Tiêm kích Su-30MK2 sắp biểu diễn vào dịp 2/9 của Việt Nam mạnh cỡ nào?
Su-30MK2 là một trong những dòng tiêm kích chủ lực của Không quân Việt Nam.
Tiêm kích chủ lực của không quân Việt Nam
Chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, lần đầu tiên biên đội 5 tiêm kích Su-30MK2 của Không quân Việt Nam thực hiện màn bay biểu diễn quy mô lớn. Đây là lần hiếm hoi dòng tiêm kích hiện đại này xuất hiện đồng loạt trong một sự kiện lễ hội công khai, phản ánh tầm quan trọng của Su-30MK2 trong tiến trình hiện đại hóa lực lượng không quân quốc gia.

Su-30MK2 là biến thể phát triển từ khung thân Su-30MKK – dòng tiêm kích xuất khẩu của Nga được phát triển từ giữa những năm 1990 trên nền tảng Su-27. Ban đầu, Su-30MKK được thiết kế riêng cho Trung Quốc, nhưng sau đó các biến thể như Su-30MK2 tiếp tục được tùy chỉnh cho những đối tác quốc tế khác, trong đó có Việt Nam.
Việc Su-30MK2 có mặt trong đội hình Không quân Việt Nam là kết quả của chính sách tăng cường năng lực phòng không và mở rộng khả năng tác chiến tầm xa, đặc biệt trong bối cảnh địa hình trải dài, vùng biển rộng lớn và yêu cầu bảo vệ chủ quyền ngày càng cao.
Nền tảng thiết kế hiện đại, tối ưu cho tác chiến đa nhiệm
Khác với các biến thể khác trong dòng Su-30 như Su-30MKI sử dụng cánh mũi canard và hệ thống điều khiển hướng phụt, Su-30MK2 chọn cấu hình “tối giản tinh tế” với sự cân bằng giữa tính năng bay, khả năng tấn công, duy trì độ tin cậy và dễ vận hành.

Su-30MK2 là máy bay hai chỗ ngồi: một phi công và một sĩ quan điều khiển vũ khí. Cách bố trí này cho phép phân công nhiệm vụ phi công đảm nhiệm điều khiển, trong khi người còn lại tập trung vào điều phối tác chiến và hệ thống vũ khí. Thiết kế này nâng cao hiệu quả chiến đấu trong các tình huống phức tạp, đồng thời phù hợp với phương thức tác chiến hiện đại.
Khung máy bay sử dụng tỷ lệ cao vật liệu composite và hợp kim nhôm giúp giảm trọng lượng mà vẫn bảo đảm độ bền. Cánh đuôi đứng bằng sợi carbon tối ưu hóa khí động học, giúp Su-30MK2 giữ được khả năng cơ động cao ở tốc độ lớn.
Hai động cơ AL-31F do Saturn (Nga) sản xuất là bộ đôi tạo nên sức mạnh động lực chính cho Su-30MK2. Mỗi động cơ có lực đẩy 12.500 kgf khi sử dụng chế độ đốt sau, cho phép máy bay đạt tốc độ hành trình Mach 2 (khoảng 2.400 km/h). Với bán kính chiến đấu tiêu chuẩn khoảng 1.500 km và tầm bay đạt 3.000 km, kết hợp khả năng tiếp nhiên liệu trên không, Su-30MK2 có thể thực hiện nhiệm vụ tuần tra biển xa hoặc tấn công vào sâu trong lãnh thổ đối phương.
Tổ hợp vũ khí và điện tử của Su-30MK2
Su-30MK2 mang theo hệ thống radar N001VE – một biến thể nâng cấp của radar N001 gắn trên Su-27. Radar này có khả năng theo dõi 10 mục tiêu cùng lúc, đồng thời dẫn đường tên lửa cho 2 mục tiêu. Nó tương thích với nhiều loại tên lửa không đối không, giúp máy bay duy trì khả năng tác chiến tầm trung và xa hiệu quả.
Bên cạnh radar, hệ thống tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại IRST OLS-30 cho phép phát hiện mục tiêu dựa trên tín hiệu nhiệt, không cần phát sóng radar (một ưu thế lớn trong tác chiến bí mật). Hệ thống cảnh báo L150 Pastel giúp máy bay phát hiện sớm các sóng radar từ đối phương, cảnh báo phi công về nguy cơ bị khóa mục tiêu.
Một trong những đặc điểm công nghệ đáng chú ý là hệ thống hiển thị trên mũ bay Shchel-3UM, hỗ trợ khóa mục tiêu bằng ánh nhìn – tăng tốc độ phản ứng trong không chiến tầm gần.
Về vũ khí, Su-30MK2 được trang bị 12 giá treo có khả năng mang tối đa 8.000 kg khí tài. Vũ khí chính bao gồm:
Không đối không: R-73E (tầm ngắn, cơ động cao), R-27 (tầm trung), RVV-AE (tầm xa, dẫn đường radar chủ động).
Không đối đất: Kh-29 (cho mục tiêu cố định), Kh-31 (chống radar hoặc chống hạm), Kh-59ME (tầm xa, tấn công chính xác).
Pháo GSh-30-1 30mm: Dùng trong cận chiến, với 150 viên đạn, là phương án cuối cùng khi tác chiến gần.
Cấu hình này cho phép Su-30MK2 thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau: đánh chặn, yểm trợ mặt đất, chống tàu, tuần tra không phận và tác chiến điện tử, đúng với định hướng phát triển tiêm kích đa nhiệm.