Trường học "siêu tốc" cho Gen Z: 18 tuổi vừa thi tốt nghiệp, vừa nhận bằng đại học

Học sinh Việt có bằng đại học ngay khi vừa hết phổ thông: Không phải chuyện viễn tưởng

Trong khi phần lớn học sinh lớp 12 ở Việt Nam đang tất bật ôn thi tốt nghiệp và chuẩn bị bước vào kỳ thi đại học cam go thì có một nhóm nhỏ học sinh ở các trường quốc tế hoặc mô hình song bằng đã... hoàn tất chương trình cử nhân. Dù nghe có vẻ khó tin, nhưng điều này hoàn toàn có thật.

Mô hình học phổ thông tích hợp đại học quốc tế hay còn gọi là mô hình song bằng đang được một số trường ở Việt Nam áp dụng, cho phép học sinh vừa học chương trình phổ thông vừa tích lũy tín chỉ đại học. Các trường như British University Vietnam (BUV), RMIT Việt Nam và Trường Quốc tế Liên Hợp Quốc (UNIS) là những ví dụ điển hình. Một số trường khác, như BIS, BVIS và TH School, triển khai hệ song bằng tú tài quốc tế (IB). Một số trường còn liên kết với các đại học nước ngoài để học sinh có thể tích lũy tín chỉ đại học từ bậc THPT.

Tại BUV chẳng hạn, học sinh từ lớp 10 đã có thể học các môn nền tảng theo giáo trình chuẩn Anh Quốc. Đến lớp 12, nếu hoàn thành đủ tín chỉ, các em sẽ được cấp bằng tương đương với năm nhất đại học và chỉ mất thêm một năm rưỡi đến hai năm để lấy bằng cử nhân chính thức.

Điều đặc biệt, những học sinh này hoàn toàn không cần phải bước vào kỳ thi đại học Việt Nam truyền thống. Họ có thể cầm tấm bằng phổ thông song song với bằng đại học quốc tế (hoặc tương đương năm nhất đại học chính quy) để nộp hồ sơ du học, làm việc, hoặc tiếp tục học nâng cao.

Học sớm, tốt nghiệp sớm: Lợi thế vượt trội nhưng không dành cho tất cả

Việc sở hữu tấm bằng cử nhân quốc tế ngay khi vừa tốt nghiệp lớp 12 mang lại vô vàn lợi thế. Trước hết là rút ngắn đáng kể thời gian học, thay vì mất 4 năm đại học, học sinh có thể ra trường chỉ sau 1,5–2 năm tiếp theo. Thứ hai, mô hình này cho phép học sinh tiếp xúc sớm với phương pháp học bậc cao, tư duy nghiên cứu, phản biện và làm việc nhóm theo chuẩn quốc tế ngay từ năm lớp 10.

Tuy nhiên, đây không phải con đường dễ dàng. Việc học song bằng đòi hỏi học sinh có năng lực tiếng Anh vượt trội (IELTS từ 6.5 trở lên), khả năng tự học cao và chịu được áp lực lớn. Ngoài ra, học phí cho chương trình này cũng ở mức khá cao, dao động từ 300–800 triệu đồng/năm tùy trường và chương trình liên kết.

Đổi lại, học sinh được nhận bằng đại học có giá trị toàn cầu từ các trường danh tiếng như Staffordshire University (Anh), University of London hoặc các trường đại học tại Úc, Mỹ... Nhiều học sinh chọn cách học tại Việt Nam để tiết kiệm chi phí, sau đó chuyển tiếp sang các trường nước ngoài từ năm hai hoặc năm ba.

Không ít cựu học sinh các trường quốc tế đã tốt nghiệp đại học trước tuổi 20, giành học bổng cao học toàn phần hoặc khởi nghiệp sớm. Một số khác chọn đi làm tại các tập đoàn đa quốc gia nhờ hồ sơ học thuật vững vàng và trải nghiệm thực tiễn phong phú.

Tương lai giáo dục: Khi phổ thông và đại học không còn ranh giới

Mô hình tích hợp phổ thông – đại học không chỉ là giải pháp cá nhân mà còn phản ánh xu hướng giáo dục toàn cầu: học linh hoạt, cá nhân hóa và tối ưu hóa thời gian. Tại Anh, Mỹ hay Singapore, việc học sinh trung học tham gia khóa học đại học từ sớm đã rất phổ biến (Dual Enrollment, Early College...).

Tại Việt Nam, xu hướng này vẫn còn mới nhưng được dự báo sẽ bùng nổ trong tương lai gần khi nhu cầu rút ngắn thời gian học, tiết kiệm chi phí du học và tối ưu năng lực ngày càng cao. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang từng bước mở rộng khung pháp lý cho các mô hình tích hợp, chuyển tiếp như vậy.

Một số đại học lớn như ĐHQGHN, ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Fulbright hay VinUni cũng đã có những bước đi đầu tiên trong việc cho phép học sinh lớp 12 đăng ký tín chỉ sớm hoặc học thử một số môn đại cương.

Có thể nói, "tốt nghiệp phổ thông là có luôn bằng đại học" không còn là chuyện đùa mà là một lựa chọn thực tế, đầy hứa hẹn dành cho những học sinh dám mơ lớn và đủ bản lĩnh đi đường xa.