Sổ đỏ có thể bị thu hồi trong 7 trường hợp: Người dân cần đặc biệt lưu ý

Sổ đỏ là gì và giá trị pháp lý của sổ đỏ

Sổ đỏ là tên gọi thông dụng của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất hợp pháp. Ngoài quyền sử dụng đất, sổ đỏ có thể ghi nhận thêm quyền sở hữu nhà ở hoặc tài sản khác gắn liền với đất, tùy thuộc vào tình trạng pháp lý của thửa đất và tài sản trên đất.

Giá trị pháp lý của sổ đỏ rất cao, là bằng chứng xác thực quyền sử dụng đất, được sử dụng trong các giao dịch dân sự, kinh tế và hành chính như: chuyển nhượng, thừa kế, thế chấp vay vốn ngân hàng… Chính vì vậy, bất kỳ thay đổi nào liên quan đến sổ đỏ đều được người dân đặc biệt quan tâm.

Theo Luật Đất đai 2024 – có hiệu lực từ năm 2025 – một số quy định mới đã được bổ sung nhằm làm rõ và nâng cao tính pháp lý trong công tác quản lý đất đai, trong đó có nội dung thu hồi sổ đỏ đã cấp sai hoặc không còn phù hợp với thực tế sử dụng đất.

Các trường hợp bị thu hồi hoặc hủy sổ đỏ theo luật mới

Căn cứ Điều 136 Luật Đất đai 2024, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu hồi hoặc hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trong 7 trường hợp sau:

1. Thu hồi toàn bộ diện tích đất được ghi trên sổ đỏ do Nhà nước quyết định thu hồi đất theo quy định của pháp luật.
2. Người sử dụng đất hoặc chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện thủ tục cấp đổi sổ đỏ – trong quá trình cấp đổi, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu lại bản cũ.
3. Trường hợp đăng ký biến động đất đai hoặc tài sản trên đất và bắt buộc phải cấp lại giấy chứng nhận mới – ví dụ khi chuyển mục đích sử dụng, thay đổi hình thức sử dụng hoặc điều chỉnh thông tin thửa đất.
4. Sổ đỏ đã cấp sai thông tin tại thời điểm cấp: sai về thẩm quyền cấp, đối tượng sử dụng đất, diện tích, mục đích sử dụng, thời hạn hoặc nguồn gốc đất; đất không đủ điều kiện cấp sổ nhưng vẫn được cấp.
5. Giấy chứng nhận bị Tòa án tuyên hủy do tranh chấp hoặc sai phạm về thủ tục cấp.
6. Trong trường hợp thực hiện đấu giá hoặc giao đất theo quyết định của Tòa án, cơ quan thi hành án… nhưng người có nghĩa vụ không nộp lại sổ đỏ theo yêu cầu.
7. Có bản án hoặc quyết định thi hành án yêu cầu thu hồi sổ đỏ đã cấp, hoặc có văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án theo đúng trình tự pháp luật.

Người dân cần lưu ý rằng: sổ đỏ đã bị cơ quan có thẩm quyền quyết định thu hồi thì bản giấy chứng nhận người dân đang giữ không còn giá trị pháp lý. Việc cố tình sử dụng sổ đỏ đã bị hủy có thể vi phạm quy định pháp luật và phát sinh trách nhiệm pháp lý tương ứng.

Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 quy định rõ cơ quan có thẩm quyền thu hồi sổ đỏ là cơ quan đã cấp Giấy chứng nhận – thường là Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện hoặc cấp tỉnh, tùy thuộc vào loại đất và thẩm quyền được giao.