VASB đề xuất hàng loạt giải pháp tháo gỡ khó khăn của thị trường chứng khoán sau dịch Covid-19

	Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam (VASB) kiến nghị nhiều giải pháp hỗ trợ thị trường và CTCK bị ảnh hưởng bởi Covid-19
	VASB lấy ý kiến về Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp ngành Chứng khoán

Tham dự buổi làm việc có: Ông Trần Văn Dũng (Chủ tịch UBCK Nhà nước); ông Lê Văn Châu (Chủ tịch VASB); ông Nguyễn Thanh Kỳ (Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VASB) cùng đại diện nhiều công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, các nhà đầu tư…

Dịch Covid-19 tác động xấu TTCK

Theo đánh giá của VASB, bước sang năm 2020, tình hình kinh tế xã hội, sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu gặp rất nhiều khó khăn do đại dịch Covid 19. Sau gần 4 tháng đình trệ sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, thương mại gần như đóng băng, TTCK Việt Nam và thế giới sụt giảm mạnh.

TTCK Việt Nam thời gian qua đã có nhiều phiên giảm điểm, nhưng chưa đến mức phải đóng cửa hoạt động. Trước tình hình TTCK sụt giảm nghiêm trọng, VASB đã thay mặt các công ty hội viên trình Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCK Nhà nước nhiều văn bản kiến nghị các giải pháp nhằm hỗ trợ thị trường và các công ty chứng khoán trong tình hình khó khăn do dịch Covid và đề xuất chi tiết các kiến nghị sửa đổi quy định nhằm hỗ trợ TTCK, đã được các cơ quan chức năng chấp thuận.

Đặc biệt, việc miễn giảm giá các loại hình dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán của Bộ Tài chính là động thái kịp thời, dần tháo gỡ khó khăn, tạo tâm lý tốt, phấn khởi cho nhà đầu tư tham gia TTCK. Đến thời điểm hiện tại, TTCK đã gần phục hồi, qua đó, củng cố lòng tin của các thành viên đáng kể, tạo động lực tăng trưởng bền vững cho TTCK trong dài hạn.

Toàn cảnh buổi làm việc nhằm đưa ra các giải pháp tháo gỡ thị trường chứng khoán sau dịch Covid-19

Tại cuộc họp sáng 27/5, trên tinh thần cởi mở, thẳng thắn, nhiều đánh giá và ý kiến đề xuất để hỗ trợ thị TTCK Việt Nam bước qua dịch Covid-19 đã được cơ quan quản lý ghi nhận và cam kết sẽ có những sửa đổi hoặc xin ý kiến để sửa đổi tùy từng vấn đề theo thẩm quyền.

Theo ông Đỗ Huy Hoài (Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam), thời gian tới, trong các buổi làm việc với Chính phủ, UBCK Nhà nước nên có các đề xuất, kiến nghị Ngân hàng Nhà nước giảm sâu lãi suất điều hành, để đảm bảo cho nền kinh tế giữ được nhịp, tạo niềm tin cho thị trường. Việc giảm lãi suất kịp thời sẽ giúp doanh nghiệp có thể trụ được, duy trì được, sau đó tích tụ dần năng lực, cùng với bên ngoài mở cửa phát triển sẽ bắt lại được nhịp.

Với vị thế là một công ty chứng khoán trên thị trường, ông Hoài cũng mong muốn UBCK Nhà nước tạo điều kiện cho các công ty chứng khoán nắm bắt được lộ trình, quan điểm các chính sách, thông tư hướng dẫn Luật Chứng khoán mới; từ đó, chủ động hơn và thích ứng tốt hơn khi luật ra đời. Thông qua đó, các công ty chứng khoán có một công cụ hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả hơn trên thị trường.

Bên cạnh đó, ông Trịnh Hoài Giang (Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán TP HCM - HSC) cho rằng, đáng mừng nhất là việc vận hành của thị trường và giao dịch ký quỹ đang bắt đầu tăng trở lại. “Vấn đề lớn là làm sao cho nhu cầu quay trở lại, khi nhà đầu tư quay trở lại mình có thể đáp ứng việc quay trở lại đó mạnh mẽ hơn và tốt hơn. Hiện nay, nhu cầu khách hàng đang vay trở lại, vì vậy chúng tôi đề xuất nên nâng hạn mức cho vay ký quỹ từ 10% lên 20%; đồng thời mong muốn UBCK Nhà nước có tiếng nói với Ngân hàng Nhà nước nới room cho vay chứng khoán; tạo điều kiện cho Công ty có một giấy phép về quản lý quỹ để tạo ra các sản phẩm mới cung cấp cho nhà đầu tư. Để hỗ trợ cho thanh khoản của TTCK, cũng như hỗ trợ nhà đầu tư và các tổ chức cung cấp dịch vụ, đề nghị cơ quan quản lý nới rộng biên độ giao dịch lên, hoặc có thể linh hoạt hơn về tỷ lệ ký quỹ; cũng như nghiên cứu để giảm một số loại phí, đặc biệt là trên thị trường phái sinh…”, ông Giang phát biểu.

