Vũ khí mang 10 đầu đạn hạt nhân, tiêu diệt mục tiêu từ nửa vòng Trái đất chỉ với một lần phóng
Đây là vũ khí răn đe chủ lực trong chiến lược hạt nhân Nga với sức công phá cực lớn và khả năng xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ hiện đại.
“Ác quỷ” thời Chiến tranh Lạnh
Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa R-36M2 Voevoda, được NATO định danh là SS-18 Mod 5/6 và đặt biệt danh “Satan”, là một trong những vũ khí có sức hủy diệt lớn nhất từng được con người chế tạo. Xuất hiện cuối những năm 1980, Voevoda là phiên bản mạnh mẽ nhất của dòng R-36, được thiết kế bởi Viện Yuzhnoye (Ukraine) và sản xuất tại nhà máy Yuzhmash thời Liên Xô.

Mục tiêu khi phát triển dòng tên lửa này rất rõ ràng: tạo ra vũ khí chiến lược đủ khả năng xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ tên lửa – cả hiện tại lẫn trong tương lai. Với tầm bắn từ 11.000 – 16.000 km, khối lượng phóng lên tới hơn 200 tấn, Voevoda có thể mang một đầu đạn hạt nhân duy nhất với công suất lên tới 25 megaton, hoặc 10 đầu đạn MIRV (mỗi đầu đạn 550–750 kiloton) nhắm vào các mục tiêu riêng biệt.
Hệ thống mồi nhử điện tử, radar giả và thiết bị gây nhiễu đi kèm càng khiến việc đánh chặn R-36M2 gần như bất khả thi trong kịch bản chiến tranh tổng lực. Với vận tốc hành trình trên Mach 20 và cơ chế phóng từ hầm ngầm kiên cố, tên lửa này là biểu tượng điển hình cho học thuyết “đáp trả đảm bảo” (Mutual Assured Destruction – MAD).
Vượt qua mọi lá chắn: Vũ khí cuối cùng trong chiến lược hạt nhân Nga
Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Mỹ liên tục phát triển các hệ thống phòng thủ tên lửa như Aegis, THAAD, hay GMD. Tuy nhiên, R-36M2 được thiết kế đặc biệt để vượt qua tất cả các loại hình phòng thủ đó. Cơ chế MIRV giúp các đầu đạn tách rời bay theo nhiều quỹ đạo, đồng thời hệ thống mồi nhử khiến radar đối phương khó phân biệt đâu là mục tiêu thật.

Thời gian tăng tốc của tên lửa rất ngắn, giúp rút ngắn thời gian phản ứng và làm giảm hiệu quả đánh chặn trong giai đoạn bay giữa. Đây là lợi thế vượt trội mà không nhiều hệ thống đánh chặn hiện nay có thể khắc chế. Việc đặt Voevoda trong các silo ngầm được gia cố cũng bảo vệ tên lửa khỏi các đòn tấn công phủ đầu.
Dù được phát triển cách đây hơn 30 năm, SS-18 Satan vẫn được duy trì trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Nga hiện duy trì khoảng 46–50 quả R-36M2 tại các căn cứ tên lửa chiến lược như Dombarovsky và Uzhur. Sau năm 2014, việc bảo trì không còn sự hỗ trợ từ Ukraine, nhưng Nga đã chủ động duy trì và kéo dài tuổi thọ hoạt động.
Tương lai của R-36M2 và thế hệ kế nhiệm
R-36M2 Voevoda dù còn rất mạnh nhưng đã bắt đầu nhường chỗ cho RS-28 Sarmat – thế hệ tên lửa ICBM mới của Nga. RS-28 có khả năng mang nhiều hơn (10–15 đầu đạn MIRV) và thậm chí tích hợp cả đầu đạn siêu vượt âm Avangard, loại đầu đạn gần như không thể đánh chặn nhờ tốc độ và khả năng cơ động cực cao.
Tuy nhiên, do quá trình triển khai Sarmat còn đang tiếp diễn, R-36M2 vẫn tiếp tục đóng vai trò trụ cột trong chiến lược răn đe của Nga. Vũ khí này hiện vẫn đủ sức hủy diệt một khu vực rộng lớn chỉ trong một lần phóng, và được coi là vũ khí cuối cùng trong trường hợp xảy ra xung đột hạt nhân toàn diện.
So sánh với các tên lửa hiện đại như Minuteman III (Mỹ), DF-41 (Trung Quốc) hay chính RS-28 Sarmat, R-36M2 vẫn giữ ưu thế về tải trọng, độ tin cậy và tính năng phòng tránh đánh chặn. Dù không phải nhanh nhất, cũng không mới nhất, nhưng “Satan” vẫn là một trong những ICBM đáng gờm nhất trên thế giới hiện nay.