Sẽ cần tới 1.450 tỷ đồng để đáp ứng một điều kiện ở dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam

30 khu tái định cư sẽ được xây dựng

Theo báo cáo mới nhất của Sở Xây dựng Nghệ An, dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam đoạn qua địa bàn tỉnh có chiều dài 85,5km, đi qua khoảng 38 cụm dân cư. Tổng cộng, 2.150 hộ dân sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi công tác giải phóng mặt bằng, trong đó 1.942 hộ thuộc diện cần bố trí tái định cư.

Để đáp ứng nhu cầu chỗ ở mới, tỉnh dự kiến xây dựng 30 khu tái định cư với diện tích hơn 102ha, tổng kinh phí khoảng 1.450 tỷ đồng. Các khu tái định cư sẽ được quy hoạch đồng bộ về hạ tầng giao thông, điện, cấp thoát nước và các dịch vụ thiết yếu, nhằm đảm bảo người dân sớm ổn định cuộc sống sau di dời.

Ba vị trí ưu tiên triển khai sớm gồm:

• Phường Hoàng Mai: 8ha, 200 hộ, tổng kinh phí 100 tỷ đồng.
• Xã Tân Châu: 1,5ha, 30 hộ, kinh phí 18 tỷ đồng.
• Xã Hưng Nguyên Nam: 5ha, 145 hộ, kinh phí 60 tỷ đồng.

Theo Sở Xây dựng, đây là những khu vực có quỹ đất sạch, thuận lợi về kết nối hạ tầng, ít vướng mắc giải phóng mặt bằng, nên có thể thi công trước để sẵn sàng đón người dân di dời.

Cơ hội tái cấu trúc đô thị và phát triển trung tâm kinh tế mới

Cùng với việc giải phóng mặt bằng, dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam được tỉnh Nghệ An xác định là cơ hội lớn để tái cấu trúc đô thị. Đặc biệt, khu vực quanh ga Vinh – điểm dừng quan trọng trên tuyến – sẽ được quy hoạch phát triển theo mô hình TOD (Transit Oriented Development), tức phát triển đô thị gắn với đầu mối giao thông công cộng.

Theo kế hoạch, khu đô thị TOD quanh ga Vinh có diện tích khoảng 44ha, định hướng trở thành trung tâm dịch vụ – thương mại – logistics, kết nối trực tiếp với cao tốc Bắc – Nam, Quốc lộ 1, Quốc lộ 46B và các tuyến đường chính. Đây được kỳ vọng là động lực phát triển kinh tế vùng trung tâm tỉnh trong tương lai.

Việc phát triển không gian đô thị mới quanh ga tàu cao tốc còn mở ra khả năng hình thành chuỗi dịch vụ hậu cần, kho bãi, giao nhận hàng hóa và các tiện ích phục vụ du khách, góp phần gia tăng giá trị sử dụng đất, tạo việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.

Rà soát hướng tuyến, đảm bảo tiến độ và ổn định đời sống người dân

Hiện công tác rà soát, điều chỉnh hướng tuyến dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam đang được triển khai, nhằm hạn chế tối đa tác động đến khu dân cư. Quy hoạch vùng phụ cận và quy hoạch sử dụng đất được cập nhật đồng bộ với các định hướng phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND tỉnh cho phép các địa phương chủ động triển khai giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng tái định cư trước, sau đó điều chỉnh quy hoạch đất và các quy hoạch liên quan. Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ làm việc với các bộ, ngành Trung ương để bố trí nguồn vốn hỗ trợ, đảm bảo tiến độ dự án và quyền lợi chính đáng của người dân.

Trước đó, ngày 30/6/2025, Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Quyết định số 3995-QĐ/TU về việc thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung giữ vai trò Trưởng Ban Chỉ đạo. Các Phó Trưởng Ban gồm Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Võ Thị Minh Sinh và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Phú Hiền.

Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ chỉ đạo thống nhất, giám sát tiến độ, tháo gỡ khó khăn và phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong quá trình giải phóng mặt bằng.