Tính năng này của Google đang lấy đi độc giả của các tờ báo trực tuyến

AI Overviews làm thay đổi thói quen truy cập tin tức?

Tính năng AI Overviews do Google triển khai nhằm giúp người dùng xem nhanh nội dung tổng hợp ngay trên trang kết quả tìm kiếm đang vấp phải nhiều chỉ trích từ các tòa soạn và nhà xuất bản. Một nghiên cứu của công ty phân tích Authoritas chỉ ra rằng các trang từng đứng đầu kết quả tìm kiếm có thể mất tới 79% lưu lượng truy cập nếu bị đẩy xuống dưới phần tóm tắt AI.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lượng độc giả mà còn kéo theo hệ lụy về doanh thu quảng cáo, vốn phụ thuộc lớn vào lượt truy cập. Đáng chú ý, nghiên cứu còn cho thấy các liên kết dẫn đến YouTube (cũng thuộc sở hữu của Google) có xu hướng được ưu tiên hiển thị, trong khi các trang tin tức bị lùi xuống sâu hơn trong kết quả tìm kiếm.

Một nghiên cứu độc lập từ Trung tâm nghiên cứu Pew tại Mỹ càng làm tăng mối lo ngại. Theo khảo sát gần 69.000 lượt tìm kiếm trong vòng một tháng, chỉ 1/100 người dùng nhấp vào liên kết nằm dưới phần AI Overviews. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về khả năng tiếp cận độc giả của các cơ quan báo chí trong thời đại công cụ tìm kiếm ngày càng tự tổng hợp nội dung.

Phản ứng của báo chí và lập trường của Google

Trước thực tế nói trên, nhiều tổ chức truyền thông tại Anh đã chính thức đệ đơn khiếu nại lên Cơ quan Cạnh tranh và Thị trường Anh (CMA). Trong số đó có Foxglove, Liên minh Nhà xuất bản Độc lập và Phong trào vì Mạng mở. Họ cáo buộc Google sử dụng nội dung báo chí để huấn luyện AI, sau đó trình bày lại dưới dạng tóm tắt, mà không cần dẫn người đọc quay lại trang nguồn.

Bà Carly Steven, lãnh đạo của MailOnline cho biết chỉ tính riêng tháng 5, lượt nhấp chuột từ các kết quả có AI Overviews đã giảm 56,1% trên máy tính và 48,2% trên thiết bị di động. Bà Rosa Curling – Giám đốc Foxglove nhấn mạnh rằng Google đang dùng nội dung do nhà báo tạo ra để gia tăng lợi nhuận, trong khi các tòa soạn lại mất đi nguồn sống là độc giả.

Owen Meredith, CEO Hiệp hội Truyền thông Tin tức Anh cũng lên tiếng: “Google đang giữ người dùng trong hệ sinh thái khép kín, cưỡng đoạt và kiếm tiền từ nội dung giá trị bao gồm tin tức do người khác vất vả tạo ra. Nếu tình trạng này tiếp diễn, nó sẽ dẫn đến sự diệt vong của thông tin chất lượng trên mạng”.

Về phía mình, Google phủ nhận các cáo buộc. Người phát ngôn của công ty khẳng định rằng nghiên cứu nói trên "dựa trên giả định sai lệch", đồng thời cho biết Google vẫn chuyển hàng tỷ lượt truy cập đến các website mỗi ngày và chưa ghi nhận sự sụt giảm nghiêm trọng nào về lưu lượng.

Câu chuyện chưa hồi kết giữa nền tảng và nhà xuất bản

Cuộc tranh cãi giữa Google và giới truyền thông không phải là mới. Trước đây, các hãng tin cũng từng chỉ trích việc Google News trích đoạn nội dung mà không mang lại doanh thu tương xứng. Tuy nhiên, với sự ra đời của AI Overviews – nơi người dùng gần như không cần nhấp vào bài gốc thì mức độ căng thẳng đang gia tăng.

Vấn đề không chỉ nằm ở quyền sở hữu nội dung, mà còn liên quan đến mô hình phát triển bền vững của báo chí trực tuyến. Trong khi Google có thể tối ưu hóa trải nghiệm người dùng, thì các tòa soạn lại đứng trước nguy cơ mất độc giả và giảm nguồn thu nếu không còn là điểm đến chính trong hành trình tìm kiếm thông tin.

Sự xuất hiện của AI trong công cụ tìm kiếm đang buộc cả hai bên phải tái định nghĩa mối quan hệ giữa nền tảng công nghệ và nhà sản xuất nội dung. Để đi đến một giải pháp cân bằng, có thể cần đến vai trò của cơ quan quản lý và một khung pháp lý minh bạch hơn về quyền sử dụng và phân phối nội dung số.