Tính thanh khoản trong chứng khoán và những yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản chứng khoán

Tính thanh khoản trong chứng khoán

Tính thanh khoản trong chứng khoán đề cập đến khả năng một cổ phiếu có thể được mua – bán dễ dàng, mà không ảnh hưởng đến giá của các cổ phiếu đó. Cổ phiếu có tính thanh khoản thấp sẽ khó có thể được bán và nếu nhà đầu tư không thể bán đúng thời điểm rất dễ bỏ lỡ cơ hội hoặc thậm chí mất tiền.

Các loại cổ phiếu có tính thanh khoản cao thường có thể dễ dàng mua đi hoặc bán lại, giá cả tương đối và ít bị biến động, đồng thời chúng có khả năng tốt để phục hồi nguồn vốn ban đầu.

Tính thanh khoản trong chứng khoán và những yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản chứng khoán

Hình minh họa (nguồn internet)

Chứng khoán có tính thanh khoản cao sẽ giúp các nhà đầu tư chứng khoán có thể dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt khi cần thiết. Chính vì điều này mà thị trường chứng khoán luôn hấp dẫn giới đầu tư. Ngoài ra, tính thanh khoản của chứng khoán càng cao sẽ cho thấy được thị trường ngày càng trở nên năng động hơn.

Yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản chứng khoán

Thị trường chứng khoán biến động kéo theo sự biến động của tính thanh khoản. Do đó, nhà đầu tư không chỉ cần quan tâm đến khái niệm mà còn cần hiểu các yếu tố tác động đến nó. Dưới đây là một số nguyên nhân chính tạo ra sự tăng giảm của thị trường chứng khoán nói chung và tính thanh khoản của cổ phiếu nói riêng:

Chính sách kinh tế vĩ mô của chính phủ

Thông thường các hoạt động của doanh nghiệp trên thị trường, đặc biệt là doanh nghiệp niêm yết trên sàn phải chịu sự quản lý và tác động từ các chính sách, quy định của cơ quan nhà nước. Ví dụ, nếu chính phủ quyết định thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt bằng các cách như tăng lãi suất, tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Khi đó tiền sẽ bị rút ra khỏi sản xuất, tiêu dùng và thị trường chứng khoán. Nếu điều này xảy ra có thể thấy rõ tính thanh khoản của thị trường sẽ giảm mạnh. Trong trường hợp điều ngược lại xảy ra thì chứng khoán sẽ trở nên sôi động với tính thanh khoản tăng cao.

Hiệu quả hoạt động kinh doanh và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp

Bản chất của thị trường chứng khoán là thu hút tiền nhàn rỗi để tạo vốn cho doanh nghiệp phát triển. Do đó, hiệu quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sẽ phản ánh sự phát triển hay đi xuống của thị trường chứng khoán.

Dễ dàng thấy, thông thường các doanh nghiệp lớn làm ăn có hiệu quả thì tính thanh khoản cổ phiếu sẽ cao, do nhu cầu đầu tư vào công ty đó cao. Ngược lại, các doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả, cung cầu cổ phiếu cũng sẽ kém năng động, tính thanh khoản thấp.

Trong một số trường hợp có thể thấy doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả nhưng tính thanh khoản vẫn cao. Điều này xuất phát từ thực tế thị trường bị tác động bởi nhiều yếu tố khác. Tuy nhiên về dài hạn, hiệu quả kinh doanh sẽ phản ánh đúng thực tế qua tính thanh khoản và giá cổ phiếu.

Tâm lý của các nhà đầu tư trong thị trường

Gần đây chúng ta thường được nghe về cụm từ FOMO (Fear of Missing out), đây là thuật ngữ được sử dụng rất nhiều trong chứng khoán. Khi thị trường đi lên, rất nhiều nhà đầu tư có tâm lý đổ tiền mua vào và ngược lại khi thị trường đi xuống, nhà đầu tư bắt đầu sợ hãi và muốn bán ra.

Tâm lý trên càng phổ biến hơn với các nhà đầu tư F0 chưa có nhiều kiến thức, kinh nghiệm. Chính tâm lý FOMO này tạo ra sự biến động mạnh về cung cầu cổ phiếu, từ đó làm ảnh hưởng đến tính thanh khoản thị trường chứng khoán.

Quy định đối với hoạt động của các nhà đầu tư nước ngoài

Theo quy định của Ủy ban chứng khoán Việt Nam, các nhà đầu tư nước ngoài chỉ có quyền mua 30% cổ phiếu phát hành bởi ngân hàng thương mại và 49% cổ phiếu phát hành bởi các doanh nghiệp niêm yết thuộc các ngành nghề khác.

Quy định này sẽ phần nào giới hạn về quyền mua bán của các nhà đầu tư nước ngoài, do đó khối lượng giao dịch của nhà đầu tư cũng bị hạn chế. Qua đó, một phần giới hạn cầu cổ phiếu nói riêng cũng như gián tiếp ảnh hưởng đến thanh khoản cổ phiếu nói chung.

Rủi ro trong thanh khoản chứng khoán

Các nhà đầu tư và ngân hàng không chỉ quan tâm tới tính thanh khoản chứng khoán mà còn cân nhắc khả năng bán lại chúng để thu hồi vốn. Khi khó tìm được người mua hoặc phải bán giá thấp hơn, tức là chứng khoán đó có khả năng hồi phục kém. Lúc này nhà đầu tư hoặc ngân hàng sẽ phải chịu tổn thất tài chính.

Thực tế nếu một nhà đầu tư nắm trong tay rất nhiều chứng khoán nhưng không thể bán ra được, chỉ biết chịu thua lỗ từng ngày thì đây chính là rủi ro thanh khoản trong đầu tư chứng khoán.

Khuyến cáo nhằm hạn chế rủi ro

Các sản phẩm như vàng, bất động sản hay bảo hiểm... trên thị trường đều có mối quan hệ liên thông với nhau. Khi thị trường biến động đều sẽ ảnh hưởng toàn diện tới thị trường chứng khoán, gây nên rủi ro thanh khoản.

Do đó khi lựa chọn chứng khoán để đầu tư, ngân hàng hay các nhà đầu tư nên xem xét đến khả năng bán lại để bảo toàn nguồn vốn đầu tư ban đầu. Đây là cách để tránh rủi ro chứng khoán, phòng ngừa khả năng không bán lại được, hoặc bị mất giá khi bán.

Ngoài ra, chúng tôi cũng xin giới thiệu tới độc giả các thông tin mà nhiều người quan tâm trong lĩnh vực Kinh tế - Chứng khoán được liên tục cập nhật như: #Nhận định chứng khoán #Bản tin chứng khoán #chứng khoán phái sinh #Cổ phiếu tâm điểm #đại hội cổ đông #chia cổ tức #phát hành cổ phiếu #bản tin bất động sản #Bản tin tài chính ngân hàng. Kính mời độc giả đón đọc.