VASB kiến nghị hàng loạt giải pháp thiết thực

Tại cuộc họp, ông Nguyễn Thanh Kỳ (Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VASB) phát biểu: Trong công văn số: 04.20 CV/HHCK ngày 3/3/2020 về việc: “Kiến nghị các giải pháp nhằm hỗ trợ thị trường và các công ty chứng khoán trong tình hình khó khăn do dịch Covid”, VASB đã có đề xuất, kiến nghị nhiều vấn đề.

Ông Nguyễn Thanh Kỳ - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VASB phát biểu, đề xuất các giải pháp hỗ trợ, phát triển TTCK sau dịch Covid-19

Về cơ bản các đề xuất, kiến nghị đã được xử lý và giải quyết tuy nhiên đây chỉ là những biện pháp đối phó của thời kỳ đại dịch Covid, vấn đề mấu chốt hiện nay là cần có các giải pháp hữu hiệu, mạnh mẽ để thúc đẩy thị trường phát triển ổn định. Cụ thể: Mở rộng diện được niêm yết trên thị trường chứng khoán đối với các doanh nghiệp có vốn FDI; UBCK nghiên cứu bãi bỏ quy định, cho phép mua bán lại (refo) chứng khoán, đặc biệt đối với trái phiếu; tăng cường quản lý đạo đức người hành nghề chứng khoán; phối hợp cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn thủ tục đăng ký, cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho CTCK.

Cơ quan quản lý nhà nước nên chấp thuận việc giảm thuế, giãn thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp cho công ty chứng khoán; giảm hoặc miễn thuế cổ tức, thuế giao dịch cho nhà đầu tư cá nhân. Nếu được, chắc chắn sẽ tiếp tục tạo ra những động lực quan trọng, hỗ trợ và thúc đẩy TTCK Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai. Đối với ngành ngân hàng, trước hết Ngân hàng Nhà nước cần thực hiện tái cấp vốn đối với các ngân hàng thương mại, cần nghiên cứu cho vay lãi suất bằng 0. Trên cơ sở đó, các tổ chức tín dụng mới thực hiện nghiệp vụ cho vay với lãi suất thấp, mở rộng hạn mức cho vay đối với hoạt động chứng khoán.

Luật chứng khoán mới sắp có hiệu lực, đề nghị UBCK sớm công bố các dự thảo hướng dẫn để công chúng góp ý và quan trọng hơn là biết quan điểm của UBCK về xử lý các vấn đề khác nhau giữa luật cũ và luật mới, ví dụ cổ phiếu quỹ đã mua trước 1/1/2021 thì xử lý thế nào (đề nghị giữ nguyên, không quy định phải bán ra hoặc giới hạn thời gian giữ vì Luật Chứng khoán năm 2019 không có quy định xử lý cổ phiếu quỹ trước đó đã mua);

Xu hướng giao dịch online và đợt dịch Covid 19 cho thấy chuyển sang giao dịch online là tất yếu, vì vậy nên đề nghị UBCK xác định đây là chiến lược và thể hiện trong các dự thảo hướng dẫn Luật Chứng khoán sắp tới. Cụ thể: Khi soạn thảo văn bản mới, đề nghị UBCK tạo điều kiện phát triển giao dịch online, bỏ bớt các quy định giao dịch cần giấy tờ như hồ sơ mở tài khoản, eKYC, phiếu lệnh...; Giảm lượng giấy tờ, bản sao trong các thủ tục hành chính của công ty đại chúng, công ty chứng khoán, ví dụ các giấy tờ đã công bố thông tin công khai thì không yêu cầu bản sao, giấy tờ do chính UBCK cấp thì cũng không yêu cầu phải có trong hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính tại UBCK; UBCK cung cấp dịch vụ công trên cổng trực tuyến thay vì tất cả thủ tục lớn bé gì hiện nay cũng phải nộp hồ sơ giấy.

