Vì lợi ích người dân, Thái Lan đóng cửa mỏ vàng lớn nhất nước
Ngành công nghiệp khai thác vàng của Thái Lan sẽ phải ngừng hoạt động vì nội các Thái Lan vừa quyết định ngừng cấp giấy phép và gia hạn giấy phép thăm dò và khai thác vàng trước làn sóng phản đối của người dân về các vấn đề sức khỏe và môi trường do hoạt động khai thác vàng gây ra.
Hình ảnh mỏ vàng lớn nhất Thái Lan Chatree chụp từ vệ tinh
Báo Bangkok Post đưa tin phát biểu sau cuộc họp nội các ngày 10-5, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha khẳng định hoạt động khai thác vàng sẽ chấm dứt trong năm nay. Ông nói: “Sẽ không còn mỏ vàng nào nữa vào cuối năm nay”. Ông cho biết chính phủ sẽ đưa ra các biện pháp để khôi phục các khu vực khai thác vàng và hỗ trợ các công nhân mỏ vàng mất việc.
Mỏ vàng lớn nhất nước bị khiếu nại
Bộ trưởng Công nghiệp Atchaka Sibunruang thông báo nội các Thái Lan đã thông qua quyết định chung của 4 bộ gồm Bộ Công nghiệp, Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, trong đó nhất trí ngừng cấp giấy phép và gia hạn giấy phép thăm dò và khai thác vàng.
Quyết định này nhằm đáp ứng khiếu nại của người dân địa phương về tác động môi trường và sức khỏe từ các hoạt động khai thác vàng của Akara Resources, công ty con của Công ty khai quặng Kingsgate Consolidated (Úc). Công ty Akara Resources đang vận hành mỏ vàng Chatree nằm giữa các tỉnh Phichit, Phitsanulok và Phetchabun. Chatree là mỏ vàng lớn nhất Thái Lan.
Hiện nay, 12 công ty đã nộp đơn xin cấp giấy phép thăm dò vàng ở 177 lô đất ở 10 tỉnh. Akara Resources là công ty duy nhất xin gia hạn giấy phép khai thác vàng ở mỏ Chatree thêm 5 năm. Tuy nhiên, Bộ trưởng Atchaka Sibunruang cho biết nội các chỉ đồng ý gia hạn giấy phép luyện vàng đến cuối năm nay để công ty xử lý số quặng vàng đã khai thác trước khi ngưng hoạt động hoàn toàn.
Bà Sibunruang cho biết bốn bộ trên đã họp vào ngày 29-4 để xem xét các kết luận ban đầu của một tổ thanh tra được giao nhiệm vụ xử lý khiếu nại của người dân địa phương cho rằng mỏ vàng Chatree đã gây hủy hoại sức khỏe, mùa màng và gia súc của họ.
Bà nói các cuộc kiểm tra sức khỏe của người dân sống xung quanh khu vực mỏ vàng Chatree cho thấy trong máu nhiều người dân có hàm lượng các chất độc hại cao. Theo Reuters, theo kết quả của một cuộc kiểm tra sức khỏe vào năm 2015, có hơn 300 người dân sống gần mỏ Chatree dương tính với thạch tín và mangan.
Chính phủ chọn đứng về phía người dân
Bộ Công nghiệp, Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ Thái Lan đã nhất trí rằng khai thác vàng không thích hợp với Thái Lan trong thời điểm hiện tại. Mặc dù chưa có bằng chứng khoa học chứng minh hoạt động khai thác vàng là nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe cho người dân nhưng bốn bộ trên cho rằng vì hoạt động khai thác vàng gây ra những xung đột với người dân nên Công ty Akara Resources buộc phải đóng cửa mỏ vàng Chatree để bảo đảm lợi ích cho người dân.
Bộ trưởng Atchaka Sibunruang nói: “Dù không có kết luận rõ ràng về việc mỏ vàng của Akara Resources gây ra những tác động sức khỏe và môi trường cũng như các vấn đề khác của người dân địa phương, chúng tôi cần phải đưa ra quyết định trên vì lợi ích của người dân và để giải quyết các xung đột (giữa người dân và Akara Resources)”.
Khi được hỏi liệu công ty Akara Resources có quyền kiện chính phủ Thái Lan để đòi bồi thường thiệt hại do phải chấm dứt hoạt động, bà Sibunruang khẳng định công ty có quyền làm như vậy.
Bà Sibunruang nói Bộ Công nghiệp và Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ giám sát việc đóng cửa mỏ vàng Chatree và khôi phục đất đai tại các khu khai thác. Bộ Y tế sẽ tiếp tục theo dõi sức khỏe của người dân địa phương. Trong khi đó, Bộ Lao động sẽ tìm phương án hỗ trợ cho 1.000 công nhân của Akara Resources sau khi công ty này đóng cửa. Bà Sibunruang cho biết chính phủ cũng sẽ yêu cầu tỉnh Phichit trích ngân sách địa phương để hỗ trợ công nhân.
Năm ngoái, Akara Resources sản xuất và xuất khẩu được 4 tấn vàng. Trong tuyên bố đưa ra cùng ngày, Công ty Akara Resources nói quyết định đóng cửa mỏ vàng Chatree quá bất ngờ vì theo thỏa thuận ban đầu, công ty được quyền thuê mỏ đến này năm 2028. Tuyên bố khẳng định mỏ vàng Chatree không gây tổn hại cho sức khỏe của cộng đồng người dân địa phương và môi trường đồng thời công ty cũng đã đóng góp rất lớn cho kinh tế Thái Lan. Tuyên bố nói đang tư vấn pháp lý về quyết định buộc đóng cửa mỏ vàng Chatree.
Thanyarat Sinthornthammathat, lãnh đạo nhóm người dân phản đối khai thác vàng ở tỉnh Phichit và tỉnh Phetchabun hoan nghênh quyết định của chính phủ. Bà nói rằng bà rất cảm kích vì chính phủ chọn đứng về phía người dân thay vì doanh nghiệp nước ngoài.
Ngày 11-5, Công ty Kingsgate Consolidated quyết định tạm ngưng giao dịch cổ phiếu trên Sàn chứng khoán Úc (ASX). Công ty cho biết sẽ yêu cầu Thái Lan giải thích rõ quyết định đóng cửa mỏ vàng.
Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn