Thị trường trái phiếu tháng 5: Điểm nóng vẫn nằm ở nhóm bất động sản

Bước vào tháng 5/2025, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với những áp lực đáng kể về thanh toán gốc và lãi, đặc biệt từ khối phi ngân hàng – trong đó nhóm bất động sản tiếp tục là điểm nóng về rủi ro đáo hạn và minh bạch thông tin.

Theo dữ liệu mới nhất từ FiinTrade, tổng giá trị trái phiếu đến hạn thanh toán trong tháng 5 của khối phi ngân hàng ước tính lên tới 11.400 tỷ đồng, gấp đôi so với mức 5.300 tỷ đồng trong tháng 4.

Trong đó, nhóm bất động sản chiếm hơn 3.500 tỷ đồng, tương đương 31% tổng giá trị đáo hạn của toàn khối – tăng 20,3% so với tháng liền trước. Nhóm bán lẻ cũng gây chú ý với giá trị đáo hạn lên tới 3.000 tỷ đồng.

Tính chung quý II/2025, áp lực đáo hạn trái phiếu phi ngân hàng tiếp tục gia tăng, với tổng nợ gốc ước khoảng 24.400 tỷ đồng, tăng 26,6% so với quý I. Dự báo, quý III/2025 sẽ là thời điểm áp lực đáo hạn lên đến đỉnh, tạo sức ép lớn lên dòng tiền của các doanh nghiệp phát hành, đặc biệt trong bối cảnh môi trường tín dụng thận trọng và tiêu chuẩn phát hành ngày càng siết chặt.

Dù đối diện nhiều thách thức, một điểm sáng nổi lên là xu hướng doanh nghiệp tích cực mua lại trái phiếu trước hạn. Nhờ động thái này, tổng giá trị trái phiếu đáo hạn trong năm 2025 của khối phi ngân hàng được điều chỉnh giảm còn 159.800 tỷ đồng, thấp hơn đáng kể so với mức ước tính 171.900 tỷ đồng hồi đầu năm.

Tuy nhiên, vấn đề lãi suất trái phiếu lại đặt ra một gánh nặng mới. Trong tháng 5/2025, tổng lãi trái phiếu phải thanh toán ước đạt 5.000 tỷ đồng, tăng mạnh 48% so với tháng 4 và vượt mức trung bình 4 tháng đầu năm (4.300 tỷ đồng). Bất động sản vẫn là ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 39% tổng giá trị lãi, tiếp đến là xây dựng – vật liệu, tiện ích, và du lịch – giải trí.

Câu chuyện đáng lo nhất tiếp tục nằm ở nhóm bất động sản, khi nhiều doanh nghiệp đối mặt với áp lực đáo hạn khổng lồ nhưng không công bố thông tin đầy đủ, thậm chí đã có tiền lệ vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

Công ty CP Đầu tư Quang Thuận có tới 6.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn vào ngày 31/8/2025, phát hành thành 60 lô riêng biệt, mỗi lô 100 tỷ đồng. Đáng lo ngại, công ty không thể thanh toán gốc và lãi kể từ tháng 6/2024, trong khi lỗ lũy kế hơn 980 tỷ đồng trong hai năm 2023–2024.

Công ty CP Hoàng Phú Vương có 4.670 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn vào 30/7/2025, nhưng chưa từng công bố bất kỳ báo cáo tài chính nào kể từ khi phát hành vào năm 2021. Điều này đặt ra lo ngại lớn về tính minh bạch và khả năng chi trả thực tế.

Công ty CP Đầu tư Sun Valley cũng đang có 3.560 tỷ đồng trái phiếu đến hạn trong năm nay, nhưng không công bố thông tin theo quy định. Đây là một trong những trường hợp được đánh giá có độ rủi ro cao do không minh bạch tài chính.

Một trường hợp hiếm hoi công bố phương án tái cấu trúc là Công ty CP Bất động sản Mỹ, với giá trị trái phiếu đáo hạn hơn 5.123 tỷ đồng từ ngày 15/4 đến 24/4/2025. Công ty đã đề xuất kéo dài thời hạn trái phiếu thêm 2 năm, nâng thời gian đáo hạn lên tháng 4–5/2027, với mức lãi suất cố định 7,5%/năm cho toàn bộ kỳ hạn còn lại.

Ngoài ra, hàng loạt cái tên khác trong danh sách rủi ro cao bao gồm: Trung Nam Land với 3.200 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn và có tiền sử vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Công ty CP Khách sạn Quốc tế Thiên Phúc với 3.000 tỷ đồng đáo hạn trong năm nay và từng vi phạm cam kết gốc/lãi. Saigon Glory với 2.507 tỷ đồng trái phiếu đang lưu hành, đã từng tái cấu trúc nợ. Công ty CP Đầu tư và Phát triển Du lịch Phú Quốc có 2.400 tỷ đồng trái phiếu lưu hành, từng điều chỉnh lại điều khoản nợ.

Áp lực trả lãi tiếp tục gia tăng trong quý II với tổng giá trị lên tới 16.200 tỷ đồng, chủ yếu rơi vào tháng 6 (chiếm 7.300 tỷ đồng). Nhưng quý III/2025 mới là giai đoạn căng thẳng nhất khi dự kiến 17.900 tỷ đồng lãi trái phiếu sẽ đến hạn, trong đó bất động sản tiếp tục dẫn đầu danh sách chịu áp lực, theo sau là dịch vụ tài chính, xây dựng và giải trí.

Những con số thống kê từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp cho thấy rõ: thời điểm thử thách thanh khoản lớn nhất đang đến gần, đặc biệt với những doanh nghiệp bất động sản yếu kém về dòng tiền và quản trị nợ vay. Với nhà đầu tư tổ chức và cá nhân, đây không chỉ là lúc theo dõi sát bảng niêm yết trái phiếu mà còn là thời điểm đánh giá lại toàn diện rủi ro tín dụng của từng doanh nghiệp.

Dù tín hiệu mua lại trước hạn có thể giúp giảm áp lực tổng thể, nhưng nếu thiếu các biện pháp tái cấu trúc chuyên nghiệp, minh bạch thông tin và quản lý dòng tiền hiệu quả, sóng gió trái phiếu doanh nghiệp có thể còn kéo dài đến hết năm.