Thứ cay tê độc đáo giúp người Trung Quốc biến lẩu, mì và đậu phụ thành món ăn khiến bạn phải xuýt xoa

Nguồn gốc và bí quyết “ma la”

Trong kho tàng ẩm thực Trung Quốc, nếu vịt quay Bắc Kinh gợi nhớ đến sự sang trọng cung đình, thì ẩm thực Tứ Xuyên lại nổi bật bởi vị cay tê độc đáo. Được xem là một trong “tứ đại ẩm thực” của đất nước, bếp Tứ Xuyên trở thành thương hiệu toàn cầu gắn liền với tỉnh Tứ Xuyên, vùng đất nằm ở thượng nguồn Trường Giang.

Khí hậu ẩm thấp, lạnh giá về mùa đông khiến người dân nơi đây từ lâu đã sử dụng ớt và tiêu để giữ ấm, khử mùi thực phẩm. Trong đó, hạt tiêu Tứ Xuyên (còn gọi là hoa tiêu) chính là linh hồn của nền ẩm thực này. Khác với vị cay thông thường, hoa tiêu tạo nên cảm giác “ma la” tức “tê cay”, khiến đầu lưỡi vừa nóng rát vừa tê dại, đem lại trải nghiệm khó quên.

Các đầu bếp Tứ Xuyên thường kết hợp hài hòa giữa cay, tê, mặn, chua, ngọt và đắng, từ đó tạo nên hơn 20 hương vị đặc trưng. Nước sốt đậu lên men (doubanjiang), vị cay từ ớt khô và vị tê từ hoa tiêu là bộ ba không thể thiếu, tạo nên sự đậm đà khó nhầm lẫn. Chính sự sáng tạo này đã giúp thủ phủ Thành Đô được UNESCO công nhận là “Thành phố Ẩm thực”.

Từ nồi lẩu đỏ rực đến thương hiệu quốc tế

Nhắc đến Tứ Xuyên, món ăn đầu tiên phải kể đến là lẩu Tứ Xuyên. Nồi lẩu đỏ rực với lớp dầu ớt dày, lấp lánh hạt tiêu, mang lại hương thơm nồng và vị cay tê khiến thực khách vừa xuýt xoa vừa mê đắm.

Bên cạnh lẩu, nhiều món ăn khác cũng góp phần định hình thương hiệu ẩm thực Tứ Xuyên:

Đậu phụ Mapo: mềm mịn, nấu cùng thịt băm, sốt đậu cay và hoa tiêu, hòa quyện béo ngậy và cay nồng.

Gà Kung Pao: gà xào với ớt khô, đậu phộng, vị cay – ngọt cân bằng, phổ biến toàn cầu.

Cá nấu nước sốt cay (Shui Zhu Yu): cá tươi thả vào nồi nước ớt đỏ rực, ăn kèm rau, vị cay nồng nhưng vẫn thanh.

Mì Dan Dan: món mì trộn sốt cay, thịt băm, rau mùi, đơn giản nhưng đủ gây nghiện.

Ngay cả những món ăn nhẹ cũng in đậm dấu ấn “ma la”, từ xiên que, đậu phụ lên men đến khoai tây chiên cay đều gắn liền với gia vị cay tê đặc trưng.

Trong nhiều thập kỷ, ẩm thực Tứ Xuyên đã vượt ra ngoài biên giới Trung Quốc. Lẩu Tứ Xuyên trở thành hiện tượng toàn cầu với chuỗi nhà hàng mọc lên tại New York, London hay Singapore. Người dân địa phương coi đó là món ăn gắn kết cộng đồng, trong khi du khách quốc tế xem việc thưởng thức hương vị này là trải nghiệm văn hóa không thể bỏ lỡ.

Ngày nay, khi nhắc đến Trung Quốc, bên cạnh vịt quay Bắc Kinh hay dim sum Quảng Đông, hương vị cay tê của Tứ Xuyên là một trong những “thương hiệu” đặc sắc nhất. Từ nồi lẩu đỏ rực đến chén mì cay trứ danh, tất cả đều minh chứng cho sức sống mãnh liệt của văn hóa ẩm thực địa phương và góp phần định hình bản sắc ẩm thực Trung Hoa trong mắt thế giới.