Từ giống gạo quê, nông dân Thái Nguyên làm ra thứ "đặc sản có 1-0-2", xuất khẩu hàng chục tấn qua Đức, doanh thu tính bằng tiền tỷ
Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, nông dân Thái Nguyên đã đưa sản phẩm đặc sản sang Đức, tạo việc làm và nâng tầm giá trị nông sản địa phương.
Hành trình khởi nghiệp từ gạo Bao thai
Từ một chiếc máy làm mỳ phục vụ gia đình, anh Hoàng Tiến Diện – người nông dân dân tộc Nùng tại xóm Cầu Nhọ, xã Tràng Xá, huyện Võ Nhai (tỉnh Thái Nguyên) đã dần phát triển thành một hợp tác xã sản xuất quy mô, có sản phẩm đạt chứng nhận OCOP và bước vào thị trường xuất khẩu châu Âu. Đây là một trong những mô hình điển hình cho thấy vai trò chủ động của nông dân trong chuỗi giá trị nông sản hiện đại.
Bắt đầu từ năm 2010, nhận thấy tiềm năng của giống gạo Bao thai địa phương với hương vị thơm ngon, anh Diện đã tận dụng làm nguyên liệu để sản xuất mỳ, bún khô. Qua thời gian, sản phẩm được tiêu thụ rộng rãi và ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. Đến năm 2021, anh chính thức thành lập Hợp tác xã (HTX) mỳ, bún khô Tiến Diện với sự hỗ trợ về vốn và chính sách từ chính quyền địa phương và Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên.
Đa dạng hóa sản phẩm và hướng đến thị trường cao cấp
Sau khi được cấp vốn ưu đãi 500 triệu đồng cùng với vốn điều lệ trên 2 tỷ đồng, HTX đầu tư hàng loạt máy móc hiện đại như máy xay, máy ép sợi, hệ thống sấy và đóng gói. Nhờ đó, công suất sản xuất đạt trên 20 tấn sản phẩm mỗi tháng. Quan trọng hơn, HTX không chỉ dừng ở các sản phẩm truyền thống mà đã chủ động nghiên cứu bún ngũ sắc từ nguyên liệu địa phương như gấc, bí đỏ, gạo lứt… theo hướng hữu cơ, đáp ứng thị hiếu ngày càng khắt khe của người tiêu dùng hiện đại.
Đặc biệt, tất cả sản phẩm đều có bao bì chỉn chu, mã QR truy xuất nguồn gốc và nguyên liệu đạt chứng nhận VietGAP. Đây là yếu tố giúp HTX không chỉ mở rộng tiêu thụ tại các siêu thị trong nước như Aloha, các trạm dừng nghỉ, cửa hàng tiện ích mà còn từng bước tiến ra thị trường quốc tế.
Câu chuyện đưa mỳ trắng Tiến Diện sang Đức là một minh chứng tiêu biểu. Từ một món quà quê trong chuyến thăm người thân, sản phẩm đã chinh phục người tiêu dùng Việt tại châu Âu. Thông qua một doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Hà Nội, HTX đã xuất được 3 container (mỗi container 12 tấn) sang Đức trong hai năm 2022–2024.
Mô hình gắn với nông dân và kinh tế địa phương
Không chỉ dừng lại ở phát triển sản phẩm, HTX Tiến Diện còn tạo ra một chuỗi giá trị khép kín gắn với vùng nguyên liệu và bà con nông dân. Mỗi năm, HTX thu mua khoảng 80–90 tấn thóc Bao thai, góp phần tiêu thụ nông sản địa phương. Nhờ mô hình sản xuất ổn định, HTX tạo việc làm cho 6 lao động thường xuyên với mức thu nhập trung bình khoảng 7 triệu đồng/tháng.
Với doanh thu năm 2024 đạt hơn 1,7 tỷ đồng, đây là một trong những HTX nông nghiệp tiêu biểu của huyện Võ Nhai. Sản phẩm bún Tiến Diện và bún ngũ sắc Tiến Diện đều đạt chứng nhận OCOP 3 sao, góp phần nâng cao giá trị nông sản và gia tăng uy tín cho sản phẩm của địa phương trên bản đồ tiêu dùng.
Lãnh đạo xã Tràng Xá đánh giá, HTX Tiến Diện đã đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy nông nghiệp theo hướng hàng hóa, đặc biệt là tăng giá trị cho giống gạo đặc sản của địa phương. Trong số 21 sản phẩm OCOP toàn huyện, HTX của anh Diện đóng góp hai sản phẩm, cho thấy nỗ lực nổi bật của cá nhân và tập thể.
Trong tương lai, anh Hoàng Tiến Diện cho biết sẽ tiếp tục đầu tư mở rộng nhà xưởng, phát triển thêm dòng sản phẩm mới và tiếp cận sâu hơn các thị trường ngoài nước. Mục tiêu là nâng cao chất lượng, mở rộng đầu ra và giữ vững vị thế nông sản sạch gắn liền với thương hiệu địa phương.