Tìm hiểu về đáo hạn phái sinh và những điều nhà đầu tư cần biết

Ngày đáo hạn là một ngày đặc biệt quan trọng trong thị trường chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên thực tế nhiều nhà đầu tư vẫn không hiểu hết ý nghĩa của ngày này. Vậy đáo hạn chứng khoán phái sinh là ngày gì? Ngày này có ảnh hưởng như thế nào với thị trường chứng khoán? Bài viết dưới đây, giúp nhà đầu tư tìm hiểu thêm về khái niệm này.

Đáo hạn phái sinh là gì?

Ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh còn có tên gọi tiếng Anh là Expiration date. Có thể hiểu đơn giản, đây là ngày hiệu lực cuối cùng của những hợp đồng phái sinh. Nhà đầu tư cần phải suy xét kỹ lưỡng và ra quyết định với vị thế của mình trong hợp đồng phái sinh trước hoặc trong ngày đáo hạn này.

Khi ngày đáo hạn chứng khoán phái sinh đến nắm vị thế trong hợp đồng phái sinh có thể lựa chọn đóng vị thế sau đó ghi nhận lãi lỗ, thực hiện quyền theo hợp đồng hoặc cũng có thể để nguyên hợp đồng không giá trị đáo hạn.

Ngày đáo hạn của hợp đồng tương lai là ngày hợp đồng của tháng hiện tại được tất toán thành tiền mặt và chuyển thành các tháng tiếp theo để giao dịch.

Tìm hiểu về đáo hạn phái sinh và những điều nhà đầu tư cần biết

Đáo hạn phái sinh là gì? (Hình minh họa)

Tại thị trường Việt Nam, ngày đáo hạn phái sinh định kỳ rơi vào ngày Thứ Năm thứ 3 trong tháng đáo hạn. Nếu ngày đáo hạn rơi vào ngày nghỉ lễ thì ngày giao dịch liền trước đó sẽ được tính là ngày đáo hạn. Thanh toán khi đáo hạn là ngày làm việc liền sau ngày đáo hạn. Số tiền tăng/ giảm được ghi trên trên tài khoản khách hàng tương ứng với giá trị lãi/ lỗ khi thực hiện tất toán hợp đồng. Tháng đáo hạn được hiểu lần lượt là tháng hiện tại, tháng kế tiếp, tháng cuối cùng của hai quý gần nhất.

Ví dụ:

Trong quý II năm 2022, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam sẽ diễn ra 3 phiên giao dịch:

- Mã VN30F2204 (Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 4/2022) có lịch đáo hạn vào tháng 4/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 18/2/2022, ngày đáo hạn phái sinh là 21/4/2022, ngày thanh toán cuối cùng là 22/4/2022.

- Mã VN30F2205 có lịch đáo hạn vào thàng 5/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 18/3/2022, ngày đáo hạn là 19/5/2022, ngày thanh toán cuối cùng là 20/5/2022.

- Mã VN30F2206 có lịch đáo hạn trong tháng 6/2022, ngày giao dịch đầu tiên là 22/10/2021, ngày đáo hạn là 16/6, ngày thanh toán cuối cùng là 17/6/2022.

Đáo hạn phái sinh có ảnh hưởng tới thị trường không?

Thông thường trước ngày đáo hạn phái sinh thị trường có xu hướng biến động mạnh. Thời điểm đáo hạn phái sinh chính là lúc các nhà đầu tư có thể thể hiện vị thế của mình trong giao dịch. Chứng khoán phái sinh được nhiều nhà đầu tư lựa chọn vì có ưu điểm nổi bật với giao dịch 2 chiều đồng thời có thể sinh lợi nhuận ngay cả khi thị trường đang giảm. Từ đó, giúp nhà đầu tư tạo ra lợi nhuận tối ưu cho danh mục đầu tư của mình.

Tại Việt Nam, các hoạt động đáo hạn chứng khoán phái sinh gây nhiều chú ý đến giới đầu tư vì sự biến động lên xuống bất ngờ của chỉ số VN30 trên thị trường chứng khoán cơ sở. Trong khi đó, về mặt bản chất của thị trường chứng khoán phái sinh là khi hợp đồng tương lai tới kỳ đáo hạn, thị trường sẽ quan tâm đến kết qủa đầu tư lãi lỗ của danh mục đầu tư đó.

Theo như số liệu được thống kê từ khi thị trường phái sinh ra đời (năm 2017) cho đến nay, hầu hết các phiên ATC đều biến động, tăng giảm đột ngột trước khi vào ATC. Nhìn chung giá các mã trên sàn luôn có sự chênh lệch trước phiên ATC và đa phần là giảm, ít khi tăng. Chính vì lý do này mà khi tham gia đầu tư các nhà đầu tư nên phân tích và theo dõi sát sao những biến động trên thị trường để có được cho mình một chiến lược đầu tư phù hợp và tối ưu nhất.

Nhằm kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giữa hợp đồng tương lai VN30 và chỉ số VN30 những đối tượng nhà đầu tư khối tự doanh công ty chứng khoán thường có xu hướng bán mạnh trong thời điểm đáo hạn. Từ đó, có thể nhận thấy thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam phù hợp với đối tượng nhà đầu tư là tổ chức, doanh nghiệp hơn so với những nhà đầu tư đơn lẻ.

Ngoài ra, chúng tôi cũng xin giới thiệu tới độc giả các thông tin mà nhiều người quan tâm trong lĩnh vực Kinh tế - Chứng khoán được liên tục cập nhật như: #Nhận định chứng khoán #Bản tin chứng khoán #chứng khoán phái sinh #Cổ phiếu tâm điểm #đại hội cổ đông #chia cổ tức #phát hành cổ phiếu #bản tin bất động sản #Bản tin tài chính ngân hàng. Kính mời độc giả đón đọc.