Giản lược các yêu cầu về cơ sở vật chất của CTCK như diện tích sàn giao dịch..., vì thực tế khách không còn đến CTCK để xem bảng điện và đặt lệnh giao dịch. Giản lược các loại báo cáo của tổ chức kinh doanh chứng khoán, có những loại báo cáo có thể lấy số liệu từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán hay các Sở giao dịch thì không yêu cầu tổ chức kinh doanh chứng khoán phải báo cáo.

Đề nghị UBCK nên loại bỏ bước xác nhận với khách hàng trước khi nhập lệnh vào hệ thống giao dịch cho phù hợp với thực tế, vì bước xác nhận làm chậm việc chuyển lệnh vào hệ thống giao dịch và làm ảnh hưởng đến kết quả giao dịch của khách hàng, khách hàng cũng không có nhu cầu xác nhận lại lệnh trước khi công ty chứng khoán nhập vào hệ thống.

Trong các cuộc họp trước, UBCK cũng đã có ý kiến về nới các quy định margin (mở rộng danh mục cho cổ phiếu Upcom,..) nhưng đến nay chưa thấy có tiến triển. Đề nghị UBCK cho phép phát triển sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số VNX50 (VNX50 Futures), để các nhà đầu tư có công cụ phòng ngừa rủi ro trạng thái giao dịch, từ đó giúp huy động vốn hiệu quả cho thị trường chứng khoán.

Ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch UBCK Nhà nước phát biểu kết luận tại buổi làm việc

Phát biểu kết luận buổi làm việc, ông Trần Văn Dũng (Chủ tịch UBCK Nhà nước) thay mặt cơ quan quản lý ghi nhận ý kiến của tất cả các thành viên. Theo đó, trong bối cảnh hiện nay, UBCK Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành TTCK theo các quan điểm: Cải thiện hoạt động của thị trường trên nền tảng hoạt động công nghệ thông tin số; tập trung phát triển chất lượng của doanh nghiệp niêm yết; phát triển mô hình kinh doanh của các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, đặc biệt là mô hình quản trị rủi ro.

Về các kiến nghị của VASB, đối với niêm yết cho doanh nghiệp FDI, UBCK Nhà nước đã trình Bộ Tài chính và Bộ Tài chính đã trình Chính phủ xem xét. Về việc này cần chờ hướng dẫn của luật sắp tới để giải quyết vấn đề một cách triệt để, trong khi đó, UBCK Nhà nước cho rằng có thể xử lý vấn đề này đối với khối doanh nghiệp FDI đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho phép chuyển đổi thành công ty cổ phần rồi.

Đối với việc cho vay tái cấp vốn, mở rộng hạn mức cho vay của ngân hàng với hoạt động chứng khoán, trong các cuộc họp, kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài Chính thì UBCK Nhà nước đều có kiến nghị chung hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ lãi suất. Riêng đối với các hạn mức cho vay của ngân hàng với hoạt động chứng khoán, hệ thống ngân hàng đang sử dụng các chỉ tiêu an toàn tài chính để áp các khoản vay; trong đó, tổng số ngân hàng đầu tư vào ngành chứng khoán là trên 60 nghìn tỷ đồng bao gồm cả ngân hàng thương mại đang giữ cổ phẩn; tổng dư nợ ngân hàng cho chứng khoán vay hiện nay kể cả trái phiếu và cổ phiếu chỉ chiếm khoảng 0,3 – 0,35% tổng dư nợ của hệ thống ngân hàng là rất nhỏ. Về vấn đề này, UBCK Nhà nước cũng đã có kiến nghị nhưng vẫn đang phụ thuộc rất lớn vào Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ.

Mặt khác, UBCK Nhà nước hoàn toàn nhất trí sẽ cho công khai sớm Luật Chứng khoán, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn và sẽ tổ chức lấy ý kiến của Hiệp hội theo các chuyên đề gồm: Công ty đại chúng và phát hành, hoạt động của công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ, quản trị doanh nghiệp, tổ chức sản phẩm và các sở giao dịch. Hiện nay, theo chương trình có 4 Nghị định, UBCK Nhà nước dự kiến sẽ hoàn thành các thủ tục thảo luận, lấy ý kiến các đơn vị của Bộ Tài chính và làm việc với Hiệp hội trong tháng 6…