Thị trường đường tháng 7/2021: Chênh lệch giữa giá đường trắng và đường thô tiếp tục thu hẹp

	Dự báo tôm nguyên liệu trong quý IV/2021 thiếu trầm trọng
	Thị trường gạo tháng 7/2021: Lợi nhuận doanh nghiệp ngành gạo bị co hẹp
	Những chuyển động trên thị trường bán lẻ Việt trong nửa đầu năm 2021

I – Thị trường đường thế giới

1. Sản lượng

Sản lượng đường toàn cầu có thể sẽ tăng lên 2,74 triệu tấn vào năm 2021-2022 từ mức thâm hụt 1,51 triệu tấn trong năm 2020-2021, theo dự báo của Tổ chức Datagro của Brazil.

Hiệp hội mía đường Brazil (UNICA) cho biết sản lượng mía do các đơn vị ở miền Trung - Nam sản xuất đạt 46,7 triệu tấn trong nửa cuối tháng 7, giảm 8,16% so với cùng kỳ của vụ thu hoạch 2020-2021.

Bang São Paulo ghi nhận lượng mía nghiền là 26,7 triệu tấn, giảm hơn 11% và ở các bang khác của khu vực Trung - Nam lượng được chế biến đạt gần 20 triệu tấn, giảm 3,8%.

Từ đầu chu kỳ 2021-2022 cho đến ngày 1/8, hoạt động nghiền tích lũy giảm 7,3%. Trong giai đoạn này, lượng mía các nhà máy chế biến đạt hơn 304 triệu tấn, so với 328 triệu tấn cùng kỳ của niên vụ trước.

Về số lượng nhà máy đang hoạt động, 255 công ty đã đăng ký sản xuất cho đến ngày 1/8, giảm so với 264 đơn vị đăng ký ở cùng kỳ năm ngoái. Trong hai tuần tới, dự kiến bắt đầu thu hoạch chỉ một đơn vị.

Ảnh minh họa

Theo số liệu của Hiệp hội các nhà máy đường Ấn Độ (ISMA), sản lượng đường của Ấn Độ được ước tính sẽ không thay đổi ở mức khoảng 3,1 triệu tấn trong năm tiếp theo bắt đầu từ tháng 10 do việc chuyển hướng sản xuất nước mía sang sản xuất ethanol cao hơn.

Trong niên vụ 2020-2021 hiện tại, sản lượng đường đã đạt 3,07 triệu tấn cho đến nay và khoảng 20.000 tấn đường dự kiến sẽ được sản xuất trong mùa đặc biệt ở Tamil Nadu và Karnataka. Điều này sẽ đưa tổng sản lượng đường trong giai đoạn 2020-2021 lên khoảng 3,09 triệu tấn.

Dữ liệu từ Cơ quan Quản lý Đường (SRA) cho thấy sản lượng đường của niên vụ đạt 2,13 triệu tấn tính đến tuần đầu tiên của tháng 7, thấp hơn một chút so với mức 2,14 triệu tấn được ghi nhận trong cùng kỳ năm ngoái.

Mặc dù giảm nhẹ, nhưng sản lượng đường của nước này đã vượt mục tiêu cho niên vụ hiện tại. Vào tháng 3, SRA đã điều chỉnh mục tiêu sản xuất đường cho niên vụ hiện tại là 2,1 triệu tấn so với mục tiêu ban đầu là 2,19 triệu tấn.

Theo Tập đoàn Cối xay đường Thái Lan, sản lượng đường nội địa cho niên vụ 2020-2021 (từ tháng 11/2020 đến tháng 10/2021) sẽ vào khoảng 6,6 triệu tấn, mức thấp nhất trong một thập kỷ và chưa bằng một nửa so với 14,7 triệu tấn của niên vụ 2017-2018, khi Thái Lan có vụ thu hoạch mía kỷ lục.

Hạn hán là một yếu tố chính ảnh hưởng đến năng suất mía. Ngay cả trong mùa mưa, năm nay Thái Lan cũng có lượng mưa ít hơn bình thường.

