Từ vị trí “đội sổ”, một nhà băng bứt phá nhờ số hóa, lọt top ngân hàng nộp ngân sách lớn nhất

Bứt phá nhờ lựa chọn con đường số

Tại tọa đàm “Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính – Ngân hàng” do CafeF tổ chức tại Hà Nội ngày 9/9, ông Nguyễn Hưng – Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) đã chia sẻ hành trình số hóa giúp ngân hàng thay đổi vị thế chỉ trong hơn một thập kỷ.

Năm 2011, TPBank nằm trong nhóm 9 ngân hàng phải tái cơ cấu, khi đó xếp ở vị trí cuối cùng trong số 42 ngân hàng thương mại. Ông Nguyễn Hưng cho biết, để vươn lên nhóm 10–12 ngân hàng hàng đầu như hiện nay là hành trình đầy thử thách của ngân hàng.

Theo ông, nếu chỉ cạnh tranh bằng cách truyền thống, mở rộng mạng lưới chi nhánh như các ngân hàng đi trước, TPBank khó có cơ hội, nhất là khi việc mở mới chi nhánh vật lý bị hạn chế. Do đó, ngay từ giai đoạn tái cơ cấu, ban lãnh đạo đã lựa chọn con đường khác biệt: tập trung phát triển kênh số để mở rộng khách hàng mà không bị ràng buộc bởi không gian và thời gian.

Từ quyết định này, TPBank trở thành một trong những ngân hàng tiên phong triển khai hệ thống chi nhánh tự động 24/7 (LiveBank) trên toàn quốc. Đến nay, ngân hàng đã có khoảng 400–500 điểm giao dịch tự động, giúp mở rộng độ phủ dịch vụ mà không cần đầu tư nhiều chi nhánh truyền thống.

Ông Nguyễn Hưng nhấn mạnh, công nghệ là nền tảng cốt lõi để ngân hàng phát triển bền vững. Quá trình số hóa đòi hỏi chi phí đầu tư lớn và chưa thể đem lại lợi nhuận ngay lập tức, nhưng đó là cơ sở để hình thành lợi thế cạnh tranh trong tương lai. Ông cho rằng ngành ngân hàng Việt Nam đã bắt đầu quá trình số hóa từ sớm, khoảng năm 2010–2011, và đến nay đã trở thành lĩnh vực tiên phong trong chuyển đổi số.

Tại TPBank, hiện 98% giao dịch đã thực hiện qua kênh số. Không chỉ dừng lại ở thanh toán trực tuyến, ngân hàng còn mở rộng sang mảng cho vay trực tuyến. Dù chỉ chiếm chưa đến 10% tổng dư nợ, cho vay qua kênh số đang đóng góp 15–20% lợi nhuận nhờ tốc độ xử lý nhanh, quy mô khoản vay nhỏ và khả năng kiểm soát rủi ro thông qua liên kết với các sàn thương mại điện tử, ví điện tử và “điểm bán” để hạn chế nợ xấu.

Ông Nguyễn Hưng cho rằng yếu tố quyết định thành công của chuyển đổi số chính là tạo ra giá trị thiết thực cho người dùng. “Khi việc chuyển tiền chỉ mất vài giây, khách hàng không còn lý do để phải dùng tiền mặt. Chính những tiện ích trực tiếp như vậy sẽ là động lực để chuyển đổi số thành công”, ông nói.

Đáng chú ý, mới đây, tại Lễ Vinh danh các Doanh nghiệp nộp Ngân sách lớn nhất 2025 do CafeF tổ chức, TPBank xếp thứ 14 trong Top 20 ngân hàng có mức nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam, đồng thời đứng thứ 9 trong nhóm ngân hàng tư nhân, với số nộp 2.314 tỷ đồng.

Theo CafeF Lists 2025, 200 doanh nghiệp trong danh sách VNTAX 200 đã nộp gần 800.000 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước năm 2024, chiếm khoảng 40% tổng thu ngân sách quốc gia. Trong đó, khu vực doanh nghiệp tư nhân đóng góp gần 245.000 tỷ đồng. Riêng ngành ngân hàng, 20 đơn vị dẫn đầu nộp hơn 95.400 tỷ đồng, tăng 19% so với năm trước và cao hơn 68% so với năm 2022.

VNeID và nền tảng cho E-Vietnam

Một nội dung khác được nhấn mạnh tại tọa đàm là vai trò của định danh điện tử VNeID và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong nâng cao an toàn, minh bạch cho hệ thống tài chính – ngân hàng.

Ông Nguyễn Hưng chia sẻ, trước đây việc mở tài khoản trực tuyến bằng eKYC vẫn tiềm ẩn nguy cơ giả mạo danh tính. Nhờ kết nối VNeID, việc xác thực nay gần như đạt độ tin cậy tuyệt đối, góp phần ngăn chặn hẳn tình trạng lừa đảo vốn phổ biến nhiều năm qua. Bên cạnh đó, sự phối hợp với Bộ Công an và công nghệ xác thực khuôn mặt gắn dữ liệu dân cư đã khiến các thủ đoạn gian lận qua tài khoản cá nhân “không còn đất sống”, và thậm chí những hành vi bất hợp pháp qua tài khoản doanh nghiệp cũng dần bị siết chặt.

Từ thực tiễn này, ông Hưng bày tỏ sự lạc quan về tương lai số của Việt Nam. Ông tin rằng E-Vietnam có thể trở thành hiện thực ngay trong thập kỷ này, khi hàng loạt tiện ích đời sống, tài chính và dịch vụ công được tích hợp trên nền tảng VNeID.

Các chuyên gia tham dự cũng đưa ra nhiều góc nhìn. PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nhận định đất nước đang bước vào kỷ nguyên xã hội thông minh, chuyển đổi từ phương thức vật thể sang phương thức số. Ông cho rằng Nhà nước cần đóng vai trò “bà đỡ”, dẫn dắt và đặt hàng doanh nghiệp để thúc đẩy quá trình số hóa.

Ông Hoàng Trung Hải, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn EY Việt Nam, thì nhấn mạnh định danh điện tử không chỉ giúp ngân hàng xác thực khách hàng mà còn góp phần mở rộng hệ sinh thái số, tạo nền tảng minh bạch dữ liệu và nâng cao hiệu quả quản lý.

Ngoài ra, ông Nguyễn Hưng cũng chia sẻ quan điểm về xu hướng vĩ mô trong những tháng cuối năm 2025. Theo ông, lãi suất nhiều khả năng duy trì ổn định, tỷ giá giảm bớt áp lực nhờ kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ hạ lãi suất. Về tín dụng, ông cho biết TPBank được phân bổ room trên 18%, cao hơn mức bình quân toàn ngành khoảng 16%. Tăng trưởng tín dụng toàn ngành hiện khoảng 12–13%, trong khi TPBank đạt khoảng 15%. Dự kiến trong quý IV, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục xem xét phân bổ lại room tín dụng, để đảm bảo cân bằng giữa tăng trưởng và kiểm soát lạm phát.