Thiếu chip nhớ vì cơn sốt AI, giá smartphone toàn cầu có thể sắp tăng mạnh

Cơn khát chip nhớ lan sang ngành smartphone

Theo trang công nghệ BGR, các nhà sản xuất smartphone hàng đầu như Samsung và Xiaomi đang cân nhắc điều chỉnh giá bán, sau khi chi phí linh kiện – đặc biệt là bộ nhớ DRAM – tăng vọt trong quý IV/2025.

Nguyên nhân xuất phát từ làn sóng đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) trên toàn cầu. Để vận hành các mô hình AI khổng lồ như ChatGPT, Claude hay Gemini, các trung tâm dữ liệu phải sử dụng máy chủ AI được trang bị bộ nhớ băng thông cao (HBM) – dòng chip tiên tiến có khả năng truyền dữ liệu nhanh gấp nhiều lần so với bộ nhớ thông thường.

Tuy nhiên, dây chuyền sản xuất của các hãng bán dẫn hiện chỉ có giới hạn. Khi Samsung, SK Hynix và Micron – ba nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới – dồn phần lớn năng lực vào HBM cho máy chủ, lượng DRAM dành cho thiết bị điện tử tiêu dùng như smartphone, laptop, tablet lập tức bị thu hẹp.

Theo Hankyung (Hàn Quốc), tình trạng thiếu hụt nguồn cung đã bắt đầu xuất hiện từ đầu tháng 10 và có thể kéo dài sang quý I/2026. Các lô hàng DRAM cho smartphone phải cạnh tranh trực tiếp với đơn đặt hàng từ các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia, Amazon, Meta và Microsoft, những bên đang mở rộng hạ tầng AI quy mô toàn cầu.

Hệ quả là giá chip nhớ tăng nhanh ngoài dự kiến. Chủ tịch Xiaomi Lu Weibing thừa nhận trên mạng xã hội Weibo: “Áp lực chi phí đang chuyển thẳng sang giá các sản phẩm mới của chúng tôi. Giá chip nhớ tăng cao vượt xa dự đoán và có thể còn tiếp tục leo thang”.

Minh chứng là mẫu Redmi K90, ra mắt ngày 23/10, có giá khởi điểm 2.599 nhân dân tệ (364 USD) – cao hơn 100 nhân dân tệ so với phiên bản tiền nhiệm K80 ra mắt cuối năm ngoái, dù cấu hình tương đương (RAM 12GB, bộ nhớ trong 256GB).

Samsung, Xiaomi đứng trước bài toán cân bằng giá và cạnh tranh

Theo Hindustan Times, Samsung nhiều khả năng vẫn giữ nguyên giá cho các dòng cao cấp như Galaxy S, nhưng sẽ điều chỉnh giá với dòng tầm trung và giá rẻ – vốn là “xương sống” giúp hãng duy trì thị phần tại Ấn Độ, Đông Nam Á và Việt Nam.

Các mẫu như Galaxy M và Galaxy A có thể tăng giá nhẹ để bù đắp chi phí, nhưng điều này cũng khiến Samsung đối mặt nguy cơ mất lợi thế cạnh tranh tại những thị trường nhạy cảm về giá. Chỉ cần mức tăng 3–5%, người dùng có thể chuyển hướng sang các thương hiệu Trung Quốc như Xiaomi, realme, Infinix hoặc Tecno, vốn đang gia tăng thị phần nhờ mức giá “mềm” và cấu hình cao.

Một chuyên gia phân tích tại Counterpoint Research nhận định:

“Nếu tình trạng thiếu DRAM kéo dài, giá smartphone toàn cầu có thể tăng trung bình 5–8% trong nửa đầu năm 2026, đặc biệt ở phân khúc trung cấp – nơi chi phí linh kiện chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm.”

Cơn thiếu hụt chip nhớ hiện nay được xem là đợt khủng hoảng quy mô nhất kể từ sau đại dịch 2020, khi chuỗi cung ứng toàn cầu tê liệt vì phong tỏa sản xuất. Thời điểm đó, giá card đồ họa, CPU và linh kiện di động đều tăng mạnh, dẫn đến việc người dùng phải chi trả cao hơn cho các thiết bị điện tử phổ thông.

Khác với giai đoạn trước, làn sóng AI lần này không mang tính tạm thời. Các hãng công nghệ toàn cầu đang đầu tư dài hạn vào hạ tầng máy chủ AI, đòi hỏi lượng HBM và DRAM khổng lồ để xử lý mô hình ngôn ngữ lớn, video 4D hay hình ảnh ảo thời gian thực.

Các chuyên gia cho rằng chỉ khi năng lực sản xuất HBM được mở rộng – đặc biệt từ các nhà máy mới của Samsung và SK Hynix dự kiến hoạt động cuối 2026 – thì giá DRAM dành cho smartphone mới có thể hạ nhiệt.