Trong báo cáo Ước tính Cung và Cầu Nông nghiệp Thế giới (WASDE) tháng 7 của USDA, tổng nguồn cung đường cho năm 2021-2022 của Mỹ dự báo là 13,9 triệu tấn ngắn, giá trị thô (STRV), tăng 203.000 STRV.

Trong đó, sản lượng đường củ cải trong niên vụ 2021-2022 dự kiến giảm 192.000 STRV xuống khoảng 5 triệu STRV do sản lượng giảm so với tháng trước ở vùng Thượng Trung Tây. Vụ củ cải đường hiện được dự báo là 33,74 triệu tấn ngắn từ 1,134 triệu mẫu Anh đã trồng.

2. Giá cả và tồn kho

Theo ghi nhận của tổ chức ISO, trong nửa đầu tháng 7, chỉ số giá giao dịch hàng hóa đường thô và đường trắng vẫn giữ mức cao trong tuần đầu tiên nhưng bắt đầu có xu hướng giảm từ tuần thứ hai. Nhận định của các nhà phân tích thị trường cho rằng khả năng cung đường vẫn bảo đảm dù có thông tin về thời tiết sương giá tại các cánh đồng mía tại Brazil đã có tác động đến giảm giá đường.'

Tuy nhiên nửa sau của tháng 7 cho thấy xu hướng đảo chiều tăng dưới ảnh hưởng của giá ethanol tăng và liên tục các thông tin thời tiết khô hạn và sương giá tại các cánh đồng mía của Brazil dẫn đến dự báo sản lượng đường giảm hẳn khiến cho giá đường được hỗ trợ tăng.

Ảnh minh họa

Bóng dáng của hiện tượng thời tiết bất lợi La Nina cũng đang dần lộ diện dẫn đến các dự báo có thể bất lợi cho vụ sản xuất mía đường sang năm của Bazil cũng là yếu tố góp phần tăng giá đường.

Giá đường thô giao ngay (được đo bằng chỉ số ISA) trung bình trong tháng 7 là 17,69 cent/lb tăng so với 17,41 cent/lb trong tháng 6 và 17,25 cent/lb trong tháng 5 và 16,16 cent/lb trong tháng 4, và mức 15,54 cent/lb của tháng 3.

Chỉ số giá đường trắng ISO trung bình tháng 7 là 453,3 USD/tấn tăng nhẹ so với tháng 6 là 449,1 USD/tấn nhưng vẫn chưa đạt mức của tháng 5 là 458,95 USD/tấn nhưng vẫn cao hơn so với 446,37 USD / tấn của tháng 4.

Tuy nhiên giá cước tàu vận chuyển hàng hóa quốc tế tăng vọt trong thời gian gần đây đã tiếp tục thu hẹp chênh lệch giữa giá đường trắng và đường thô bình quân trong tháng giảm thêm xuống 62,96 USD/tấn so với 65,34 USD/tấn trong tháng 6 và 78,48 USD/ tấn của tháng 5. Sự chênh lệch giảm này khiến cho hoạt động gia công đường luyện tiếp tục giảm hiệu quả.

3. Dự báo

Sản lượng đường ở Trung Nam của Brazil trong niên vụ 2021-2022 có khả năng giảm xuống 32,5 triệu tấn so với dự đoán trước đó là 34,1 triệu tấn do hạn hán và sương giá, nhà kinh doanh thực phẩm Czarnikow cho biết.

Tăng giá và hạn hán ở Brazil đã ảnh hưởng đến ngành đường của nước này. Và kết quả là nguồn cung đường từ Brazil sẽ giảm. Điều này cũng tạo cơ hội cho Ấn Độ xuất khẩu đường thô.

Sản lượng mía niên vụ 2021-2022 của Thái Lan dự kiến sẽ giảm xuống dưới 100 triệu tấn do các nhà máy đường đang chào giá cao hơn trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt để mua cây trồng. Hạn hán là yếu tố chính làm giảm sản lượng, sẽ ảnh hưởng đến sản xuất và xuất khẩu đường.

