Sau sáp nhập, "vùng đất đồi núi" phía Bắc Nghệ An đổi thay mạnh mẽ, cơ cấu kinh tế cân bằng hơn và thu nhập người dân tăng lên 80 triệu đồng/năm

Bức tranh kinh tế – xã hội chuyển động mạnh sau sáp nhập

Xã Nghĩa Lâm (Nghệ An) được thành lập trên cơ sở sáp nhập bốn xã Nghĩa Lâm, Nghĩa Sơn, Nghĩa Yên và Nghĩa Lạc thuộc huyện Nghĩa Đàn cũ. Đây là xã miền núi với ba dân tộc chủ yếu gồm Kinh, Thái và Thổ cùng sinh sống. Trước thời điểm sáp nhập, khu vực các xã thành phần ghi nhận kết quả phát triển kinh tế – xã hội tích cực, tạo nền tảng cho giai đoạn mới.

Tổng giá trị sản xuất đạt khoảng 1.507 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân 10,25%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng cân bằng hơn: nông – lâm nghiệp chiếm 40,61% (529 tỷ đồng), công nghiệp – xây dựng 37,25% (613 tỷ đồng) và thương mại – dịch vụ 22,14% (364 tỷ đồng). Thu nhập bình quân đầu người ước đạt 63,55 triệu đồng. Trong đó, lĩnh vực nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận khi địa phương chú trọng ứng dụng khoa học kỹ thuật, khai thác hợp lý đất đai và triển khai các đề án hỗ trợ nông nghiệp.

Tại khu vực Nghĩa Sơn và Nghĩa Lâm (cũ), cơ cấu cây trồng chuyển dịch từ cam, quýt sang ổi, mía, ngô. Năng suất lúa ổn định, chăn nuôi phát triển theo hướng công nghiệp, tỷ lệ tiêm phòng đạt 90% tổng đàn. Lâm nghiệp trồng mới 725 ha rừng, duy trì quản lý hiệu quả, không xảy ra cháy rừng. Thủy sản khai thác trên diện tích 132 ha, sản lượng đạt 22 tấn/năm. Ba xã Nghĩa Lâm, Nghĩa Yên, Nghĩa Lạc (cũ) đạt chuẩn nông thôn mới, riêng Nghĩa Sơn (cũ) đạt chuẩn nâng cao. Nghĩa Lạc (cũ) được Thủ tướng tặng Bằng khen trong phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2021–2025.

Trong lĩnh vực công nghiệp – xây dựng cơ bản, địa phương thu hút thêm các dự án đầu tư và hoàn thành nhiều công trình hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế với tổng vốn hơn 90,9 tỷ đồng. Thương mại – dịch vụ tăng trưởng rõ nét quanh chợ Nghĩa Lâm và các tuyến đường trọng điểm, với 356 hộ kinh doanh cá thể, tạo việc làm cho hàng trăm lao động.

Tăng trưởng bền vững, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng đời sống

Nghĩa Lâm chú trọng công tác an sinh xã hội, đặc biệt trong hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo và hộ khó khăn. Bên cạnh nguồn hỗ trợ từ Quỹ “Vì người nghèo”, xã vận động người dân tham gia đóng góp ngày công tháo dỡ nhà cũ, san nền, vận chuyển vật liệu. Đến ngày 30/6/2025, xã cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát với tổng nguồn lực hơn 2,83 tỷ đồng. Đây là kết quả từ sự chung sức của cộng đồng, góp phần giảm gánh nặng chi phí xây dựng và tăng tính gắn kết trong dân cư.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, xã đặt mục tiêu đến năm 2030 đạt tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân 10–11%/năm, thu nhập bình quân đầu người 80–85 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo dưới 1,62%. Đồng thời, Nghĩa Lâm hướng tới nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 70%, hoàn thành mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân, tăng mức độ tiếp cận thông tin và Internet.

Địa phương định hướng ba đột phá chính: cải cách hành chính và chuyển đổi số; phát triển hạ tầng nông thôn; thúc đẩy công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao. Các giải pháp được đưa ra như: phát triển kinh tế toàn diện, ưu tiên mô hình nông nghiệp công nghệ cao; thu hút doanh nghiệp đầu tư vào công nghiệp – dịch vụ; nâng cao chất lượng giáo dục, y tế và văn hóa; tiếp tục bảo đảm an sinh xã hội.

Nhìn tổng thể, Nghĩa Lâm bước vào giai đoạn sau sáp nhập với nền tảng kinh tế tương đối vững và định hướng phát triển rõ ràng. Tốc độ tăng trưởng ổn định, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý, cùng mục tiêu đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển hạ tầng được kỳ vọng sẽ giúp địa phương duy trì đà phát triển bền vững, đóng góp tích cực cho kinh tế khu vực phía Bắc Nghệ An.