Trước giờ sáp nhập, một huyện ở Đồng Nai vừa đạt được thành tựu to lớn, bất ngờ với thu nhập bình quân gần 100tr của người dân
Huyện này đã hoàn thành các chỉ tiêu quan trọng trước quá trình sáp nhập.
Về đích sớm trong đề án điểm cấp quốc gia
UBND huyện Xuân Lộc (Đồng Nai) vừa có văn bản kiến nghị UBND tỉnh công nhận địa phương hoàn thành Đề án thí điểm xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu giai đoạn 2018–2025. Điều đặc biệt là huyện đã hoàn thành tất cả nhóm mục tiêu, chỉ tiêu sớm hơn một năm.
Trước đó, Xuân Lộc từng là huyện đầu tiên của cả nước đạt chuẩn NTM vào năm 2014. Đến năm 2018, nơi đây tiếp tục được Trung ương chọn là 1 trong 4 địa phương triển khai thí điểm mô hình NTM kiểu mẫu. Trải qua quá trình hơn 6 năm nỗ lực, đến cuối năm 2024, toàn huyện có 14/14 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 14/14 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021–2025. Trong đó, 9 xã đã đạt chuẩn kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững.
Không chỉ đáp ứng các tiêu chí đề ra, Xuân Lộc gây ấn tượng bởi kết quả phát triển kinh tế nông thôn. Giá trị sản xuất bình quân cây trồng, nuôi trồng thủy sản năm 2024 đạt 232,4 triệu đồng/ha/năm, tăng gần 78 triệu đồng so với năm 2018. Với nhóm cây trồng chủ lực, con số này lên tới 348,5 triệu đồng/ha, nếu tính cả chăn nuôi là 367 triệu đồng/ha.
Phát triển đồng bộ và huy động xã hội hóa hiệu quả
Một trong những điểm nhấn trong quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu tại Xuân Lộc là cách huyện huy động nguồn lực. Trong giai đoạn 2020–2024, tổng vốn đầu tư cho chương trình đạt trên 53.000 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách nhà nước chỉ chiếm khoảng 4,4%, còn lại hơn 95,6% đến từ nguồn lực xã hội hóa – một tỷ lệ rất cao so với mặt bằng chung.
Kết cấu hạ tầng nông thôn trên địa bàn huyện cũng có bước phát triển đáng kể: 100% xã có đường nhựa đến trung tâm, toàn bộ hệ thống đường liên xã, liên huyện được bê tông hóa hoặc nhựa hóa. Tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia đạt 100%; y tế, thông tin truyền thông và thiết chế văn hóa đều đạt chuẩn. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,7%.
Các tiêu chí về môi trường và an sinh xã hội cũng được chú trọng. Tỷ lệ hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%, trong đó hơn 92% dùng nước sạch. Hệ thống xử lý rác, chăn nuôi an toàn và các mô hình giữ gìn trật tự như “Tiếng kẻng an ninh”, “Hàng rào an ninh” hay “Tổ tự quản” được nhân rộng ở nhiều địa bàn.
Về thu nhập, toàn huyện đạt bình quân 95,95 triệu đồng/người/năm vào năm 2024, trong đó khu vực nông thôn đạt gần 95,4 triệu đồng – cao hơn đáng kể so với bình quân chung của tỉnh Đồng Nai. Một số xã như Xuân Định và Bảo Hòa lần lượt đạt gần 107,7 triệu và 96,9 triệu đồng/người/năm.
Kết quả và bài học cho mô hình điểm quốc gia
Đánh giá về kết quả tại Xuân Lộc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam khẳng định: trong số 4 huyện thí điểm xây dựng NTM kiểu mẫu trên cả nước, Xuân Lộc là địa phương đầu tiên cơ bản hoàn thành các tiêu chí. Ông đặc biệt ghi nhận việc huyện vừa duy trì được định hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững, vừa kết hợp triển khai các mô hình kiểu mẫu trong nhiều lĩnh vực khác.
Xuân Lộc đang chứng minh rằng việc xây dựng huyện NTM kiểu mẫu không chỉ dừng lại ở việc “nâng chất” hạ tầng hay các chỉ số kỹ thuật, mà còn là sự thay đổi về chất lượng sống, tư duy quản trị và cách chính quyền đồng hành cùng người dân.
Dù chưa đề cập cụ thể đến việc sáp nhập đơn vị hành chính trong quá trình tổ chức bộ máy, nhưng mô hình tổ chức thực hiện tại Xuân Lộc có thể xem là tiền đề tham khảo cho các địa phương đang và sẽ thực hiện sáp nhập xã, huyện theo yêu cầu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả đầu tư công và phát triển nông thôn toàn diện.