Thanh Hóa gấp rút chuẩn bị cho dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam với hơn 3.700 tỷ đồng
Thanh Hóa đang triển khai chính sách này với kinh phí gần 3.752 tỷ đồng để phục vụ dự án đường sắt cao tốc Bắc–Nam.
Khối lượng lớn GPMB phục vụ đường sắt cao tốc
Tỉnh Thanh Hóa đang đẩy mạnh việc giải phóng mặt bằng (GPMB) cho dự án đường sắt cao tốc trên trục Bắc–Nam đoạn qua địa bàn. Công tác này đồng thời bao gồm triển khai 39 khu tái định cư (TĐC) với tổng diện tích 287,14 ha, kinh phí khoảng 3.752 tỷ đồng, nhằm đảm bảo tiến độ dự án theo Nghị quyết số 106/NQ‑CP của Chính phủ.
Đoạn đường sắt cao tốc dài 95,33 km đi qua tỉnh Thanh Hóa, bị ảnh hưởng trên tổng diện tích 586,47 ha. Trong đó, đất ở là 91,3 ha, với gần 2.074 hộ dân buộc phải di dời chỗ ở, cùng với 34 công trình bị ảnh hưởng như cơ sở sản xuất, hạ tầng kỹ thuật, công trình công cộng và nghĩa trang.
Hiện tỉnh đã đầu tư xây dựng hoàn thành hạ tầng 1 khu TĐC tại xã Yên Mỹ (Nông Cống), các khu còn lại đang trong giai đoạn lập quy hoạch chi tiết, thu hồi đất và xin ý kiến cộng đồng. UBND tỉnh đặt mục tiêu cơ bản hoàn tất GPMB trước tháng 12/2026, hoàn thành toàn bộ TĐC vào Quý I/2027, đáp ứng tiến độ từ tháng 6/2026 đến 6/2028 theo Nghị quyết số 106/NQ‑CP.
Để đẩy nhanh tiến độ, tỉnh đã đề nghị Thủ tướng ban hành một số cơ chế đặc thù như miễn thủ tục quyết định chủ trương đầu tư cho khu TĐC, phê duyệt thiết kế khi nội dung không phù hợp quy hoạch, đồng thời sớm ghi vốn GPMB vào kế hoạch đầu tư các bộ, ngành.
Phân bổ rõ ràng, hướng đến hiệu quả sử dụng đất
39 khu tái định cư được triển khai tại 7 địa phương gồm:
- Thị xã Bỉm Sơn: 1 khu, 3,0 ha
- Huyện Hà Trung: 5 khu, 24,64 ha
- Huyện Hậu Lộc: 2 khu, 15,8 ha
- Huyện Hoằng Hóa: 8 khu, 26,71 ha
- Thành phố Thanh Hóa: 8 khu, 119,99 ha
- Huyện Nông Cống: 11 khu, 86,596 ha
- Thị xã Nghi Sơn: 4 khu, 10,4 ha
Việc phân bổ rõ ràng và đồng bộ như vậy giúp nâng cao hiệu quả điều phối nguồn lực, bảo đảm các hộ bị ảnh hưởng có nơi ở ổn định khi dự án hoàn thiện.
Theo Sở Xây dựng, kinh phí đầu tư TĐC là rất lớn so với nguồn vốn trung hạn giai đoạn 2021–2025. Do đó, Thanh Hóa đề nghị được phép sử dụng linh hoạt một phần vốn tích lũy từ ngân sách và sớm được bổ sung kinh phí từ Trung ương để tránh chậm tiến độ.
Việc xây dựng khu TĐC được kỳ vọng góp phần quan trọng vào tiến trình phát triển dự án đường sắt cao tốc, giảm thiểu tác động xã hội và tạo điều kiện thuận lợi để sớm đưa dự án vào khai thác.
Tác động tích cực khi tuyến đường sắt cao tốc hình thành
Dự án đường sắt cao tốc Bắc–Nam là công trình trọng điểm quốc gia, với kỳ vọng rút ngắn thời gian di chuyển chỉ còn 2,5 giờ giữa Hà Nội và TP.HCM. Khi tuyến Thanh Hóa được triển khai đúng tiến độ, sẽ giải phóng đáng kể áp lực giao thông, đẩy mạnh phát triển vùng và tăng thu hút đầu tư.
Các khu tái định cư được nâng cấp hiện đại còn góp phần cải thiện điều kiện sống cho người dân tại nhiều vùng ngoại thị, chuẩn bị sẵn sàng để tiếp nhận dòng dân số mới từ các đô thị, góp phần phát triển kinh tế – xã hội gồm thương mại, dịch vụ, du lịch.
Hơn nữa, quá trình triển khai, GPMB có giám sát chặt chẽ của HĐND tỉnh và các tổ chức địa phương, đảm bảo quyền lợi của dân, minh bạch trong chính sách đền bù – tái định cư. Việc áp dụng chính sách đặc thù, quy trình thông thoáng cũng giúp khắc phục những ách tắc về thủ tục hành chính, tạo thuận lợi thực tiễn triển khai.