuống chỉ còn vài phút, tăng khả năng sống sót trong môi trường chiến đấu hiện đại.

Vũ khí này tương thích hoàn toàn với dòng đạn MLRS Family of Munitions (MFOM), gồm: GMLRS (Guided Multiple Launch Rocket System, tầm 70 km); ER GMLRS (phiên bản mở rộng, 150 km); ATACMS (Army Tactical Missile System, 300 km); PrSM (Precision Strike Missile, 400+ km) và đang được phát triển để sử dụng tên lửa hành trình mặt đất tầm 370 km từ năm 2027.

Nhờ tính tương thích này, GMARS giúp các nước NATO dùng chung kho đạn, linh kiện và quy trình bảo dưỡng, giảm chi phí hậu cần đáng kể. Đặc biệt, hệ thống còn được tích hợp cần cẩu tự động, cho phép nạp đạn chỉ trong 5–7 phút dưới mọi điều kiện thời tiết, so với 15 phút ở các hệ thống cũ như BM-21 Grad hay M270.

Kíp chiến đấu chỉ gồm hai người, vận hành trong cabin bọc thép chịu được đạn pháo cỡ nhỏ, mảnh nổ và sóng xung kích. GMARS còn được trang bị cảm biến chống UAV và radar cảnh báo sớm, giúp phát hiện và vô hiệu hóa mối đe dọa trên không tầm thấp – điều mà HIMARS chưa được tối ưu.

So với HIMARS, GMARS nặng hơn nhưng mạnh hơn gấp đôi, có tầm bắn xa hơn, tải trọng lớn hơn, song vẫn giữ khả năng triển khai nhanh và cơ động linh hoạt. Hệ thống này được thiết kế cho các chiến dịch đa miền (multi-domain operations), kết nối trực tiếp với máy bay do thám, radar mặt đất và các trung tâm chỉ huy chiến thuật NATO.