Thanh Hóa hướng vùng đất "địa linh nhân kiệt" nằm ven sông Lèn trở thành trung tâm văn hóa – du lịch mới, người dân thu nhập hơn 90 triệu/năm

Diện mạo kinh tế – văn hóa giai đoạn 2020 - 2025

Xã Triệu Lộc mới (Thanh Hóa) được thành lập trên cơ sở hợp nhất ba xã Đại Lộc, Tiến Lộc và Triệu Lộc thuộc huyện Hậu Lộc cũ, với diện tích gần 29,27 km² và dân số hơn 26.000 người. Đây là vùng đất giàu truyền thống văn hóa, cách mạng và hiếu học, sở hữu cụm Di tích Lịch sử – Văn hóa Quốc gia đặc biệt gồm đền Bà Triệu, đình làng Phú Điền, lăng Bà Triệu và khu mộ ba võ tướng họ Lý. Bên cạnh đó là cụm di tích đền Hàn Sơn cùng nhiều dấu ấn lịch sử gắn với các phong trào yêu nước.

Giai đoạn 2020–2025, các xã thành phần trước khi sáp nhập ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Tổng giá trị thu nhập xã hội đạt 1.643,9 tỷ đồng, hoàn thành 100% kế hoạch đề ra. Thu nhập bình quân năm 2025 ước đạt 70,07 triệu đồng/người, phản ánh sự cải thiện rõ rệt về mức sống. Chương trình xây dựng nông thôn mới đạt tiến độ với 14/17 thôn được công nhận đạt chuẩn. Công tác chuyển đổi số, cải cách hành chính và thu hút vốn đầu tư cho kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội được triển khai mạnh, tạo điều kiện cho các hoạt động giáo dục, y tế, xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số phát triển.

Về văn hóa, các hoạt động tuyên truyền và tổ chức sự kiện được đổi mới, đảm bảo trang trọng và hiệu quả. Lễ hội Bà Triệu được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tạo thêm động lực để địa phương chú trọng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa bản địa. Chính sách an sinh xã hội tiếp tục được thực hiện kịp thời, tỷ lệ hộ nghèo năm 2025 giảm còn 1,69%, trong khi các khu dân cư đạt tiêu chí an toàn về an ninh trật tự đạt 89,1%.

Kinh tế tăng trưởng, văn hóa – du lịch được khai thác đồng bộ

Bước sang giai đoạn mới, xã Triệu Lộc đề ra 12 chỉ tiêu kinh tế chủ đạo, trong đó tốc độ tăng tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn phải đạt bình quân 10,5%/năm trở lên, thu nhập bình quân đầu người hướng tới mức 93 triệu đồng vào năm 2030. Địa phương cũng đặt mục tiêu tích tụ và tập trung 230 ha đất nông nghiệp để phát triển mô hình sản xuất quy mô lớn ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2026–2030. Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách địa phương dự kiến đạt 520 tỷ đồng, tập trung cho hạ tầng giao thông, thương mại và các thiết chế văn hóa – xã hội.

Triệu Lộc đồng thời là vùng đất hội tụ nhiều dòng chảy văn hóa. Tiến Lộc cũ nổi tiếng với làng nghề rèn truyền thống Tất Tác hơn 600 năm tuổi, nơi duy trì lửa nghề qua nhiều thế hệ và đưa sản phẩm vươn ra thị trường trong và ngoài nước. Đại Lộc mang dấu ấn của vùng đất địa linh nhân kiệt, có nhiều đình làng, đền thờ, di tích dân gian cùng những nhân vật lịch sử đỗ đạt cao như Hoàng Khắc Thận – Tiến sĩ khoa thi năm 1529. Trong kháng chiến chống Mỹ, người dân Đại Lộc đã phối hợp với bộ đội kiên cường bảo vệ cầu Lèn và tuyến giao thông chiến lược.

Trong số các giá trị văn hóa đặc biệt của Triệu Lộc, đền và lăng mộ Bà Triệu giữ vai trò trung tâm. Bà Triệu là biểu tượng của tinh thần khởi nghĩa chống ngoại xâm, từng chỉ huy nghĩa quân chiến đấu tại vùng núi Nưa. Sau khi rút về núi Tùng và tuẫn tiết vào năm 248, mộ của bà được xây dựng trên đỉnh núi để tưởng nhớ công lao. Con đường lên lăng mộ gồm 300 bậc đá, trước đây rất khó đi do địa hình dốc và rậm rạp. Sau quá trình tu sửa, tuyến đường đã thuận tiện hơn, tạo điều kiện cho người dân và du khách hành hương.

Sự hòa quyện của ba vùng đất sau sáp nhập đang tạo nên Triệu Lộc mới: một địa phương giàu truyền thống, có động lực phát triển mới và mục tiêu rõ ràng cho giai đoạn 2030. Với định hướng phát triển đồng bộ giữa kinh tế, văn hóa và du lịch, Triệu Lộc được kỳ vọng trở thành điểm đến văn hóa – lịch sử quan trọng của Thanh Hóa trong những năm tới.