Thái Nguyên tăng tốc phát triển bền vững, nâng tầm thương hiệu "đặc sản" sau sáp nhập

Thái Nguyên nâng tầm thương hiệu chè với nghị quyết phát triển bền vững

Thái Nguyên từ lâu được mệnh danh là “thủ phủ chè” của cả nước, hiện có gần 24.000ha chè, trong đó khoảng 23.000ha đang cho sản phẩm với năng suất bình quân gần 130 tạ/ha. Tỉnh sở hữu 207 sản phẩm trà đạt chứng nhận OCOP từ 3–5 sao, mang lại giá trị sản phẩm ước tính trên 13.000 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, quy mô sản xuất còn nhỏ, sản phẩm chế biến sâu chưa đa dạng và hoạt động quảng bá, liên kết chuỗi giá trị vẫn hạn chế, chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp lớn đầu tư.

Ngày 3/2/2025, Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU về phát triển ngành chè giai đoạn 2025–2030, định hướng phát triển theo hướng tập trung, chuyên canh, ứng dụng công nghệ cao và đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao khoa học – công nghệ. Nghị quyết nhấn mạnh việc nâng cao giá trị chè thông qua quảng bá thương hiệu, xúc tiến thương mại và hoàn thiện cơ chế chính sách để tạo động lực bền vững.

Ngay sau đó, các sở ngành đã phối hợp triển khai nhiều dự án: hướng dẫn, quản lý mã số vùng trồng, chứng nhận VietGAP, và áp dụng chuyển đổi số trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Dự án số hóa chỉ dẫn địa lý “Tân Cương” gắn với Di sản văn hóa phi vật thể “Tri thức trồng và chế biến chè Tân Cương” là điểm nhấn, cho phép truy xuất nguồn gốc minh bạch và bảo vệ thương hiệu.

Cú hích kép cho cây chè Thái Nguyên

Ngày 30/7/2025, HĐND tỉnh thông qua Nghị quyết số 08/2025/NQ-HĐND, cụ thể hóa chủ trương của Tỉnh ủy bằng các chính sách hỗ trợ thiết thực, tạo “cú hích kép” cho ngành chè. Tỉnh dự kiến bố trí hơn 500 tỷ đồng hỗ trợ sản xuất, chế biến và phát triển du lịch gắn với cây chè. Chính sách bao gồm hỗ trợ 100% kinh phí mua giống chè mới hoặc trồng thay thế, hỗ trợ một lần 70% kinh phí mua phân bón hữu cơ cho năm đầu, cùng 100% kinh phí chứng nhận VietGAP hoặc GAP khác cho lần đầu, tối đa 6 triệu đồng/ha.

Nhờ đó, các vùng chè trọng điểm đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và liên kết chuỗi giá trị. Xã La Bằng có hơn 1.135ha chè với năng suất 138 tạ/ha; nhiều hợp tác xã đã đầu tư máy sao chè bằng điện, máy đóng gói liên hoàn để nâng cao chất lượng. Địa phương đặt mục tiêu đến năm 2030 sản lượng búp tươi đạt 16.000 tấn, giá trị khoảng 680 triệu đồng/ha, với 70% diện tích đạt chuẩn VietGAP hoặc hữu cơ.

Tại xã Đồng Phúc, chè Shan tuyết – đặc sản của Thái Nguyên – đang được phát triển trên diện tích 340ha, trong đó 316ha đã cho thu hoạch, 10ha đạt chuẩn VietGAP và 10ha canh tác hữu cơ. Đây là bước đi quan trọng để mở rộng sản phẩm đặc sản, đa dạng hóa thị trường tiêu thụ.

Theo mục tiêu Nghị quyết số 11-NQ/TU, đến năm 2030 diện tích chè toàn tỉnh đạt khoảng 24.500ha, sản lượng búp tươi trên 300.000 tấn. Khoảng 70% diện tích chè sẽ được chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn GAP hoặc hữu cơ, 100% cơ sở sản xuất – chế biến – kinh doanh chè đảm bảo an toàn thực phẩm và ứng dụng công nghệ số. Ít nhất 250 sản phẩm trà sẽ được chứng nhận OCOP 3–5 sao, trong đó có tối thiểu 6 sản phẩm đạt OCOP 5 sao và toàn bộ sản phẩm thương mại hóa trên các nền tảng số.

Những chính sách và định hướng đồng bộ này đang tạo động lực mạnh mẽ để Thái Nguyên khẳng định vị thế “thủ phủ chè”, phát triển ngành chè theo hướng bền vững, nâng cao giá trị kinh tế và thương hiệu trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.