II – Thị trường đường Việt Nam

1. Tình hình sản xuất, tiêu thụ, giá đường

Theo Hiệp hội mía đường Việt Nam (VSSA) trong tháng 5 ngành đường Việt Nam kết thúc vụ ép 2020-2021. Lũy kế tổng lượng mía ép hơn 6,7 triệu tấn mía sản xuất được 689.830 tấn đường, thấp hơn sản lượng 763.931 tấn đường của vụ trước.

Tình hình bùng phát dịch COVID-19 từ tháng 5 khiến sức tiêu thụ giảm mạnh. Không những vậy, việc giãn cách xã hội tại nhiều địa phương khiến cho việc lưu thông vận chuyển hàng hóa nói chung và các sản phẩm đường bị ách tắc càng làm nhu cầu đường giảm thấp.

Giá đường sản xuất từ mía trong nước tùy phẩm cấp đường (chất lượng và cỡ hạt) giá (có VAT, đồng/kg) dao động ở mức như sau:

Giá đường tại Việt Nam trong tháng 7/2021 (Nguồn: VSSA. Đơn vị: đồng/kg đã bao gồm VAT)

Như vậy trong tháng 7 so với giá đường thị trường nội địa trong khu vực bao gồm các nước ASEAN và Trung Quốc, giá đường của Việt Nam đã tiếp cận nhưng vẫn tiếp tục nằm ở mức thấp hơn.

2. Nhập khẩu đường và nạn nhập lậu

a. Nhập khẩu đường

Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy lượng đường nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm 2021 đã tăng so với cùng kỳ. Lượng đường nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm đạt 781.334 tấn với tổng giá trị 367,2 triệu USD là con số kỷ lục chưa từng có trong ngành đường Việt Nam.

Trong khi đó nhu cầu về đường đã xuống đến mức thấp nhất trong hai tháng gần đây dưới tác dụng của dịch bệnh dẫn đến việc giãn cách xã hội, hạn chế hàng hóa lưu thông. Các loại đường có nguồn gốc nhập khẩu hoàn toàn làm chủ thị trường và nguồn cung đường đang đủ cung ứng cho nhu cầu thị trường.

Theo VSSA trong tháng 7, đường nhập theo hình thức lẩn tránh thuế chống phá giá và chống trợ cấp đối với đường có xuất xứ Thái Lan bằng cách nhập khẩu từ các nước ASEAN (Campuchia, Lào, Indonesia, Malaysia, Myanma) tiếp tục về Việt Nam.

Theo số liệu của tổng cục Hải Quan Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2021 đã tiếp tục xảy ra hiện tượng bất thường trong nhập khẩu đường vào Việt Nam từ một số quốc gia ASEAN. Lượng đường nhập khẩu từ các quốc gia Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Indonesia vào Việt Nam đã gia tăng mạnh so với cùng kỳ 6 tháng đầu năm 2020.

Ảnh minh họa

b. Nạn nhập lậu

Theo VSSA trong tháng 7, tình hình bùng phát dịch COVID- 19 tại các tỉnh phía Nam đã dẫn đến việc giãn cách xã hội, hạn chế hàng hóa lưu thông nên các hoạt động gian lận thương mại đường nhập lậu lắng xuống.

"Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy đây chỉ là tạm thời, vì lượng đường Thái lan vẫn tiếp tục nhập khẩu vào Campuchia và Thái Lan với mức độ lớn hơn so với cùng kỳ, và lượng đường này hầu như chỉ phục vụ cho hoạt động nhập lậu và nhập lẩn tránh phòng vệ thương mại vào Việt Nam", VSSA cho hay.

3. Dự báo

VSSA dự báo nguồn cung đường từ nhập khẩu tiếp tục đưa đường vào thị trường thông qua nhập khẩu trực tiếp từ Thái Lan, từ các nước ASEAN và đường gian lận thương mại qua biên giới Tây Nam, cộng với đường sản xuất từ mía trong nước đang tồn kho.

Nhu cầu tiêu thụ đường sẽ lệ thuộc vào khả năng khống chế dịch bệnh và sẽ không có hiện tượng thiếu hụt đường trong tháng 8, tháng 9/2021 và ưu thế thị trường vẫn thuộc về các loại đường có nguồn gốc nhập khẩu và giá đường trong nước sẽ có diễn biến gắn với giá đường thế giới.