Sáp nhập Quảng Bình và Quảng Trị: Vì sao Đồng Hới được “chọn mặt gửi vàng”?

Cân nhắc lịch sử và truyền thống

Việc sáp nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Đề án sáp nhập không chỉ được nghiên cứu kỹ lưỡng về yếu tố kinh tế - xã hội mà còn cân nhắc sâu sắc các khía cạnh lịch sử, văn hóa và truyền thống địa phương. Trong đó, lựa chọn TP. Đồng Hới làm trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh mới được đánh giá là phù hợp, hài hòa và có tính thực tiễn cao.

Theo Đề án, việc đặt tên gọi tỉnh mới là Quảng Trị, đồng thời chọn TP. Đồng Hới làm trung tâm chính trị - hành chính sau khi sáp nhập đã được Trung ương nghiên cứu thấu đáo, đảm bảo sự đồng thuận cao trong nhân dân. Đây không phải là quyết định ngẫu nhiên mà dựa trên những yếu tố lịch sử và truyền thống sâu sắc.

Lịch sử cho thấy, thời nhà Nguyễn, Đồng Hới từng là trung tâm chính trị - hành chính của cả hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị. Năm 1831, vua Minh Mạng thực hiện cải cách hành chính, thành lập tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị dưới sự quản lý của Tổng đốc Bình Trị, đặt thủ phủ tại Đồng Hới.

Sau đó, vào tháng 5/1890, Toàn quyền Đông Dương Jules Georges Piquet tiếp tục ra nghị định hợp nhất hai tỉnh thành tỉnh Bình Trị, thủ phủ đặt tại Đồng Hới. Đến năm 1937, triều đình nhà Nguyễn cũng từng phê chuẩn việc lấy Đồng Hới làm phủ lỵ cai quản hai tỉnh, khẳng định vai trò trung tâm lịch sử và hành chính của vùng đất này.

Đồng Hới – Vị trí trung tâm chiến lược

Không chỉ mang dấu ấn lịch sử, TP. Đồng Hới còn có lợi thế lớn về vị trí địa lý và hạ tầng phát triển. Thành phố hiện là đô thị loại II, với dân số trên 155.000 người, tọa lạc ngay trung tâm khu vực Bắc Trung Bộ, cách TP. Vinh 200 km về phía Bắc và TP. Huế 170 km về phía Nam.

Với vị trí thuận lợi, Đồng Hới trở thành điểm kết nối giao thương trọng yếu giữa các vùng kinh tế trọng điểm. Sau khi sáp nhập, Đồng Hới giữ vai trò trung tâm điều phối, cách đều các địa phương của tỉnh mới, thuận lợi cho việc quản lý hành chính và phát triển kinh tế - xã hội.

Đồng Hới còn nằm gần hàng loạt khu vực kinh tế động lực: Di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng (50 km), khu du lịch suối Bang (50 km), khu kinh tế Hòn La (60 km), khu kinh tế cửa khẩu Quốc tế Cha Lo (160 km) và khu kinh tế cửa khẩu Lao Bảo (160 km). Khoảng cách từ Đồng Hới đến TP. Đông Hà cũng chỉ 95 km, thuận lợi cho việc kết nối và điều phối hoạt động giữa các khu vực.

Hạ tầng phát triển đồng bộ, sẵn sàng cho sự kiện lớn

Là đô thị loại II từ năm 2014, Đồng Hới có hệ thống hạ tầng giao thông, đô thị phát triển vượt trội. Thành phố sở hữu đầy đủ các loại hình giao thông:

• Đường không: Sân bay Đồng Hới phục vụ các tuyến bay nội địa và hướng tới mở rộng quốc tế.
• Đường sắt: Là điểm chính của tuyến đường sắt Bắc – Nam, có ga Đồng Hới lớn và hiện đại.
• Đường bộ: Nằm trên trục Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường cao tốc Bắc – Nam đang dần hoàn thiện.
• Tương lai: Đồng Hới được quy hoạch làm điểm kết nối cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Về hạ tầng đô thị, Đồng Hới có hệ thống các khu chức năng hoàn chỉnh, có thể sẵn sàng đảm nhận vai trò trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh mới ngay sau khi sáp nhập mà không cần thêm nhiều chi phí đầu tư lớn. Thành phố cũng đang hướng tới mục tiêu trở thành đô thị loại I vào năm 2035, tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch của vùng.

Tiềm năng phát triển đô thị du lịch ven biển

Không chỉ dừng lại ở lợi thế hành chính, Đồng Hới còn là đô thị ven biển giàu tiềm năng phát triển du lịch. Với khí hậu ôn hòa, quỹ đất rộng, địa hình bằng phẳng và dòng sông Nhật Lệ uốn lượn qua trung tâm thành phố, Đồng Hới hội tụ đủ các yếu tố để trở thành trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng hấp dẫn trong nước và quốc tế.

Hệ sinh thái tự nhiên đa dạng, kết hợp với các di tích lịch sử, văn hóa và cảnh quan đẹp, đang tạo nên một Đồng Hới giàu sức hút, góp phần quan trọng vào mục tiêu phát triển kinh tế du lịch bền vững của tỉnh mới trong tương lai.