Vũ khí bay nhanh gấp 25 lần âm thanh, tiêu diệt mục tiêu từ 15.000 km chỉ với vài phút, đối thủ không thể đánh chặn

Nga mở màn cuộc đua vũ khí siêu vượt âm

Tháng 12/2019, Nga tuyên bố chính thức đưa thiết bị lướt siêu vượt âm Avangard vào biên chế chiến đấu, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai thực tế loại vũ khí được xem là “không thể đánh chặn”. Khác với các hệ thống tên lửa truyền thống, Avangard có khả năng di chuyển trong khí quyển ở vận tốc vượt Mach 20 và linh hoạt cơ động theo nhiều hướng, khiến các hệ thống phòng thủ hiện đại trở nên gần như vô hiệu.

Thiết bị này không phải là tên lửa độc lập mà được phóng bởi một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) như UR-100NUTTKh hoặc RS-28 Sarmat. Sau khi đạt độ cao ngoài tầng đối lưu, Avangard tách khỏi tên lửa mẹ và tiếp tục bay trong khí quyển như một thiết bị “lướt siêu thanh”, có thể đổi hướng liên tục trên trục ngang, dọc và xoắn ốc. Đây chính là tính năng làm nên sự nguy hiểm của loại vũ khí này – khả năng phá vỡ mọi thuật toán đánh chặn hiện có.

Cơ chế hoạt động và thông số kỹ thuật ấn tượng

Avangard hoạt động trên nguyên lý kết hợp giữa tốc độ cực cao và khả năng cơ động trong giai đoạn tái nhập khí quyển. Với tốc độ lên tới 24.000 km/h (gấp khoảng 20–27 lần tốc độ âm thanh), thiết bị này có thể rút ngắn thời gian bay xuống còn dưới 10 phút đối với một số mục tiêu – điều mà các đầu đạn đạn đạo truyền thống không thể đạt được.

Điều này không chỉ rút ngắn thời gian phản ứng cho bên bị tấn công, mà còn khiến việc phát hiện, theo dõi và đánh chặn trở nên bất khả thi với các hệ thống phòng thủ như Aegis, THAAD hoặc GBI của Mỹ. Sai số mục tiêu được ước tính chỉ vài chục mét – đủ để tiêu diệt chính xác các trung tâm chỉ huy, căn cứ hạt nhân hoặc hạm đội chiến lược.

Về sức công phá, Avangard có thể mang theo đầu đạn hạt nhân có công suất tới 2 megaton, gấp hơn 100 lần quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima. Tầm tấn công lên tới 15.000 km cho phép nó tiếp cận bất kỳ mục tiêu nào trên toàn cầu từ lãnh thổ Nga.

Tác động chiến lược và phản ứng quốc tế

Nga hiện triển khai Avangard tại Trung đoàn tên lửa Dombarovsky, thuộc Lực lượng Tên lửa Chiến lược (RVSN). Các bệ phóng UR-100N đã được nâng cấp để mang theo thiết bị này, trong khi hệ thống tên lửa mới RS-28 Sarmat dự kiến có thể mang từ 3 đến 6 thiết bị Avangard đồng thời.

Trong học thuyết răn đe chiến lược của Nga, Avangard là yếu tố then chốt nhằm duy trì thế cân bằng hạt nhân với Mỹ và NATO. Khi Washington tiếp tục đầu tư mạnh vào hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu, đặc biệt là các lớp đánh chặn giai đoạn giữa và cuối quỹ đạo, thì Nga cần một phương án đảm bảo đòn phản công sẽ luôn thành công nếu xung đột hạt nhân xảy ra.

Sự xuất hiện của Avangard đã khiến giới quân sự phương Tây phải thay đổi cách tiếp cận phòng thủ. Mỹ đang phát triển các radar tần số cao, tên lửa đánh chặn tốc độ siêu thanh và vũ khí năng lượng định hướng, nhưng các chương trình này vẫn trong giai đoạn thử nghiệm và chưa thể đối phó hiệu quả với một thiết bị như Avangard.