Từ mô hình đầu tư bất động sản chia nhỏ, nhìn lại lùm xùm của Chứng khoán VPS những năm gần đây

Bị "tuýt còi" vì mô hình đầu tư bất động sản chia nhỏ

Thời gian gần đây, trên thị trường xuất hiện hình thức "chứng khoán hóa" bất động sản để bán cho nhà đầu tư với mệnh giá chỉ từ 10.000 đồng. Cụ thể, Công ty CP Fnest bắt đầu cung cấp dịch vụ đầu tư bất động sản chia nhỏ thông qua ứng dụng SmartOne của Công ty CP Chứng khoán VPS.

Theo đó, mỗi bất động sản được đơn vị kinh doanh định giá và quy đổi ra số cổ phần có thể bán cho nhà đầu tư sơ cấp bằng đơn vị là Fnest, 1 Fnest tương đương 10.000 đồng.

Với mô hình này, Fnest quảng cáo "ai cũng có thể tham gia đầu tư với số vốn chỉ 10.000 đồng" và không cần lo lắng về việc cho thuê hay rao bán bất động sản bởi đơn vị này sẽ hợp tác với công ty quản lý để tối ưu hóa hiệu quả vận hành. Số tiền thuê cũng có thể được chia cho nhà đầu tư hàng tháng theo tỷ lệ tương ứng mức cổ phần sở hữu.

Từ mô hình đầu tư bất động sản chia nhỏ, nhìn lại lùm xùm của Chứng khoán VPS những năm gần đây

Fnest cho biết các bất động sản được định giá bởi công ty thẩm định có uy tín trên thị trường và cũng có đầy đủ giấy tờ pháp lý, đảm bảo không có tranh chấp, kiện tụng. Đồng thời, các tài sản này cũng được định giá lại 3 tháng một lần. Nếu trong trường hợp định giá bất động sản tăng lên, thì giá trị số Fnest của nhà đầu tư nắm giữ cũng tăng theo. Khi bất động sản được bán, lợi nhuận sẽ được chia đều lại cho các các nhà đầu tư dựa theo số lượng Fnest nắm giữ.

Liên quan đến mô hình đầu tư này, tại họp báo thường kỳ quý 2 của Bộ Tài chính ngày 18/6, ông Bùi Hoàng Hải - Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết pháp luật chứng khoán hiện chưa có quy định cụ thể nào về phương thức đầu tư bất động sản này.

Đồng thời, ông Hải cũng cho biết đơn vị này đã yêu cầu Chứng khoán VPS dừng phân phối sản phẩm này.

"Thị trường nước ngoài có quy định cụ thể để kiểm soát, hạn chế rủi ro từ loại hình kinh doanh này nhưng ở Việt Nam vẫn chưa có. Tuy nhiên, cơ quan quản lý đã nắm thông tin, đánh giá đây là loại hình khá nhiều rủi ro và yêu cầu VPS dừng phân phối sản phẩm này", ông Hải nói.

Chia sẻ thêm, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết Bộ Tài chính cũng đã có chỉ đạo đối với Ủy ban Chứng khoán. Ông Chi khẳng định hiện pháp luật chưa có quy định cấm, nhưng trên góc độ là cơ quan quản lý Nhà nước thì UBCK có nhiệm vụ giám sát chặt chẽ các hoạt động của các công ty chứng khoán.

"Việc cung cấp dịch vụ của các doanh nghiệp này phải nằm trong lĩnh vực và ngành nghề được cấp phép kinh doanh. Nếu nằm ngoài phạm vi này thì sẽ phải dừng lại để cấp quản lý có những đánh giá toàn diện", ông Chi nhấn mạnh.

VPS - công ty chứng khoán không ít tai tiếng

Trở lại với VPS, tính đến hết quý 1/2024, công ty chứng khoán này đã có liên tiếp 13 quý đạt được thành tích dẫn đầu thị phần môi giới chứng khoán trên cả 4 bảng xếp hạng HOSE, HNX, UPCoM và phái sinh.

Thị phần môi giới lớn, cung cấp đa dạng nghiệp vụ chứng khoán, song đi cùng với những kết quả đó, VPS cũng là một trong những công ty chứng khoán có khá nhiều "tai tiếng" trên thị trường.

Còn nhớ hồi cuối năm 2023, UBCKNN đã ban hành quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với Công ty CP Chứng khoán VPS.

Theo đó, Chứng khoán VPS bị phạt do không giám sát, ngăn ngừa được xung đột lợi ích trong nội bộ công ty, giữa người hành nghề chứng khoán và khách hàng. Mức phạt tiền là 85 triệu đồng.

Trước đó, ngày 08/12/2023, UBCKNN ban hành quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với một nhân viên của VPS là ông Đỗ Anh Việt (Hà Nội) do hành vi đầu tư thay cho khách hàng.

Trong thời gian làm việc tại Chứng khoán VPS, ông Việt đã ký hợp đồng hợp tác đầu tư chứng khoán với ông Nguyễn Đức Cây (vào ngày 12/11/2021). Theo đó, ông Việt đã thực hiện đầu tư thay cho khách hàng không thuộc trường hợp ủy thác quản lý tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân.

Theo tìm hiểu, ông Đỗ Anh Việt từng giữ chức Giám đốc tư vấn đầu tư tại Chứng khoán VPS. Với vi phạm trên, ông Việt bị phạt tiền 87,5 triệu đồng, đồng thời bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề 9 tháng. Ông Việt phải dừng ngay toàn bộ hoạt động nghiệp vụ được ghi trong chứng chỉ hành nghề chứng khoán và phải tuân thủ các quy định cấm hoặc hạn chế thực hiện trong thời gian bị tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề.

Trước đó một năm, ngày 15/9/2022, UBCKNN ban hành Quyết định số 677/QĐ-XPVPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty CP Chứng khoán VPS. Cụ thể như sau:

Phạt tiền 125 triệu đồng theo quy định tại Điểm c Khoản 4 Điều 26 Nghị định 156/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán (Nghị định số 156/2020/NĐ-CP).

Theo đó, VPS đã có hành vi vi phạm hành chính là cho khách hàng thực hiện giao dịch ký quỹ (margin) vượt quá sức mua hiện có trên tài khoản giao dịch ký quỹ của khách hàng.

Phạt tiền 60 triệu đồng theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 32 Nghị định 156/2020/NĐ-CP. Lý do là công ty bố trí người chưa có chứng chỉ hành nghề chứng khoán thực hiện nghiệp vụ, vị trí mà theo quy định pháp luật phải có chứng chỉ hành nghề chứng khoán. Cụ thể, công ty bố trí nhân viên chưa có chứng chỉ hành nghề chứng khoán ký tại hợp đồng mở tài khoản giao dịch chứng khoán cho khách hàng.

Tổng cộng, VPS bị phạt hành chính 185 triệu đồng vì các sai phạm bên trên.

Trước đó, UBCKNN từng xử phạt VPS 60 triệu đồng vào đầu năm 2021. Lý do là từ ngày 1/12019 đến ngày 26/10/2020, VPS đã bố trí người chưa có chứng chỉ hành nghề chứng khoán ký trên một số hợp đồng mở tài khoản giao dịch chứng khoán với khách hàng.

Như vậy, chỉ trong vòng hơn 1 năm, VPS đã lại tiếp tục tái diễn và bị xử phạt vì một sai phạm tương tự.